კაჟიმიეჟ III (პოლონეთი)
| კაჟიმიეჟ III კაბეტი | |
| პოლ. Kazimierz III Wielki | |
 | |
| პოლონეთიშ მაფა | |
| დუდალ. დაჭყაფუ: | 2 მელახი, 1333 |
|---|---|
| დუდალ. დათებუ: | 5 გერგობათუთა, 1370 |
| კორონაცია: | 25 პირელი, 1333 |
| წიმოხონი: | ვუადისუავ I უოკიეტეკი |
| მონძე: | ლუდვიკ I კაბეტი (უნგრალი (ლუდოვიკო I)) |
| დაბ. თარიღი: | 30 პირელი, 1310 |
| დაბ. აბანი: | კოვალი, პოლონეთი |
| ღურ. თარიღი: | გერგობათუთა 5, 1370 (60 წანერი) |
| ღურ. აბანი: | კრაკოვი, პოლონეთი |
| ალმასქუ: | ალდონა ლიეტუვარი ადელაიდა ჰესენარი კრისტინ აროკიჩანა იადვიგა ჟაგანსკა |
| სქუალეფი: | 1 გურგ. -ცირასქუალეფი: ელჟბიეტა, კუნეგუნდა 4 გურგ. -ცირასქუალეფი: ანა, კუნეგუნდა, იადვიგა |
| დინასტია: | პიასტეფი |
| მუმა: | ვუადისუავ I უოკიეტეკი |
| ნანა: | იადვიგა ბოლესუავუვნა |
| ხეშმოჭარუა: |  |
კაჟიმიეჟ III კაბეტი (პოლ. Kazimierz III Wielki; დ. 30 პირელი, 1310 — ღ. 5 გერგობათუთა, 1370) — ვუადისუავ I უოკიეტეკიშ დო იადვიგა ბოლესუავუვნაშ, კალიშიშ თარიშ ბოლესუავ რჯულიერიშ ცურაშ ქომოლსქუა, ხვისტაშა ეშართჷ მუამუშიშ ღურაშ უკული, 1333 წანაშ 3 მელახის (კორონაცია 25 პირელი, 1333). რსული ტიტული: „ღორონთიშ ჭყოლოფუათ მაფა კრაკოვიშ დიხეფიში, სუდომირიშ დიხეფიში, სერადიშ დიხეფიში, პოლონეთიშ დიხეფიში, კუიავიაშ დიხეფიში, დობრიანიშ დიხეფიში, პომერანაიშ დიხეფიში, რუსული დიხეფიში, ხენწიფე დო იროიანი დედიჩი თე დიხეფიშ მაპალუ, მაფა მაზოჯალი“.[1] პიასტეფიშ დინასტიაშ ეკონია მაფა.[2]
სიტუაცია პოლონეთის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]კაჟიმიეჟიშ ხვისტაშა ეშულაშ ბორჯის, პოლონეთი გლახა სიტუაციას რდჷ. დიხეფიშ დო ხეშუულობაშ ართიანობა, ნამუშოთ თელი მუში რინას იბურჯუდჷ ვუადისუავ I უოკიეტეკი, თიმ ბორჯიშო ვა რდჷ: სილეზიაქ გენშართჷ ჩეხეთიშ აკოდგინალუაშა, მორავიათ მინჭაფუდჷ ჩეხეთშა, ნორთობურო გერმანალ აიარეფშა, პომერანიაქ თაშნეშე გეშართჷ პოლონეთიშ დოჸუნალობაშე. ქიანა ნტერეფიშ ქართას რდჷ, ნამუსთ მიდმუღანდეს ნორას ნორაშა დო გუთმოხირუნდეს. ქიანაშ დინოხიანი დგომარობათ სავაიოთ რდჷ: კულიობა, გოჯირგინაფილი ჟინოთალეფი, დაჩაგფრებული კათა, გონათუაშ დეფიციტი, მეტებული ჸვანეფი, ვაჭრუაშ სტაგნაცია.
პოლიტიკური მენაჭირინუეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]კაჟიმიეჟ III კაბეტიშ დიდებულება ზუსტას თის რე, ნამჷ-და თიქ, მუში ახალნორდალაშ უმკუჯინალო, უწაიათ ქემუხვადჷ სიტუაციას დო გეჭოფჷ აკა თინი მალობა დონთხაფილი ქიანაშ გინასქილიდაფარო — თინჩალა მეძობელეფწკჷმა დო დინოხოლენი გინოქიმინუეფი. თიში მართუალა რდჷ თელი ოთინჩალე ხეკულუეფიშ რანწკი: უნგრალეფწკჷმა (1334), ჩეხეფწკჷმა (ვიშნეგრადიშ ოთინჩალე ხეკულუა 1336), გერმანალეფიშ ორდენწკჷმა (კალიშიშ ოთინჩალე ხეკულუა 1343). ვეშილებე თიშ რაგადი, ნამჷ-და კაჟიმიეჟი ლექინას მიშჷ მოსქილადეფშან: თინა არზენდჷ ხვალე თის, ნამუშ აკოჭოფუა ვეშულებუდჷნ, ხეშე ვაუტენდჷ ქაშუოთამუდუკო თინა, მუთ გლახათ რდჷ თხილერინ. თაშ ნამჷ-და, უსქუე ბოლესუავ გალიციარიშ ღურაშ უკული, კაჟიმიეჟიქ, გჷმირინუ წუმორჩქინელეფიშ არზეფიშ გინორთი თარიშ გიშაგორუაშ საქმეს, გალიჩ-ვოლინიშ სათაროშ მონძალაშ გეშა ლჷმაშ ბორჯის დეპატონ სათაროს, გადუდიშულჷ თათარ-მონღოლეფიშ ორქოშ ურდუმიშე დო მეძობელეფი (უნგრეთი დო ლიეტუვა) ქიდიჸუნჷ სათაროშ პოლონეთიშ აკოდგინალუათ ჩინებუას.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
- J. Szujski, «Charakterystyka К. W.», в «Opowiadaniach» (ვარშავა, 1882).
- Lewicki, «Wstąpienie na tron polski Kazimierza Jag.» (XX т. « Rozpraw hist.»; კრაკოვიშ აკადემიაშ გიშაშქუმალა),
- Papée, «Przełom w stosunkach miejskich za K.-Jag.»;
- Papée, «Polityka polska w czasie upadku Jerzego z Podjebradu 1466—71» (VIII т. « Rozpraw hist.»).
- კ.ლივანცევი. კაჟიმიეჟ კაბეტიშ სტატუტეფიშ რსული ეკერცხი
სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ ხოდკა ბებელის ჩერვონი რუსის მფლობელობის დამადასტურებელი სიგელი კაზიმირ დიდის მიერ გაცემული 1361 წ.//სამხრეთ და დასავლეთ რუსეთის ისტორიის აქტები, სპბ., 1863, ფ.1
- ↑ Halina Lerski (1996). Casimir III the Great. Historical Dictionary of Poland, 966–1945 pp. 249–250. ABC-CLIO Press. კითხირიშ თარიღი: 8 სექტემბერი, 2012.