ბრაზილიაშ შტატეფი
ბრაზილიაშ შტატეფი (პორტ. estados brasileiros) – ბრაზილია ფედერაციული რესპუბლიკა რე, ნამუთ აკმოდირთუ 26 შტატშე (პორტ. estados) დო ართი ფედერალური ოლქიშე, ნამუთ იკათუანს ნანანოღა ბრაზილიას. შტატეფი თარო ისტორიული რე, მარა კანკალე ხურგა თე წესის ვადოჸუნს. 1955 წანას, პრეზიდენტი ჟუან კაფე ფილიუქ გოიასიშ შტატიშე გეგშართჷ ტერიტორია ფედერალური ოლქიშო. ოლქის უხურგანს გოიასი დო მინას-ჟერაისი.
მაართა ადმინისტრაციული დჷნართი ბრაზილიას რდჷ მონძალაფონი საკაპიტანოეფი.
იბერიაშ უნიაშ (1580-1640) უკული, პორტუგალიაშ ოპატჷნალეფი ობჟათე ამერიკას ხოლო უმოსო მიძინჷ დო ტერიტორიეფქ დირთჷ საკაპიტანოეფო, ომაფე საკაპიტანოეფო დო პროვინციეფო.
1822 წანას, ზოხორინალაშ მეღებაშ უკული, ბრაზილიაქ გჷნირთჷ იმპერიათ დო არძა საკაპიტანო პროვინციათ გჷნართინუ. კოლონიურ პერიოდის არსებული დახე არძა ხურგა ხეუმუთხუმო ქჷდოსქიდუ. 1889 წანას, ბრაზილიაშ რესპულიკათ გჷმოცხადებაშ უკული არძა პროვინციას შტატიქ გიადჷ ჯოხოთ.
ბრაზილიაშ შტატეფიშ ერკებული
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]გიმე მოჩამილ რცხის, ეკოროცხილი რე ბრაზილიაშ შტატეფი.
| შილა | შტატი | აბრევიატურა | ნანანოღა | ფართობი (კმ²) | მახორობა (2005) | მეჭედალა (2005) | მშპ (% გვალო) (2007) | ედპ ართ მახორუშო (R$) (2007) | HDI (2005) | წინგიარობა (2003) | შვიდობა (2002) | თელარაშ ხანგჷრძობა (2004) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
აკრი | AC | რიუ-ბრანკუ | 152,581.4 | 656,043 | 4.30 | 5,761,000 (0.2%) | 8,789 | 0.751 | 84% | 33.2‰ | 70.8 |
|
ალაგოასი | AL | მასეიო | 27,767.7 | 3,015,912 | 108.61 | 17,793,000 (0.7%) | 5,858 | 0.677 | 70% | 57.7‰ | 66.0 |
|
ამაპა | AP | მაკაპა | 142,814.6 | 594,587 | 4.16 | 6,022,000 (0.2%) | 10,254 | 0.780 | 91% | 24.9‰ | 69.8 |
|
ამაზონასი | AM | მანაუსი | 1,570,745.7 | 3,232,330 | 2.05 | 42,023,000 (1.6%) | 13,043 | 0.780 | 94% | 20.8‰ | 73.4 |
|
ბაია | BA | სალვადორი | 564,692.7 | 13,815,334 | 24.46 | 109,652,000 (4.1%) | 7,787 | 0.742 | 79% | 38.7‰ | 71.4 |
|
სეარა | CE | ფორტალეზა | 148,825.6 | 8,097,276 | 54.40 | 50,331,000 (1.9%) | 6,149 | 0.723 | 78% | 35.1‰ | 69.6 |
.svg){kind=small}
|
ფედერალური ოლქი | DF | ბრაზილია | 5,822.1 | 2,333,108 | 400.73 | 99,946,000 (3.8%) | 40,696 | 0.874 | 96% | 17.5‰ | 74.9 |
|
ესპირიტუ-სანტუ | ES | ვიტორია | 46,077.5 | 3,408,365 | 73.97 | 60,340,000 (2.3%) | 18,003 | 0.802 | 90% | 20.9‰ | 73.1 |
|
გოიასი | GO | გოიანია | 340,086.7 | 5,619,917 | 16.52 | 65,210,000 (2.5%) | 11,548 | 0.800 | 90% | 20.7‰ | 72.8 |
|
მარანიანი | MA | სან-ლუისი | 331,983.3 | 6,103,327 | 18.38 | 31,606,000 (1.2%) | 5,165 | 0.683 | 77% | 46.3‰ | 66.8 |
|
მატუ-გროსუ | MT | კუიაბა | 903,357.9 | 2,803,274 | 3.10 | 42,687,000 (1.6%) | 14,954 | 0.796 | 90% | 21.5‰ | 72.6 |
|
მატუ-გროსუ-დუ-სული | MS | კამპუ-გრანდი | 357,125.0 | 2,264,468 | 6.34 | 28,121,000 (1.1%) | 12,411 | 0.802 | 91% | 19.2‰ | 73.2 |
|
მინას-ჟერაისი | MG | ბელუ-ორიზონტი | 586,528.3 | 19,237,450 | 32.79 | 241,293,000 (9.1%) | 12,519 | 0.800 | 89% | 20.8‰ | 74.1 |
|
პარა | PA | ბელემი | 1,247,689.5 | 6,970,586 | 5.58 | 49,507,000 (1.9%) | 7,007 | 0.755 | 90% | 27.3‰ | 71.4 |
|
პარაიბა | PB | ჟუან-პესოა | 56,439.8 | 3,595,886 | 63.71 | 22,202,000 (0.8%) | 6,097 | 0.718 | 75% | 45.5‰ | 68.3 |
|
პარანა | PR | კურიტიბა | 199,314.9 | 10,261,856 | 51.48 | 161,582,000 (6.1%) | 15,711 | 0.820 | 93% | 20.7‰ | 73.5 |
|
პერნამბუკუ | PE | რესიფი | 98,311.6 | 8,413,593 | 85.58 | 62,256,000 (2.3%) | 7,337 | 0.718 | 79% | 44.8‰ | 67.5 |
|
პიაუი | PI | ტერეზინა | 251,529.2 | 3,006,885 | 11.95 | 14,136,000 (0.5%) | 4,662 | 0.703 | 72% | 33.1‰ | 68.2 |
|
რიო-დე-ჟანეირო | RJ | რიო-დე-ჟანეირო | 43,696.1 | 15,383,407 | 352.05 | 296,768,000 (11.2%) | 19,245 | 0.832 | 96% | 19.5‰ | 72.4 |
|
რიუ-გრანდი-დუ-ნორტი | RN | ნატალი | 52,796.8 | 3,003,087 | 56.88 | 22,926,000 (0.9%) | 7,607 | 0.738 | 77% | 41.9‰ | 69.8 |
|
რიუ-გრანდი-დუ-სული | RS | პორტუ-ალეგრი | 281,748.5 | 10,845,087 | 38.49 | 176,615,000 (6.6%) | 16,689 | 0.832 | 95% | 15.4‰ | 74.5 |
|
რონდონია | RO | პორტუ-ველიუ | 237,576.2 | 1,534,594 | 6.46 | 15,003,000 (0.6%) | 10,320 | 0.776 | 92% | 24.6‰ | 70.6 |
|
რორაიმა | RR | ბოა-ვისტა | 224,299.0 | 391,317 | 1.74 | 4,169,000 (0.2%) | 10,534 | 0.750 | 91% | 17.8‰ | 69.3 |
|
სანტა-კატარინა | SC | ფლორიანოპოლისი | 95,346.2 | 5,866,568 | 61.53 | 104,623,000 (3.9%) | 17,834 | 0.840 | 95% | 18.2‰ | 74.8 |
|
სან-პაულუ | SP | სან-პაულუ | 248,209.4 | 40,442,795 | 162.93 | 902,784,000 (33.9%) | 22,667 | 0.833 | 95% | 17.4‰ | 73.7 |
|
სერჟიპი | SE | არაკაჟუ | 21,910.3 | 1,967,761 | 89.81 | 16,896,000 (0.6%) | 8,712 | 0.742 | 90% | 40.6‰ | 70.3 |
|
ტოკანტინსი | TO | პალმასი | 277,620.9 | 1,305,728 | 4.70 | 11,094,000 (0.4%) | 8,921 | 0.756 | 83% | 28.4‰ | 70.7 |
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Economic statistical data for Brazil's 26 states and federal district (in English, Portuguese, and Spanish)
- Map of Brazil, showing states and their regular timezones Archived 2015-01-04 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/condicaodevida/indicadoresminimos/sinteseindicsociais2010/SIS_2010.pdf
