ნორმან ბორლოუგი

ვიკიპედიაშე
ნორმან ერნესტ ბორლოუგი
Norman Ernest Borlaug

ნორმან ბორლოუგი 2004 წანას
დაბადებაშ თარიღი:

25 მელახი, 1914

დაბადებაშ აბანი:

კრესკო, აიოვა, ააშ

ღურაშ თარიღი:

ეკენია 12, 2009 (95 წანერი)

ღურაშ აბანი:

დალასი, ტეხასი, ააშ

მენოღალობა:

ამერიკაშ აკოართაფილი შტატეფიშ შილა ააშ

ომენცარე სფერო:

აგრონომია
გენეტიკა

სამუშაშ აბანი :

DuPont
Cooperative Wheat Research and Production Program (Mexico)
International Maize and Wheat Improvement Center
Texas A&M University

ალმა-მატერი:

მინესოტაშ უნივერსიტეტი

ომენცარე ხემანჯღვერი:

იონას იერგონ კრისტენსენი

ჩინებული რე მუჭოთ:

წვანე რევოლუციაშ მუმა

ჯილდოეფი დო პრემიეფი:

ნობელიშ პრემია შვიდობაშ დარგის (1970)
Presidential Medal of Freedom (1977)
Vannevar Bush Award (2000)
Public Welfare Medal (2002)
მენცარობაშ ერუანული მენდალი (2004)
ააშ კონგრესიშ ორქოშ მენდალი (2006)
პადმა ვიბჰუშანი (2006)

ნორმან ერნესტ ბორლოუგი (ინგლ. Norman Ernest Borlaug; დ. 25 მელახი, 1914, კრესკო, აიოვა, ააშ — ღ. 12 ეკენია, 2009, დალასი, ტეხასი, ააშ) — ამერიკალი აგრონომი, ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატი შვიდობაშ დარგის. შინელი რე მუჭოთ წვანე რევოლუციაშ პიონერი. ნორმან ბორლოუგიშ ომენცარე მეთოდეფით დო ინიციატივეფით, გედიდჷ ოფუტეშ მეურნობაშ პროდუქტიულობაქ დო მილიონობით ადამიერქ შქირენას გინასქიდჷ.

ბაღანობაშ წანეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ნორმან ერნესტ ბორლოუგიქ დებადჷ 1914 წანაშ 25 მელახის, აიოვაშ ნოღა კრესკოს, ნორვეგიალი იმიგრანტეფიშ ფანიას. ჭიჭე ნორმანი მუშენდჷ მუშ მუმაშ ფერმას, სოდეთ ღეჯეფს დო ქოთომეფს ულუანდჷ. ბაღანობას ნორმანი მარკინე ხოლო ჸოფე დო ართ-ართ ტურნირიშ გვერდ-ფინალშა ხოლო გიშურთუმჷ.

კარიერა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ნორმან ბორლოუგი გურაფულენდჷ მინესოტაშ უნივერსიტეტის, სოდეთ იონას იერგონ კრისტენსენიშ ხემანჯღვერობათ თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია. 1942-1944 წანეფს ბორლოუგი მუშენდჷ მიკრობიოლოგო ამერიკულ კომპანია DuPont-ის, სოდეთ გურაფულენდჷ ბაქტერიციდეფს დო ფუნგიციდეფს. მალას კომპანიას სამუშა მიოტუ დო გინორთჷ მექსიკაშა დო დიჭყჷ მუშობა გენეტიკოსო, მექსიკურ ორგანიზაციას CIMMYT-ის. მექსიკას ბორლოუგიქ გიშეჸონ ქობალიშ კაკალიშ ახალ ვარიაციეფ, ნამუთ ურზუდ ლახალეფს დო უღუდჷ დიდი პროდუქტიულობა. ათე ვარიაციეფქ იჸუ გიმორინაფილქ ინდოეთის დო პაკისტანს ხოლო. ბორლოუგიშ მეთოდეფიშ გიმორინაფათ მექსიკაქ გინირთჷ ქობალიშ კაკალიშ ექპორტიორო 1963 წანას. 1965 წანაშე 1970 წანაშა პაკისტანს დო ინდოეთის, პროდუქტიულობაქ ქიმიძინჷ დახე ჟირშა. ბორლოუგიშ მეთოდეფიშ გიმორინაფა ქიდიჭყეს აფრიკას ხოლო. ბორლოუგიშ მეთოდეფს ირდიხას უღუდჷ დიდი ეფექტურობა.

ბორლოუგის უძახუნა წვანე რევოლუციაშ მუმას, ნამუქით მილიარდიშე უმოს ადამიერ გინასქილიდჷ შქირენას. 1970 წანას ნორმან ბორლოუგის გინოჩეს ნობელიშ პრემია.

ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • Andy Andrews (2010). The Boy Who Changed The World (eBook : Juvenile Nonfiction). Thomas Nelson.
  • Bickel, Lennard (1974). Facing starvation; Norman Borlaug and the fight against hunger. Pleasantville, N.Y.: Reader's Digest Press
  • Hesser, Leon (2006). The Man Who Fed the World: Nobel Peace Prize Laureate Norman Borlaug and His Battle to End World Hunger. Durban House.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ: