ქაბული

ქაბული
ქიანა	ავღანეთი
სტატუსი	ნანანოღა
კოორდ.	34°32′00″ ოორ. გ. 69°10′00″ ელ. გ. /
დინოხოლენი დორთუალა	18 რაიონი
მერი	მოჰამად იუნუს ნაუანდიში
ფართობი	275 კმ²
სიმაღალე	1,791 მ
კლიმატიშ ტიპი	გვერდოტიოზური
ოფიციალური ნინა	[[დარი, პუშტუ]]
მახორობა	3,678,034 (აგლომერაცია) კოჩი (2015)
მეჭედალა	13,000 კოჩი/კმ²
აგლომერაცია	3,678,034
ერუანული; აკოდგინალუა	პუშტუნეფი, ტაჯიკეფი, ხაზარეფი, უზბეკეფი, ავღანარეფი
ორწუმობური; აკოდგინალუა	ისლამი (სუნიზმი - 85%; შიიზმი - 14%)
ეთნოქორონიმი	ქაბულარი
ბორჯიშ ორტყაფუ	UTC+4:30
ტელ. კოდი	+93-20
	ქაბული

ქაბული (სპარს. کابل Kâb'l) — ავღანეთიშ ნანანოღა დო უდიდაში აგლომერაცია დოხოლაფირო 2-4 მილიონი მახორობათ. ნოღა ქიანაშ ეკონომიკური დო კულტურული ცენტრი რე სტრატეგიული დვალუათ წყარმალუ ქაბულიშ ინწრო ლეხერს, მაღალგვალამ რაიონს ხიბერიშ ჸალაიბონშახ. ქაბული ტაჯიკეთიშ ხურგაწკმამერსხილი რე გვირაბით ჰინდუ კუშიშ გვალეფიშ თუდო. ნოღა დოხოლაფირო 1800 მეტრა სიმაღალესი რე ზუღაშ დონეშე. ქაბულიშ თარ პროდუქციას ოურდუმე ამუნიცია დო დჷნადგარეფი, მუკაქუნალი, ავეჯი, ჭარხალიშ შანქარი წჷმარინუანს, მარა იროიანი ლჷმეფიშ გეშა, 1979 წანაშე ეკონომიკური პროდუქტიულობა ოგინებაფეთ დეჭიჭარჷ. ქაბული ასე ხოლო არძაშე დანაღმულ ნოღათ სქიდუ მოსოფელს. ქაბულიშ მახორობა მიარე ეთნიკური დო კულტურულო მიარეფერუამი რე, ნამუშ თარი ნორთის პაშტუნეფი, ტაჯიკეფი დო ხაზარეფი აკმადგინანა. ლჷმეფიშ დო აკოცჷმაშ პერიოდიშ უკული ქაბული ცადენს რჩქვანელობური რინაშ რიტმშა დორთინას, მარა თინა ალმახანას ძალამ ქაოტურ ნოღათ კიდუ. ეჭარუაშ ჩატარებაშ სიძნელაშ გეშა ნოღაშ ზუსტი მახორბაშ დოდგინა დიოდღარო ვემიხერხინე.

ისტორია

ნოღას მაართათ იშინუანს პტოლემე (II ოშწანურა). ქაბული მიშმეშჷ ქუშანიშ ომაფეშ აკოდგინალუაშა, უკული – ეფტალიტეფიშ თურულ გოართოიანაფაშა. არაბეფიშ ეჭოფუაფონი ლჷმეფიშ პერიოდის ქაბული ნომინალურო ომორჩილუდჷ ხალიფა მუავია I-ს (661-680 წწ.). IX ოშწანურას გეჭოფეს საფარიდეფქ; უკული - სამანიდეფი, ღაზნევიდეფი, თემურიდეფი პატჷნენდეს. XIII ოშწანურას მოჯალაგუ ჩინგიზ-ყაენქ. ბაბურიშ ბორჯის, ქაბული დიდი მოგოლეფიშ სახენწჷფოშ ნანანოღა რდჷ. 1747 წანაშე დურანიშ სახენწჷფოშ აკოდგინალუას რდჷ. 1773 წანაშე – თიშ ნანანოღა. 1839 წანას ქაბული მითვისეს ინგლისიშ ჯარეფქ. 1919 წანაშ ფურთუთას, ამირა ამანულა-ხანქ ქაბულს გეგმაცხადჷ ავღანეთიშ ზოხორინალა.