მუჰამედ ალი შაჰი
| მუჰამედ ალი შაჰი | |
| სპარს. محمدعلی شاه قاجار | |
 | |
| ირანიშ 6-ა შაჰი ყაჯარეფიშ დინასტიაშე | |
 ირანიშ 33-ა შაჰი | |
| დუდალ. დაჭყაფუ: | 3 ღურთუთა, 1907 |
|---|---|
| დუდალ. დათებუ: | 16 კვირკვე, 1909 |
| კორონაცია: | 3 ღურთუთა, 1907 |
| წიმოხონი: | მოზაფარ ალ-დინ შაჰი |
| მონძე: | აჰმედ შაჰ ყაჯარი |
| დაბ. თარიღი: | 21 მანგი, 1872 |
| დაბ. აბანი: | ამოლი, ირანი |
| ღურ. თარიღი: | პირელი 5, 1925 (52 წანერი) |
| ღურ. აბანი: | სანრემო, იტალია |
| ალმასქუ: | მალეკ ჯაჰანი/Robabeh Khanoum |
| სქუალეფი: | გვალო 8, თინეფს შქას სულთანი აჰმედ შაჰ ყაჯარი |
| ედომუშამი ჯოხო: | მუჰამედ ალი შაჰი |
| დინასტია: | ყაჯარი |
| მუმა: | მოზაფარ ალ-დინ შაჰი |
| ნანა: | ტაჯ ოლ-მოლუკი(უმულ-ჰაკანი) |
| რელიგია: | ისლამი, შიიტური გეჸვენჯობაშ |
მუჰამედ ალი შაჰ ყაჯარი (სპარს. محمدعلی شاه قاجار; დ. 21 მანგი, 1872 — ღ. 5 პირელი, 1925) — ირანიშ მაამშვა შაჰი ყაჯარეფიშ დინასტიაშე 1907-1909 წანეფს. ხვისტაშა ეშართჷ მუმაშ, მოზაფარ ალ-დინ შაჰიშ ღურაშ უკული, 1907 წანაშ 3 ღურთუთას.
დებადჷ 1872 წანაშ 21 კვირკვეს, ამოლს. თიწკჷმა ირანიშ შაჰი რდჷ მუში ბაბუ, ნასერ ალ-დინ შაჰი. მუმამუში, მოზაფარ ალ-დინ შაჰი რდჷ მოზაფარ ად-დინ მირზა.
ხვისტაშა ეშულაშე, თიქ მიდართჷ თიშ წიმოხონიშ, მოზაფარ ალ-დინ შაჰიშე მეღებული კონსტიტუციაშ სააწმარენჯოთ. თინა კოროცხუნდჷ, ნამჷ-და თე კონსტუტუცია, „ეროვნული საკონსულტაციო ანსამბლეა“, ეწმურედჷ ისლამურ კანონეფს, თეშ გეშა თინა გაუქვუ.
პარლამენტიქ, მუჰამედ ალი შაჰიშ თე გინოჭყვიდირიშ უკული მიოდინუ ძალამი დიდი ნძალა. თეშ გეშა, პარლამენტიშ მაკათურეფქ გიჯოგეს მუნეფიშ შაჰი დო თიშ სააწმარენჯოთ მიდართეს. მუჰამედ ალი შაჰიქ უმოსი კონწარი ზჷმეფი მიღჷ — თიქ ედომუშამო დეთხინუ პარლამენტი, თიშენ ნამჷ-და, თინეფიშ არსებობაშ უციობას ვარწყედჷ, მუშ შედეგოთ თინეფიშ (პარლამენტიშ მაკათურეფიშ) ხოლო უმოსი მეტი კონწარობა გჷმიჭანუ.
თიმ დღაშე, ჸოფილი პარლამენტიშ მაკათურეფქ შაჰიშ სააწმარენჯოთ აკიართიანეს. თინეფს გინოჭყვიდილი აფუდეს მუჰამედ ალი შაჰიშ ხვისტაშე გიმაჸოთამა, ხვისტაშა თიში მორჩილი ხანიშ ქომოლსქუაშ ეშაჸონაფა — აჰმედ მირზა (მუმალს აჰმედ შაჰ ყაჯარი.) დო მუჰამედ ალი შაჰიქ აძვილებურქ იჸუ რტებედკო ირანშე დო დუდი მითუფორუაფუდჷკო ნამუდგა იჸინ ქიანაშან.
ჟირ წანაშა თინეფქ თე გეგმაშ გონხორციელება მახერხეს. მუჰამედ ალი შაჰი აძვილებურო გჷნართინეს ხვისტაშე გინორინელედკონ დო ირანიშ შაჰო უღიარებუდუკო მუშ ქომოლსქუან (ნამუქჷთ მუმალს ყაჯარეფიშ დინასტიაშ ეკონია წჷმმარინაფალქ იჸუნ). 1909 წანაშ 16 კვირკვეს, მუჰამედ ალი შაჰიქ ოფიციალურო გეგნოდირთჷ.
კუნტა ხანშა თიქ აძვილებურქ იჸუ ირანი ხოლო ქჷდუტებუდკონ. დუდი მითაფორუ ოდესას (თიმ ბორჯიან რუსეთი, ასეიან უკრაინა), უკული რდჷ კონსტანტინოპოლს ხოლო.
1923 წანას, თიში სქუა, აჰმედ შაჰ ყაჯარი ხოლო გეგნაჸათეს ევროპაშა.
დოღურჷ იტალიაშ ნოღა სანრემოს, 1925 წანაშ 5 პირელს, თიმწკჷმა, მუჟამსჷთ თინა 53 წანერი რდჷნ. გვალო თიმ წანას მიოდინუ სქუაქ ხვისტა, ნამუსჷთ ჟირ წანაშ გოძვენას ევროპას სიმბოლურო უღუდუნ, თიშენი ნამჷ-და, ირანიშ შაჰო რეზა-შაჰ ფეჰლევი გიშაგორეს.
მუჰამედ ალი-შაჰს ჸუნდჷ 2 ცირასქუა დო 6 ქომოლსქუა. აჰმედი რდჷ თიში რანწკით მა-3 სქუა. აჰმედი თიშ გურშენ იკოროცხუ თიშ მონძეთ, ნამჷ-და თის უღურჷ ჟირ ქომოლსქუაქ, ნამუთ აჰმედშახ ჸუნდუნ.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- Portrait of Mohammad Ali Shah
- Portrait in Library of Congress collection
- Shah's palace in Odessa, Ukraine Archived 2016-03-03 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Photos of Qajar kings Archived 2009-04-23 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
| |||||