დინორეშა გინულა

ვიტალი გინზბურგი

ვიკიპედიაშე
ვიტალი გინზბურგი
რუს. Виталий Лазаревич Гинзбург
დაბადებაშ თარიღი:

4 გჷმათუთა, 1916

დაბადებაშ აბანი:

მოსკოვი, რუსეთიშ იმპერია

ღურაშ თარიღი:

გერგობათუთა 8, 2009 (93 წანერი)

ღურაშ აბანი:

მოსკოვი, რუსეთი

მენოღალობა:

სხუნუეფიშ რსხუშ შილა სსრრ
რუსეთიშ შილა რუსეთი

ომენცარე სფერო:

თეორიული ფიზიკა

სამუშაშ აბანი :

ლებედევიშ ჯოხონობაშ ფიზიკაშ ინსტიტუტი
ნიჟნი ნოვგოროდიშ სახენწჷფო უნივერსიტეტი

ალმა-მატერი:

მოსკოვიშ სახენწჷფო უნივერსიტეტი

ომენცარე ხემანჯღვერი:

იგორ ტამი

ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი:

ვიაჩესლავ მუხანოვი
ლეონიდ კელდიში

ჯილდოეფი დო პრემიეფი:

სტალინიშ პრემია (1953)
ლენინიშ ორდენი (1954)
საპატიო შანიშ ორდენი (1954, 1975)
ხანდაშ ჭითა შილაშ ორდენი (1956, 1986)
ლენინიშ პრემია (1966)
ამერიკაშ ხელუანობეფიშ დო მენცარობეფიშ აკადემიაშ ურცხოალი მაკათური (1971)
მენცარობეფიშ ერუანული აკადემიაშ ურცხოალი მაკათური (1981)
მარიან სმოლუხოვსკიშ მენდალი (1984)
ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ ურცხოალი მაკათური (1987)
ევროპული აკადემიაშ მაკათური (1990)
ასტრონომიაშ ომაფე ჯარალუაშ ორქოშ მენდალი (1991)
ჯონ ბარდინიშ პრემია (1991)
ვოლფიშ პრემია ფიზიკას (1994/5)
ვავილოვიშ ორქოშ მენდალი (1995)
ლომონოსოვიშ ორქოშ მენდალი (1995)
ნილს ბორიშ საირქიანო ორქოშ მენდალი (1998)
ჰუმბოლდტიშ პრემია (2001)
ნობელიშ პრემია ფიზიკას (2003)

ვიტალი ლაზარეშ სქი გინზბურგი (რუს. Виталий Лазаревич Гинзбург; დ. 4 გჷმათუთა, 1916, მოსკოვი, რუსეთიშ იმპერია — ღ. 8 გერგობათუთა, 2009, მოსკოვი, რუსეთი) — რუსი ფიზიკოსი. სუპერგამტარეფიშ (ინგლ. superconductors) დო სუპერქვანთეფიშ (ინგლ. superfluids) თეორიული რკვიებაშ გეშა გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიკაშ დარგის 2003 წანას. გინზბურგიქ პრემია მიპალუ ალექსეი აბრიკოსოვი დო ენტონი ჯეიმს ლეგეტიწკჷმა ართო. ვიტალი გინზბურგი ოკათუდჷ სსრრ-შ ბირთვული ანჯარიშ პროგრამას.

დებადჷ მოსკოვს, ურიეფიშ ფანიას. გურაფულენდჷ ფიზიკას მოსკოვიშ სახენწჷფო უნივერსიტეტის. ოკანდიდატე დისერტაცია თხილუ 1940 წანას დო ოდოქტორე 1942 წანას. გინზბურგიშ მენცარული მეჭირინაფეფიშე ეიოშანალი რე: სუპერგამტარობაშ (ინგლ. Superconductivity) ფენომენოლოგიური თეორია, გინზბურგი-ლანდაუშ თეორია (ნამუთ აკიმუშუ ლევ ლანდაუწკჷმა ართო 1950 წანას), პლაზმეფს ელექტრომაგნიტური რეღმეფიშ გოფაჩუა თეორია, კოსმოსური ჩხორიეფიშ გოჭყაფაშ თეორია დო შხვა.

ვიტალი გინზბურგი 1940 წანაშე მუშენდჷ ლებედევიშ ჯოხონობაშ ფიზიკაშ ინსტიტუტის. რდჷ მოსკოვიშ ფიზიკაშ დო ტექნოლოგიეფიშ ინსტიტუტიშ ფიზიკური დო ასტროფიზიკური პრობლემეფიშ აკადემიური დეპარტამენტიშ დირექტორი 1968 წანაშე. 2000-იან წანეფიშე გინზბურგი ოკათუდჷ პოლიტიკურ პროცესეფს ხოლო დო რდჷ ურიეფიშ ნებეფიშ აქტივისტი რუსეთის. მუჭოთ ათეისტი აკრიტიკენდჷ რუსეთიშ მართლმადიდებლურ ეკლესიას.

ვიტალი გინზბურგი ნობელიშ პრემიაშ გარდა რდჷ შხვადოშხვა პრესტიჟული პრემიეფიშ დო ჯილდოეფიშ ლაურეატი. 1987 წანაშე რდჷ ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ დო 1981 წანაშე ამერიკაშ მენცარობეფიშ ერუანული აკადემიაშ მაკათური. გინზბურგიქ ღურუ 2009 წანაშ 8 გერგობათუთას, გურიშ ლახარათ 93 წანერქ. დასაფულებური რე მოსკოვიშ ნოვოდევიჩიშ სასაფლას.

რესურსეფი ინტერნეტის

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]