საჯიჯაო
| თემი
საჯიჯაო
|
საჯიჯაოშ თემი — საჯიჯაო ხობიშ მუნიციპალიტეტიშ ართ-ართი უდიდაში თემი რე, ნამუშა მიშმულა გეჸვენჯი ოფუტეეფი: მელენი საჯიჯაო, ზენი, ზუბი, ჯაპიშაქარი. მუნიციპალიტეტიშ ცენტრშე დოჩილათირი რე 13 კმ-ით. იდვალუაფუ ოდიშიშ რზენს, წყარმალუ წენწყარიშ კვარჩხან წყარპიჯის, ზუღაშ დონეშე 40 მ-ს. თემიშ ფანიეფიშ მუდანობა რე 991, მახორობაშ მუდანობა 2401-შახ რე. საჯიჯაოს ოხორანა გეჸვენჯი გვარეფიშ წჷმმარინაფალეფი: ჭანტურია, თირქია, შამათავა, ახალაია, ქაჯაია, ზარანდია, შეროზია, სერგია, კილასონია, კვარაცხელია, კუჭავა, ნარსია, ნადარაია, ტყებუჩავა, ნოდია, ფოცხორაია, ნანეიშვილი, ლომაია, ხუნჯუა, ლიპარტია, უბილავა, თუთბერიძე, ჩიქოვანი, გვასალია, ოკუჯავა, ალექსანდრია... სიმაღალა ზუღაშ დონეშე 40-შე 60 მეტრშახ იძანძჷ, გინმულა წყარმალუეფი: ხობწყარი, წენწყარი, ზანა. ღალუეფი: პარტიკი, ოკურჩხალე, ცამღალი, მაღლაკანი, წიფურღალუ, ოღეჯეღალუ, მენჯღალუ, თხირღალუ, ჩხვილაღალუ, ნაწიარღალუ, გოჯოშღალუ.
საჯიჯაოს საჯარო სკოლა დო ჟირი ბაღანეფიშ ბაღი რე. ფუნქციონირენს კულტურაშ ჸუდე.
მახორობა მეჸუნს: მეწკარეობას დო მეჩხოლარეობას. თემიშ დიხეფს ჯგირო ჩანს ჩაი, ტუნგო, დაფი, თხირი, ციტრუსი.
ჯაპიშაქარს ქიმინჯენს წიმინდე გიორგიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე, ნამუქჷთ XX ოშწანურაშ ბოლოს დო XXI ოშწანურაშ დაჭყაფუს ტარიელ დგებუაძეშ, ელგუჯა თირქიაშ დო ჯიმალეფიშ: გოდერძი, ვეფხვია და ფელიქს კარაცხელიეფიშ ჭყოლოფუათ ჯვეშ ნოხვამურს აკიგჷ.
სხუნუეფიშ ხეშუულებაშ მიშაღალაშახ, გაღმა საჯიჯაოს 2 ოხვამე ფუნქციონირენდჷ, ჟირხოლო წიმინდე გიორგიშ ჯოხოდვალაში რდჷ; ზენს გედგუდჷ იოანე ნათელმიმაჩამალიშ ჯოხოდვალაშ ოხვამე, თა გითიხვამანდჷ დო საწირი შხურით მიშჷ თინა, მისჷთ „ხვამა“ ვალო გეძუდჷნ. სამანგათ, საგვარეულოშ უნჩაში ხანერი კოჩი იასონ სერგია, ირ თანაფაშ მაჟირა ჟაშხას, მუში ჯულაშ ოხვამალო ვითოშნერი მეკონ-მოკონეფით დო სანთელეფით ეკმიშჷ დო საწირს წირენდჷ ოხვამეს. ზენს ღალუ პარტიკიშ მარძგვანი წყარპიჯის გედგჷ შქა ოშწანურეფიშ ჯიხა, ნამუთ გვიან შქაოშწანურეფს ჩიჩუეფიშ საგვარეულოშ ჯიხას წჷმარინუანდჷ. ჩინებული მენცარიშ პარმენ ზაქარაიაშ მეჯინათ, ძეგლი XVII ოშწანურაშ მაართა ნორთით ითარიღებუ. გაღმა საჯიჯაოს მორჩილი ბექის, წყარმალუ ზანაშ მარძგვანი წყარპიჯის გედგ მიარყორშამი ჯიხა, ნამუთ ჭყანიერო რე დაღამაკებული. ზუგუშ კართეს იძირებე შხვადოშხვა პერიოდიშ დიხაჭაბუშ ჭკუდიშ ფრაგმენტეფი.
ხობწყარიშ დო წენწყარიშ შქას ეშმადვალუ ბია-საჯიჯაოშ ხურგას რე ორთაშობური ბუქურო, ნამუშ ოორუე ნორთის დოხოლაფირო 30 მეტრიშ დიამეტრიშ ხელუანური ბუქური რე, ნამუსჷთ „ნაოხვამუს“ უძახჷნა. თინა ჯვეშკოლხურ ნახორუს წჷმარინუანს, თაქ არქეოლოგ რევაზ პაპუაშვილქ დო ხობიშ მუნიციპალიტეტიშ გამგეობაშ კულტურაშ, გონათუაშ, სპორტიშ, ძეგლეფიშ თხილუაშ დო ახლნორდული საქვარეფიშ ნინალაშ თარ სპეციალისტიქ ძეგლეფიშ თხილუაშ ოკითხირეფს გოგიტა ჩიტაიაქ, კოლხური დიხაჭაბუშ ჭკუდიშ ფრაგმენტის მიოგორეს, ნამუთ ჯვეში წანაშეჭარუაშ VIII ოშწანურათ ითარიღებუ. თე ძეგლიშ ბჟადალშე ხუთოში მეტრას წყარმალუ წენწყარიშ წყარპიჯის დო ღალუ პარტიკიშ მარძგვანი წყარპიჯის რე აბანი, ნამუსჷთ „იასონიშ ნახორი“ ჯოხო. თაქ ხოლო ვიზუალურო იძირებე შხვადოშხვა პერიოდიშ დიხაჭაბუშ ჭკუდეფიშ ფრაგმენტეფი. შხირას არქეოლოგიური მასალა დუდს ირჩქინანას უშქაშეთ წყარმალუშ წყარპიჯეფს, თეშ ბაძაძი თინა რე, ნამჷ-და წყარმალუ წენწყარი მუკმორჩხუნს დო აკმოფაჩჷნს წყარპიჯის დიხეფს.
საჯიჯარი რდჷ, ზოხორინელი საქოთუოშ პერიოდის, ხობიშ რაიონის მაართა მადუდე - პრეფექტი თენგიზ ქაჯაია, ნამაუქჷთ ქართიშ ლჷმაშ ბორჯის ტრაგიკულო დოღურჷ.
საჯიჯარი რდჷ დიდი მენცარი პლაზმური და ატომური ფიზიკაშ დარგის, პროფესორი ილია ქვარცხავა. ართ-ართ ფიზიკურ მოლინას, ნამუთ ქორთუ მენცარქ დიგურუნ დო უკული ამერიკალ მენცარ მაკმილანქ დადასურუნ, ქვარცხავა-მაკმილანიშ ელექტრო-დინამიკური ეჩქარაფაშ ეფექტი ჯოხო.
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- თამაზ ბერაძე, ინეზა მაისაია, სამეგრელო, მეგზური, თბილისი 2004 წელი.
- პაატა ცხადაია, სამეგრელოს გეოგრაფიული სახელწოდებანი. III ხობის რაიონი. ქ. ფოთი. თბ. 2007.
- გოგიტა ჩიტაია, ფოთისა და ხობის ეპარქია, ისტორიული ძეგლები, თბილისი 2007.
- ხობის მონასტერი, შემდგენელები: ანზორ სიჭინავა, გოგიტა ჩიტაია, ხობი-თბილისი 2000.
- ფოთისა და ხობის ეპარქია, საეკლესიო მაცნე (კალენდარი) 2001