ქაღარდი
ქაღარდი თაშნეშე ქარღადი (მეხოლაფირო იტალ. bombagia-შე < ლათ. bombacium-შე ‘ბამბე’, მაართაწყუთ იკოროცხუ ირანული[1]) — თხჷთხჷ, ტაბაცა მატერია, ნამუთ თარო ჩანარული ინჭკიშე აკმოდირთჷ. უმენტაშო ოჭარალო დო ობეშტალო გჷმირინუაფუ. შხვა გოფაჩილი გჷმორინაფა რე: გაკირალი მეშქაშალა (მუყაო), ჰიგიენური ქაღარდი (ქაღარდიშ ხეშქოსალი, ტუალეტიშ ქაღარდი), დეკორაციული ქაღარდი (სამანგ. შპალერი).
ისტორია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
ქაღარდიქ მაართაშე ჩინეთის, ჯვ.წ. 105 წანას გორჩქინდჷ. ჩინურ ქაღარდის ბამბუკშე, ჯაპიშ ფურცელეფშე დო აბრეშუმიშ ინჭკეფშე აკეთენდეს. VII ოშწანურას, არაბეფი ქაღარდიშ წარმებას უმოსი შხვა მასალას ხვარენდეს - ნორშვის დო ბამბეს. ევროპას ქაღარდიქ XIV ოშწანურას გიფაჩჷ. მაართ ქაღარდიშ მაკეთებელი ქარხანაქ საფრანგეთის 1350 წანას დირსხუ. XIX ოშწანურას, ქაღარდიშო ოხვილური მასალაშა ცელულოზაშ გეძინა ქჷდიჭყეს, ნამუქჷთ ქაღარდიშ წარმება მასობურო გჷნირთინუ.
ქაღარდიშ უშხუაში მაწარმალეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
- International Paper (ააშ)
- The Navigator Company (პორტუგალია)
- Georgia-Pacific (ააშ)
- Weyerhaeuser (ააშ)
- Kimberly-Clark (ააშ)
- Stora Enso (ფინეთი)
- UPM-Kymmene (ფინეთი)
- Svenska Cellulosa Aktiebolaget (შვედეთი)
- Mondi (ავსტრია)
- Sappi (ოარ)
- M-Real (ფინეთი)
ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
- ნანა მაჭარაშვილი, ნინო სილაგაძე (2007). ხელოვნება. თბილისი: „მერიდიანი“.
რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
- სტატიეფი ქაღარდიშ გეშა, ნამუთ ნაკეთებუ რე კირქუაშე, დო ვართ ცელულოზაშე
- ქაღარდიშ მუზეუმი კალუგაშ ოლქის (buzeon.ru).(რუსული)
- ქაღარდიშ მუზეუმი მოსოფელს ვებ-ხასჷლას paperhistory.org.(ინგლისური)
- Сайт Союза бумажных оптовиков (Российская Федерация) — sbo-paper.ru.(რუსული)
- ისლამიშ გოლინა შქაოშწანურაშ ევროპაშა, უოთ მონტგომერი .
- Мир-Теймур Мамедов. А для письма бумага (История изготовления бумаги).
- Стандарт бумаги ISO 216.
- Весь процесс изготовления бумаги в доступной для детей форме.
- Изготовление бумаги в Месоамерике и современное использование амате.
- К вопросу о раннем периоде использования бумаги на Руси.
- Факты о бумаге.
- Интересные факты о бумаге.