ჰელიოცენტრიზმი
ჰელიოცენტრიზმი, ჰელიოცენტრული სისტემა რე ასტრონომიული მოდელი, ნამუშ მეჯინათ ბჟა ცენტრის რე დო თის, დიხაუჩა დო შხვა პლანეტეფი მუკი-მუკი გართანა. ტერმინი ჰელიოცენტრიზმი ბერძენული რე: ἥλιος helios „ბჟა“ დო κέντρον kentron „ცენტრი“. ჰელიოცენტრიზმიშ დუმარსხუაფალო ჯვეში ბერძენი ასტრონომი არისტარქე სამოსარი იკოროცხუ. არისტარქექ წჷმარინუ მოდელი, ნამუშ მეჯინათ ბჟა რე ცენტრის დო თის დიხაუჩა მუკი-მუკი გართანს. არისტარქეშ ჸათე იდეა გერსხილი რე ჯვეში ბერძენი ფილოსოფოსიშ ფილოლაოსიშ (470 – 385) იდეეფს. ფილოლაოსის ოქიანუშ ცენტრო დაჩხირი მიოჩქუდჷ. არისტარქექ დაჩხირო ბჟა ქიმირჩქინჷ დო პლანეტეფი, რსხულეფო, ნამუეფი ბჟას გართანდეს. არისტარქე ფიქრენდჷ ნამდა მურიცხეფი რდეს ბჟაცალ რსხულეფი, ნამუეფი ბჟაშე უმოს შორს იდვალუაფუდჷ. არისტარქეშ მენცარულ იდეეფქ იგნორირებულქ იჸუ დო პოპულარობა ვეიაჭოფჷ. მუშენი და ჸათე პერიოდის უმოსო მეღებული რდჷ არისტოტელეშ დო პტოლემეშ გეოცენტრული მოდელი. არისტარქეშ იდეეფქ რენესანსიშ პერიოდიშახ გოჭყოლადირქ იჸუ. ჰელიოცენტრული მოდელიშ უკულიან გოვითარაფაშა დიდი თია მიშეღჷ შინელი ასტრონომიქ ნიკოლოზ კოპერნიკიქ. კოპერნიკიშ იდეეფს უკულ კოპერნიკიშ რევოლუციაქ მაჸუნუ დო უკულ თიქ დოთირუ ადრეიან პერიოდეფიშ დომინანტური გეოცენტრული მოდელი.
ქოძირით თაშნეშე
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Thurston, Hugh (1993). Early Astronomy. New York: Springer-Verlag. ISBN 978-0-387-94107-3.
- Edwards, James (1998), The History and Practice of Ancient Astronomy, Oxford: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-509539-5.
- Koyré, Alexandre (1973). The Astronomical Revolution: Copernicus – Kepler – Borelli. Ithaca, NY: Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-0504-4.