შვედეთი

ვიკიპედიაშე
შვედეთი
ნანანოღა სტოკჰოლმი
უდიდაშ ნოღა სტოკჰოლმი
ოფიციალური ნინეფი შვედური (დე ფაქტო)
თარობა ოპარლამენტე მართუალა,

კონსტიტუციური მონარქია

მაფა კარლ XVI გუსტავი
პრემიერ-მინისტრი ულფ კრისტერსონი
ფართობი 449,964 კმ²(55-ა)
მახორობა 9,354,462 (88-ა)
ვალუტა შვედური კრონი (SEK)
ქიანაშ კოდი SWE
ოტელეფონე კოდი +46

შვედეთი (შვედ. Sverige), ოფიციალურო შვედეთიშ ომაფე (შვედ. Konungariket Sverige) — ქიანა ოორუე ევროპას, სკანდინავიაშ ჩქონს. ბჟადალუშე ომძღჷ ნორვეგია ოორუე-ბჟაეიოლშე - ფინეთი. ზუღაშე ომძღჷ დანია, გერმანია დო პოლონეთი ობჟათეშე დო ესტონეთი, ლატვია, ლიეტუვა დო რუსეთი ბჟაეიოლშე. დანიაწკჷმა მერსხუაფილი რე ერესუნიშ ხინჯით.

ჯოხოდვალა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • ოფიციალური - მარგალურო შვედეთიშ ომაფე.
  • შვედური - Konungariket Sverige.
  • ეტიმოლოგია შვედურო Sverige ანუ Svea-rike სვეაშ სახენწჷფო. კათაშ ეთნონიმი შილებე ჯვეშნორვეგიულშე მიშას - Svithjoth, სოდეთ Svi-იშ შანულობა უჩინებუ რე, გერმანიკულ ნინაშა thjod „კათას“ ჯოხო.

გეოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • ფართობი - 450,295 კვ.კმ.
  • ორთა - ტერიტორიაშ გვერდიშ უმოსი ლირსამ ტყალეფს უკინებუ, უმაღალაშ კონკა - კებნეკაისე 2.117 მ; წყარმალეფი (კმ) - ტორნე-მუონიო 570, კლარი 520, დალი 520; ტობეფი (კვ.კმ) - ვენერნი 5.585, ვეტერნი 1.912, მელარენი 1.140; კოკეფი (კვ.კმ) - გოტლანდი 2.994, ოლანდი 1.347, ორუსტი 346; კლიმატი - კონტინენტური, სუბპოლარული.
  • ორთაშობური რესურსეფი - თუთია, რკინაშ მადანი, ვარჩხილი, ტყვია, ლინჯი, ოკიდალი ჯა-ტყა, ჰიდროენერგია, ურანი.

სახენწჷფო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • პოლიტიკური სისტემა - კონსტიტუციური მონარქია.
  • სახენწჷფოშ მადუდური მაფა კარლ XVI გუსტავი (CARL XVI GUSTAF, 1973-შე).
  • თარობაშ მადუდური - პრემიერ-მინისტრი Fredrik Reinfeldt (2006).
  • კანონიშდუმადვალუ ორგანო - ართპალატამი პარლამენტი რიქსდაგი (349 მაკათური, გოჭყაფილი რე 1435 წანას).
  • ადმინისტრაციული დორთუალა - 21 ოლქი (lan).

დემოგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • მახორობა 9,354,462 ვითოში (2009), თენეფშე 92,8% შვედეფი, 3,6% ფინარეფი.
  • ოფიციალური ნინა - შვედური.
  • რელიგია - ლუთერანიზმი.
  • ნოღეფი - (ვითოიშ.) - სტოკჰოლმი (1.252, აგლომ. - 1.622), გეტებორგი (507, აგლომ. - 745), მალმო (245), უპსალა (127), ვესტეროსი (100).

მონძეობა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • სტოკჰოლმი - ისტორიული ცენტრი
  • ომაფე დოხორე
  • რიქსდაგი
  • სკანსენი (ეთნოგრაფიული მუზეუმი ცაშ თუდო)
  • ობჟათე ოლანდიშ აგრარული პეიზაჟეფი
  • გამელსტადიშ ოხვამეეფიშ ოფუტე
  • ჰანზაშ ნოღა ვისბიუ
  • ლაპლანდია

ჩინებული შვედეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  • არტისტეფი - ინგრიდ ბერგმანი, გრეტა გარბო, მაქს ფონ ზიუდოვი;
  • კინემატოგრაფისტი - ინგმარ ბერგმანი;
  • დიპლომატეფი - დაგ ჰამარსშელდი, ოტო ვალენბერგი;
  • მეწარმეეფი - გუსტავ დალენი, ჯონ ერიქსონი, ალფრედ ნობელი;
  • მუსიკალური ბუნეფი - აბბა; როქსეტი, ეის ოფ ბეიზ;
  • მენცარეფი - იონს ბერცელიუსი, ანდერს ცელსიუსი, ანდერს ანგსტრემი;
  • ჭარუეფი - ასტრიდ ლინდგრენი, სელმა ლაგერლოფი, პერ ლაგერკვისტი, ჰარი მანტინსონი
  • სპორტსმენეფი - ბიორნ ბორგი, სვენ-გორან ერიქსონი, ინგმარ სტენმარკი.
  • ფინარი შვედეფი - ელიას ლონროტი, იან სიბელიუსი, კარლ-გუსტავ მანერჰაიმი.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]