ბრაზილია

ვიკიპედია-შე

ბრაზილია (პორტ. Brasil), ოფიციალურო ბრაზილიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა[1][2] (პორტ. República Federativa do Brasil) — ობჟათე ამერიკაშ კონტინენტიშ დო ლათინური ამერიკაშ რეგიონიშ უდიდაში ქიანა. ბრაზილია მახუთა უდიდაში სახენწჷფო რე მოსოფელის მუჭოთ ფართობიშ (8 514 877 კმ²) თეში მახორობაშ მეჯინათ (193 მლნ, 2012 წ).[3]

ბრაზილია
ნანანოღა ბრაზილია
უდიდაში ნოღა სან-პაულუ
ოფიციალური ნინეფი პორტუგალიური
თარობა ოპრეზიდენტე რესპუბლიკა
პრეზიდენტი დილმა რუსეფი
ფართობი 8,514,877 კმ²(მა-5)
მახორობა 192,272,890 (მა -5)
ვალუტა რეალი (BR)
ქიანაშ კოდი BRA
ოტელეფონე კოდი +55
ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ:

ჯოხოდვალა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • ოფიციალური: ბრაზილიაშ ფედერაციული რესპუბლიკა
  • პორტუგალიური: República Federativa do Brasil.
  • ეტიმოლოგია: ქიანაშ ჯოხო Brasil მეღებული რე თაქ გოფაჩილი ჭითა ჯაშე, ნამუსჷთ თაქიან ინდიელეფ უძახჷნა „პაუ-ბრაზილს“.
  • ქიანაშ კოდი: BR.

გეოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ბრაზილია აშაძჷ ობჟათე ამერიკას დო უკჷნებუ თე კონტინენტიშ გვერდი ტერიტორია. სამძღო უღუ კონტინენტიშ 12 ქიანაშე 10-წკჷმა (არძაწკჷმა, ეკვადორიშ დო ჩილეშ მორკებათ). თენე რენა: ურუგვაი, არგენტინა, პარაგვაი, ბოლივია, პერუ, კოლუმბია, ვენესუელა, გაიანა, სურინამი დო საფრანგეთიშ გვიანა. არძაშე უგინძაშ სამძღო უღუ ბოლივიაწკჷმა 3400 კმ, არძაშე უმოს ჭიჭე სურინამწკჷმა - 597 კმ.

სახენწჷფო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • სახენწჷფოშ მადუდური: პრეზიდენტი დილმა რუსეფი (2011).
  • კანონიშდუმადვალუ ორგანო: ჟირპალატამი ერუანული კონგრესი (81+513მაკათური).

ადმინისტრაციული დორთუალა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ბრაზილია ფედერალური სახენწჷფო რე, ნამუთ აკმოდირთუ 26 შტატშე (estado) დო 1 ფედერალური ოლქიშე (distrito federal). შტატეფს უღჷნა მუნეფიშ კონსტიტუცია, კანონიშდუმადვალუ ორგანო დო ჸუნა გუბერნატორეფი.

  • ოორუე ამაზონეთი: აკრი – ამაპა – ამაზონასი – პარა – რონდონია – რორაიმა – ტოკანტინსი.
  • ოორუე-ელახი: ალაგოასი – ბაია – მარანიანი – პარაიბა – პერნამბუკუ – პიაუი – რიუ-გრანდი-დუ-ნორტი – სეარა – სერჟიპი.
  • ობჟათე-ელახი: ესპირიტუ-სანტუ – მინას-ჟერაისი – რიო-დე-ჟანეირო – სან-პაულუ.
  • ობჟათე: პარანა – რიუ-გრანდი-დუ-სული – სანტა-კატარინა.
  • ცენტრალური ბჟადაალი: ფედერალური ოლქი – გოიასი – მატუ-გროსუ – მატუ-გროსუ-დუ-სული.

დემოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ჩინებული ბრაზილიარეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • არქიტექტორი - ოსკარ ნიმეიერი.
  • ჭარუეფი - ჟორჟი ამადუ, პაულო კოელიო.
  • პოლიტიკოსეფი - ჟუსელინუ კუბიჩეკი, ფერნანდო კარდოსო.
  • სპორტსმენეფი - პელე, გარინჩა, ზიკო, ბებეტო, რომარიო, რონალდო, რონალდინიო,კაკა, (არძა კუჩხბურთი), ემერსონ ფიტიპალდი, აირტონ სენა, ნელსონ პიკე (არძა ავტორულა).
  • მაბირეეფი მარისა მონტე, ივეტი სანგალო, სალომე დე ბაია.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  1. http://www.brasil.gov.br/?set_language=en
  2. https://web.archive.org/web/20090621192851/http://www.asprs.org/resources/grids/01-2009-brazil.pdf
  3. https://www.ibge.gov.br/?id_noticia=1961