ნაპოლეონ III, შარლ ლუი ნაპოლეონ ბონაპარტი (ფრანგ. Charles Louis Napoléon Bonaparte) ( დ. 20 პირელი, 1808, პარიზი ― ღ. 9 ღურთუთა, 1873, ჩიზლჰერსტი, ლონდონიშ გოხოლუას) — საფრანგეთიშ მაჟირა რესპუბლიკაშ პრეზიდენტი (1848–1852), საფრანგეთიშ იმპერატორი ( 1852–1870 ), ნაპოლეონ I-აშ ჯიმაშ, ლუი ბონაპარტიშ ქომოლსქუა, ნაპოლეონ II-აშ ღურაშ უკული (1832) ბონაპარტისტეფქ თინა ხვისტაშ მონძეთ აღიარეს. არტებეფიშ (1836 დო 1840) მონწყუალაშ ცადებაშო ნაპოლეონ III-ს (1840) იროიანი პატიმარობაქ მიესაჯჷ. 1846 წანას ინგლისშა ირტჷ. 1848 წანაშ ფურთუთაშ რევოლუციაშ უკული საფრანგეთშა დირთჷ. შხუ ბურჟუაზიაშ მოხვარათ, 1848 წანაშ 10 ქირსეთუთას პრეზიდენტო გეგშაგორეს. 1851 წანაშ 2 ქირსეთუთას კონტრრევოლუციური გინორთაფა მანწყჷ. ოკანონმადვალე შაყარუა გეგჷნარნეს, ლუი ნაპოლეონქ გეგმიცხადჷ იმპერატორო ნაპოლეონ III-აშ ჯოხოთ. ნაპოლეონ III-აშ რეჟიმი ბონაპარტიზმიშ ტიპიურ გჷმოლინაფას წჷმარინუანდჷ. გალენური პოლიტიკაშ უმწუძინობაქ, გიშაკერზაფილო — მექსიკაშ ექსპედიციაშ (1862–1867) მარცხიქ ჭყანიერო დუძანძჷ ნაპოლეონ III-აშ პოზიციეფს, საფრანგეთ-პრუსიაშ 1870–1871 წანეფიშ ლჷმაქ გჷმალინუ მაჟირა იმპერიაშ უჭყანიერობა. 1870 წანაშ 2 ეკენიას ნაპოლეონ III სედანწკჷმა ჭკორო ქეშუოლჷ პრუსიალეფს. ეკენიაშ რევოლუციაშ (1870) შედეგო ნაპოლეონ III ხვისტაშე გეგმაჸათეს.
საფრანგეთიშ იმპერატორი, ნაპლეონ III რდჷ ლუი ბონაპარტიშ (ნაპოლეონ I-შ ჯიმა) ქომოლსქუა. ნაპოლეონ I მართუალაშ ბორჯის ლუი ბონაპარტე ნიდერლანდეფს მართჷნდჷ (1806–1810). 1815 წანას, ნაპოლეონ I-შ საბოლათ დამარცხებაშ დო საფრანგეთიშ ხვისტაშა ბურბონეფიშ რესტავრაციაშ უკული ბონაპარტეფიშ ფანაიშ არძა მაკათურქ გჷნოხორინელქ იჸუ. ლუი ბონაპარტიქ გჷნოხორინელქ იჸუ შვეიცარიაშა (ოხორანდჷ ნანამუშწკჷმა ართო ართ-ართ კანტონას) დო უკული გერმანიაშა (გონათუაშ მიოღებელო ქჷდიჭყჷ გურაფა აუგსბურგიშ გიმნაზიას). უკული — თიქ ოხორნეთ გეგნოსთჷ იტალიაშა დო პოლიტიკურ საქვარუა ქჷდიჭყჷ.