არტური ილმარი ვირტანენი
არტური ილმარი ვირტანენი | |
ფინ. Artturi Ilmari Virtanen | |
დაბადებაშ თარიღი: | |
---|---|
დაბადებაშ აბანი: | |
ღურაშ თარიღი: |
გერგობათუთა 11, 1973 (78 წანერი) |
ღურაშ აბანი: |
ჰელსინკი, ფინეთი |
მენოღალობა: | |
ომენცარე სფერო: | |
სამუშაშ აბანი : | |
ალმა-მატერი: | |
ჩინებული რე მუჭოთ: |
აივ მეთოდიშ დუმარსხუაფალი |
ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
ნობელიშ პრემია ქიმიას (1945) |
არტური ილმარი ვირტანენი (ფინ. Artturi Ilmari Virtanen; დ. 15 ღურთუთა, 1895, ჰელსინკი, ფინეთიშ დიდი ოთარე, რუსეთიშ იმპერია — ღ. 11 გერგობათუთა, 1973, ჰელსინკი, ფინეთი) — ფინარი ქიმიკოსი, უმოსო ხანდენდჷ აგროქიმიაშ დარგის, დარსხუ აგროპროდუქტეფიშ (სილოსიშ) კონსერვაციაშ აივ მეთოდი. აივ მეთოდიშ დორსხუაფაქ გაუჯგუშჷ ოფუტეშ მეურნობაშ პროდუქტიულობა. ვირტანენქ მუშ გიმნაგონებ მეთოდის სახელ გიოდუ მუშ ინიაციალეფიშ გიმორინაფათ: არტური ილმარი ვირტანენი (აივ). ვირტანენი გურაფულენდჷ ქიმიას ჰელსინკიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ მიპალუ მაგისტრიშ ხარისხი 1913 წანას დო დოქტორიშ ხარისხი 1918 წანას. 1919 წანაშე მუშენდჷ ფინური კომპანია Valio-შ ლაბორატორიას, 1920 წანაშე რდჷ ლაბორატორიაშ დირექტორი. მალას კომპანია ქიდიტუ დო გურაფა გაგინძორჷ ციურიხიშ ფედერალური ტექნოლოგიეფიშ ინსტიტუტის, მიუნსტერიშ უნივერსიტეტის დო უკულ სტოკჰოლმიშ უნივერსიტეტის. 1923 წანას, შვედეთის მუშენდჷ ჰანს ფონ ეილერ-ჩელპინიწკჷმა. 1924 წანას ფინეთშა დირთჷ დო მუშობა ქიდიჭყჷ ჰელსინკიშ უნივერსიტეტის ქიმიაშ ლექტორო. 1931 წანაშე რდჷ ჰელსინკიშ ტექნოლოგიაშ უნივერსიტეტიშ ბიოქიმიაშ პროფესორი. 1945 წანას ვირტანენს გინოჩეს ნობელიშ პრემია ქიმიაშ დარგის.