იოსტ გიპერტი
იოსტ გიპერტი (გერმ. Jost Gippert; *12 მელახი, 1956 ვინც-ნიდერვენიგერნი, ასეიანი ჰატინგენი, გერმანია) — გერმანალი ნინეფიშმენცარი დო კავკაციოლოგი, მაინიშ ფრანკფურტის იოჰან ვოლფგანგ ფონ გოეთეშ ჯოხოდვალაშ უნვერსტეტიშ, ემპირიული ნინეფიშმენცარობაშ ინსტიტუტიშ, ელაზჷმაფონი ნინეფიშმენცარობაშ პროფესორი დო ავტორი.[1]
ბიოგრაფია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]1972 წანას ოისტ გიპერტიქ გათუ ლაიბნიციშ ჯოხოდვალაშ გიმნაზია ესენი-ალტენესენს (გერმანია). 1972-1977 წანეფს, გურაფლენდჷ ელაზჷმაფონი ნინაშ მენცარობას, ინდიოლოგიას, იაპონოლოგიას დო სინოლოგიას მარბურგიშ უნვერსტეტის დო ბერლინიშ დუდიშული უნვერსტეტის. უმაღალაშ გონათუაშ თებაშ უკული, 1977 წანას, თის ფილოსოფიაშ დოქტორიშ ხარისხი მიანიჭეს, თემაშე „ინფინიტიური კონსტრუქციეფიშ სინტაქსი ინდოგერმანულ ნინეფს". 1977 წანაშე 1990 წანაშა, თინა შხვადოშხვა აკანეფს მუშენდჷ მუჭოთ მენცარი დო უმაღალაში სკოლეფიშ ასისტენტინ, თეშ მუჭოთ უნვერსიტეტიშ ლექტორინ ბერლინს, ვენას დო ზალცბურგის. მუჭოთ ბჟაეიოლური კომპიუტერული ნინეფიშმენცარობაშ მარკვიალ-ასისტენტიქჷნ, თიქ სადოქტორო დისერტაცია (ჰაბილიტაცია) დითხილუ 1991 წანას, ბამბერგიშ უნვერსტეტის თემაშე „ირანული ნოსხირი ზიტყვეფი სომეხურს დო ქორთულს". 1994 წანაშე მოჸუნაფილი, იოსტ გიპერტი ელაზჷმაფონი ნინეფიშმენცარობას ოგურუანს მაინიშ ფრანკფურტიშ იოჰან ვოლფგანგ გოეთეშ ჯოხოდვალაშ უნვერსტეტის. 1996 წანაშე მოჸუნაფილი, თენა რე გელათიშ ომენცარე აკადემიაშ ურცხოალი მაკათური; 2002 წანაშე, ტურფანიშ კომისიაშ მაკათური დო 2007 წანაშე ბერლინი-ბრანდენბურგიშ ომენცარე აკადემიაშ ცენტრიშ „ნინა"-შ მაკათური რე.
1997 წანას, ქართიშ სულხან-საბა ორბელიანიშ უნვერსტეტიშ საპატიო პროფესორო გეგშაგორეს. 2009 წანას, ივანე ჯავახიშვილიშ ჯოხოდვალაშ ქართიშ უნვერსტეტიშ საპატიო დოქტორო დო 2013 წანას, შოთა რუსთაველიშ ჯოხოდვლაშ ბათუმიშ უნვერსტეტიშ საპატიო დოქტორო გეგშაგორეს. 1994 წანას, მაინიშ ფრანკფურტიშ იოჰან ვოლფგანგ გოეთეშ ჯოხოდვალაშ უნვერსტეტიშ ელაზჷმაფონი ნინაშ მენცარობაშ პროფესორო გინორთინაშ უკული ინდოგერმანული ნინეფიშ დო თენეფიშ ისტორიაშ, ზოგადო ნინეფიშ ტიპოლოგიაშ ელახ მუშ ოხანდე სფეროს კავკციაშ ნინეფი ხოლო ორხველჷ. მუშ დუდალათ ბოლო პერიოდიშ გოძვენას მიარე შხვადოშხვა ოერეფოშქაშე პროექტეფქ იკეთინჷ თე ნინეფშო. მუჭოთ კომპიუტერული ნინაშ მენცარინ, იოსტ გიპერტი 1987 წანაშე მოჸუნაფილი დუდენს მუშ წჷმნაჭყეფუ TITUS-იშ პროექტის, ნამუშ ღანკი რე ჯვეში ინდოგერმანული დო მუში მეძობელი ნინეფიშ ტექსტეფიშ ელექტრონული დამუშება. მუშ ომენცარე ინტერესეფი რე ისტორიულ-ელაზჷმაფონი ნინეფიშმენცარობა, ნინეფიშ ტიპოლოგია, ელექტრონული კორპუსეფი, მულტიმედიალური ნინეფიშ დოკუმენტირება, ხეშ ნაჭარეფიშ ელექტრონული ანალიზი.
დიგიტალური ჰუმანიტარია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]TITUS, ARMAZI, GNC დო LOEWE
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]იოსტი გიპერტი, TITUS-იშ პროექტიშ დჷმარსხუალი დო დირექტორი რე (Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien)[2], ნამუშ ღანკი რე ინდოგერმანული დო თიშ მეძობელ ნინეფს ტექსტური მასალეფიშ ელექტრონული დამუშება (1987 წანაშე მოჸუნაფილი). 1999 წანას, გიპერტიქ ქჷმწიჭყჷ ARMAZI-იშ პროექტი (კავკაციური ნინეფი დო კულტურეფი: ელექტრონული დოკუმენტირება)[3], ნამუშ ღანკი რდჷ კავკავიური ნინეფიშ მასალეფიშ ფართე დიგიტალიზაცია. თე პროექტი მუშ მასალეფით უკვე მიშულირ რე ქორთულ ერუანულ კორპუსშა. 2010 წანაშე მოჸუნაფილი, გიპერტი დუდენს ჰესენიშ ომენცარე პროგრამას "Digital Humanities Hessen: Integrierte Aufbereitung und Auswertung textbasierter Corpora" im Rahmen der "Landes-Offensive zur Entwicklung Wissenschaftlich-ökonomischer Exzellenz (LOEWE)", ნამუთ წჷმარინუანს ფრანკფურტი დო დარმშტატიშ უნვერსტეტეფიშ დო ფრანკფურტიშ გოეთეშ მუზეუმიშ ართოიან პროექტის.
ხეშ ნაჭარეფიშ ელექტრონული ანალიზი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]1990-იანი წანეფიშ ოშკაშეშე, იოსტ გიპერტი ინტენსიურო ხანდენს ბჟაეიოლური ხეშ ნაჭარეფშე შხვადოშხვა პროექტეფიშ დინოხოლე, ნამუთ ონინალ ნაჭარეფიშ დიგიტალიზაციას (სამანგათ, ბერლინიშ ტურფანი თოხარული ხეშ ნაჭარეფი) ვარდა პალიმფსესტეფიშ გჷმობჟინაფას (სამანგათ, სინაშ კავკაციური ალბანურიშ პალიმფსესტური ხეშ ნაჭარეფი). თე პროექტეფიშ დინოხოლე გიპერტი 2009 წანას მენცარეფიშ ბუნაწკჷმა "ხეშ ნაჭარეფიშ კულტურეფი" სუმარო ხანდენდჷ ჰამბურგიშ უნვერსტეტის. 2013 წანაშ ზარხულიშ სემესტრიშ მუჭოთ პეტრა კლაპერტიშ სტიპენდიანტინი თეში მაჟირაშა რდჷ ჰამბურგის (ანწი უკვე გიშაკერძაფილი ომენცარე პროგრამას, 950-იშ დინოხოლე: „ხეშ ნაჭარეფიშ კულტურეფი აზიას, აფრიკას დო ევროპას"). ღანკო უღუდჷ „აზია დო აფრიკაშ ხეშ ნაჭარეფიშ კულტურეფიშ ენციკლოპედიაშ" დო „ბჟაეიოლური ხეშ ნაჭარეფიშ ელაზჷმაფონი რკვია" დამუშებაშ კათაფა.
ნახანდა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ოერეფოშქაშე ნაჭარეფი (გიშაგორილი)
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- 2012: "Georgian National Corpus" Project (Volkswagen Foundation, EUR 390,400)
- 2011: "Khinalug Documentation Project" (Volkswagen Foundation, EUR 299,600)
- 2010: LOEWE Research Unit "Digital Humanities" (State of Hesse, EUR 3,792,000)
- 2010: "Corpus Caucasicum" Project (Google Inc., US $ 49,600)
- 2009: "Aché Documentation Project" (Volkswagen Foundation, ca. EUR 400,000)
- 2009: "RELISH" Project (DFG, ca. EUR 96,000)
- 2008: "Old German Reference Corpus" Project (DFG, ca. EUR 240,000)
- 2006: "The Sociolinguistic Situation of Present-Day Georgia" Project (Volkswagen Foundation, EUR 189,000)
- 2003: "Endangered Caucasian Languages in Georgia" Project (Volkswagen Foundation, EUR 167,800)
- 1999: "Caucasian Languages and Cultures: Electronic Documentation" Project (Volkswagen Foundation, EUR 117,900)
მასუმა კუნთხუშ დჷნაფინასეფჷ პროექტეფი (1995 წანაშე მოჸუნაფილი, გიშაგორილი)
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Avesta und Rigveda: Elektronische Auswertung (DFG, 1995–1998)
- The Georgian Verbal System (INTAS, 1995–1999)
- Kaukasische Sprachen und Kulturen: elektronische Dokumentation (Volkswagen-Stiftung; 1999–2002)
- Graduiertenkolleg „Satzarten: Variation und Interpretation“ (DFG, seit 2000)
- Endangered Caucasian Languages in Georgia (Volkswagen-Stiftung; 2002–2006)
- Palimpsesthandschriften kaukasischer Provenienz (Volkswagen-Stiftung, 2003–2007)
- Georgian Gospels (INTAS, 2005–2009)
- Die sprachliche Situation im gegenwärtigen Georgien (Volkswagen-Stiftung, 2005–2009)[4]
- Deutsche Sprachressourcen-Infrastruktur (BMBF, seit 2008)
- Referenzkorpus Altdeutsch (DFG, seit 2009)
- Georgische Palimpsesthandschriften (Volkswagen-Stiftung, seit 2009)
- Rendering Endangered Languages Lexicons Interoperable Through Standards Harmonization (DFG/NEH, seit 2009)
- LOEWE-Schwerpunkt “Digital Humanities – Integrierte Aufbereitung und Auswertung textbasierter Corpora” (HMWK, seit 2011)
- Relativsätze in typologischer Perspektive (DFG, seit 2011)
- Khinalug Documentation Project (Volkswagen-Stiftung, seit 2011)
- Georgian National Corpus (Volkswagen-Stiftung, seit 2012)
ნაჭარეფი (გიშაგორილი)
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- 1977: The syntax of infinitival formations in the Indo-European languages. (Europäische Hochschulschriften, 21/3), 360 pp.; Frankfurt, Bern, Las Vegas: Lang 1978. Dissertation
- 1990: Iranica Armeno-Iberica. A study of Iranian loan words in Armenian and Georgian, 451 + 389 pp.; Vienna: Austrian Academy of Sciences 1993. Inaugural dissertation.
- 2007: Gippert, Jost / Sarjveladze, Zurab / Kajaia, Lamara: The Old Georgian Palimpsest Codex Vindobonensis georgicus 2, edited by Jost Gippert in co-operation with Zurab Sarjveladze and Lamara Kajaia, 368 pp.; Turnhout: Brepols 2007.
- 2008: Gippert, Jost / Schulze, Wolfgang / Aleksidze, Zaza / Mahé, Jean-Pierre: The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai, 2 vols., XXIV + 530 pp.; Turnhout: Brepols 2009.
- 2010: Gippert, Jost / Schulze, Wolfgang / Aleksidze, Zaza / Mahé, Jean-Pierre: The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai. Vol. III: The Armenian Layer, edited by Jost Gippert., 220 pp.; Turnhout: Brepols 2010.
სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ "Lectures held by Gippert at the University of Frankfurt" Retrieved 2 March 2016
- ↑ "The TITUSProject" Retrieved 2 March 2016
- ↑ "The ARMAZI Project" Archived 2016-07-08 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. Retrieved 2 March 2016
- ↑ "Die Sprachliche Situation im gegenwärtigen Georgien (German)" Archived 2016-03-25 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. Retrieved 2 March 2016