დინორეშა გინულა

ჰანს ქრისტიან ერსტედი

ვიკიპედიაშე
ჰანს ქრისტიან ერსტედი
დან. Hans Christian Ørsted
დაბადებაშ თარიღი:

14 მარაშინათუთა, 1777

დაბადებაშ აბანი:

რუდკებინგი, დანია

ღურაშ თარიღი:

მელახი 9, 1851 (73 წანერი)

ღურაშ აბანი:

კოპენჰაგენი, დანია

მენოღალობა:

დანიაშ შილა დანია

ომენცარე სფერო:

ფიზიკა
ქიმია
ესთეტიკა

სამუშაშ აბანი :

კოპენჰაგენიშ უნივერსიტეტი
დანიაშ ტექნიკური უნივერსიტეტი

ალმა-მატერი:

კოპენჰაგენიშ უნივერსიტეტი

ჯილდოეფი დო პრემიეფი:

კოპლიშ მენდალი (1820)
ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ ურცხოალი მაკათური (1821)
საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ურცხოალი მაკათური (1842)

ხეშმოჭარუა:

ჰანს ქრისტიან ერსტედი (დან. Hans Christian Ørsted; დ. 14 მარაშინათუთა, 1777, რუდკებინგი, დანია — ღ. 9 მელახი, 1851, კოპენჰაგენი, დანია) — დანიარი ფიზიკოსი დო ქიმიკოსი, მაართა მენცარი ნამუქჷთ დანტკიცჷ ნამდა მაგნიტური ვეეფი გითმიჭყაფჷ ელექტრული დენით. თიში ჯოხონობაშ რე ერსტედიშ კანონი დო ართული ერსტედი (Oe). ერსტედი რდჷ მაართა მენცარი, ნამუქჷთ შელებუ პიპერინიშ იზოლაცია 1819 წანას. თაშნეშე, ერსტედი რდჷ მაართა თეხანური მოარზუანე, ნამუქჷთ დეტალურო ეჭარუ არზიშ ექსპერიმენტი.

ერსტედი მერჩქინელი რე დანიაშ ორქოშ ეპოქაშ ართ-ართი უკაბეტაშ წჷმმარინაფალო დო ლიდერო. ჰანს ქრისტიან ერსტედიშ ჯიმა რდჷ ანდერს სანდოე ერსტედი, ნამუთ 1853-1854 წანეფს ნინალენდჷ დანიაშ პრემიერმინისტრო.

დებადჷ დანიაშ ნოღა რუდკებინგის. გურაფულენდჷ კოპენჰაგენიშ უნივერსიტეტის. დუდშე ერსტედიშ ინტერესიშ სფერო ფილოსოფია რდჷ (გიშაკერზაფილო ესთეტიკა). ოდოქტორე დისერტაცია თხილუ 1799 წანას. დისერტაციაშ თემა გერსხილი რდჷ იმანუელ კანტიშ ნახანდეფს. 1801 წანას მიპალუ ფინანსური გრანტი დო სუმი წანაშ გოძვენას იშარალჷ გერმანიას, საფრანგეთის დო ევროპაშ შხვა ქიანეფს. დანიაშა დორთაშ უკულ მუშენდჷ კოპენჰაგენიშ უნივერსიტეტის. 1806 წანაშე რდჷ კოპენჰაგენიშ უნივერსიტეტიშ პროფესორი. 1829 წანას ერსტედიშ ინიციატივათ დირსხუ დანიაშ ტექნიკური უნივერსიტეტიქ.

რესურსეფი ინტერნეტის

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]