იან ოორტი

იან ოორტი
	იან ოორტი
	ნიდ. Jan Oort
	; იან ჰენდრიკ ოორტი 1961 წანას
დაბადებაშ თარიღი:	28 პირელი, 1900
დაბადებაშ აბანი:	ფრანეკერი, ფრისლანდია, ნიდერლანდეფი
ღურაშ თარიღი:	გერგობათუთა 5, 1992 (92 წანერი)
ღურაშ აბანი:	ლეიდენი, ობჟათე ჰოლანდია, ნიდერლანდეფი
მენოღალობა:	ნიდერლანდეფი
ომენცარე სფერო:	ასტრონომია
სამუშაშ აბანი :	ლეიდენიშ უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი:	გრონინგენიშ უნივერსიტეტი
ომენცარე ხემანჯღვერი:	იაკობუს კორნელიუს კაპტეინი
ჯილდოეფი დო პრემიეფი:	ჟიულ ჟანსენიშ პრემია (1947); ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ მაკათური (1959); ვეტლესენიშ პრემია (1966); კიოტოშ პრემია (1987)

იან ჰენდრიკ ოორტი (ნიდ. Jan Hendrik Oort; დ. 28 პირელი, 1900, ფრანეკერი, ფრისლანდია, ნიდერლანდეფი — ღ. 5 გერგობათუთა, 1992, ლეიდენი, ობჟათე ჰოლანდია, ნიდერლანდეფი) — ნიდერლანდარი ასტრონომი.

ბიოგრაფი დო მენცარული რკვიებეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

იან ოორტი გურაფულენდჷ გრონინგენიშ უნივერსიტეტის. გურაფაშ თებაშ უკულ, 1922 წანას ამერიკაშა მიდართჷ დო მუშენდჷ იელიშ ობსერვატორიას, ფრენკ შლეზინგერიშ ასისტენტო. 1924 წანას ოორტიქ ნიდერლანდეფიშა დირთჷ. 1926 წანას გრონინგენიშ უნივერსიტეტიშე მიპალუ დოქტორიშ ხარისხი დო მუშობა ქიდიჭყჷ ლეიდენიშ უნივერსიტეტის, სოდეთ 1930 წანაშე რდჷ ასტრონომიაშ ლექტორი დო 1935 წანაშე პროფესორი. 1930-იან წანეფს ოორტის შეულებუდჷ მენცარული კარიერა გაგინძორუკო ჰარვარდიშ დო კოლუმბიაშ უნივერსიტეტეფს, მარა ლეიდენიშ უნივერსიტეტის ქუდოსკიდჷ. 1934 წანაშე ოორტი რდჷ ლეიდენიშ ობსერვატორიაშ დირექტორიშ ასისტენტი. 1935-1948 წანეფს იან ოორტი რდჷ საირქიანო ასტრონომიული რსხუშ გენერალური მელამოსე.

იან ოორტიქ მიშეღჷ დიდი მენცარული კონტრიბუცია ჩქინი გალაქტიკაშ მეშხურეშ შარაშ რკვიებაშა. ოორტიქ დანტკიცჷ ნამდა გალაქტიკა ირთანს დო თიში ცენტრი ბჟა ვა რე. 1932 წანას ოორტიქ წჷმარინუ რუმე მატერიაშ არსებობაშ იდეა. ოორტიქ ძირუ დო გიმირკვიუ გალაქტიკური ჰალო. იან ოორტო გურაფულენდჷ კომეტეფს ხოლო დო რე ავტორი შხვადოშხვა რევოლუციური ჰიპოთეზეფიშ კომეტეფიშ გეშა. იან ოორტიშ ჯოხონობაშ რე ოორტიშ მუნაფა, ოორტიშ კონსტანტეფი დო ართი ასტეროიდი. იან ჰენდრიკ ოორტიქ ღურუ 1992 წანაშ 5 გერგობათუთას, 92 წანერქ. ოორტიშ ღურაშ გეშა ინდოარი ასტროფიზიკოსიქ სუბრაჰმანიან ჩანდრასეკარიქ თქუ: ასტრონომიაშ დიდი ჭყონიქ ეკირთჷ დო ჩქი ხოლო ბდინუთ თიში ოროშ უმუშო. კოსმოსიშ ევროპული სააგენტოშ ოფიციალური ვებსაიტიშ აზრით იან ოორტი რდჷ XX ოშწანურაშ ართ-ართ უდიდაში ასტრონომი. ოორტი მერჩქინელი რე რადიოასტრონომიაშ პიონერო.