ბრაზილიური თხირი

ბართოლეტია ვარ-და ბართოლეცია (ლათ. Bertholletia) — ლეცითიშობურეფიშ ფანიაშ მონოტიპიური გვარიშ ობჟათეამერიკული ჩანარი. აკა გვარობა — ბართოლეტია მაღალი (ლათ. Bertholletia excelsa), უმოსო ჩინებული რე ჯოხოეფით ბრაზილიური თხირი, ობჟათეამერიკული თხირი დო ამერიკული თხირი (თე ჟირი ჯოხოდვალათ ჩინებული რე ჩანარიშ გუმნაღელით). კანკალეშა გიშმართუნა მაჟირა გვარობას — Bertholletia nobilis Miers (1874), მარა თე არზის არძა ვაღებულენს.

ბართოლეტია მაღალი ჩანს გაიანას, ვენესუელას, ბრაზილიას, ბჟაეიოლ კოლუმბიას, ბჟაეიოლ პერუს დო ბჟადალ ბოლივიას. თაშნეშე ზოხოთ გოფანტილი ჯალეფი ჩანს ამაზონიშ, რიუ-ნეგრუშ დო ორინოკოშ ანდა რჩქონას. ბერთოლეტიას მორჩილ მუდანობათ დითმიჭყანუანა, მუჭოთ კულტურული ჩანარი, მარა პლანტაციეფიშ მოსალი ტყარი ბართოლეტიაწკჷმა ელაზჷმაფათ მორჩილი რე.

ჩანარიშ თე გვარს ჯოხოქ გიადჷ ფრანგი ქიმიკოსი კლოდ ლუი ბერთოლეშ (1748—1822) პატიოცემელო.

რესურსეფი ინტერნეტის

• Americas Regional Workshop (Conservation & Sustainable Management of Trees, Costa Rica, November 1996) (1998). Bertholletia excelsa. 2006 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006. Retrieved on 9 May 2006. Listed as Vulnerable (VU A1acd+2cd v2.3).
• Peres, C.A. et al. threats to the sustainability of Brazil nut exploitation(ინგლ.) // Science. — 2003. — В. Science. — Т. 302. — № December 19. (Overharvesting of Brazil nuts as threat to regeneration.)
• Brazil Nut homepage (ინგლ.)
• New York Botanical Gardens Brazil Nuts Page (ინგლ.)
• Brazil nuts' path to preservation, BBC News. (ინგლ.)
• Brazil nut, The Encyclopedia of Earth (ინგლ.)
• ბრაზილიური თხირი Archived 2008-06-17 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. (ინგლ.)
• ბრაზილიური თხირიშ გეშა სნექეფიშ მაწარმაფალიშ ვებ-საიტიშე
• ბრაზილიური თხირი მუჭოთ სელენიშ წყუ