აჭარაშ ავტონომიური რესპუბლიკა

ვიკიპედიაშე
აჭარაშ ავტონომიური რესპუბლიკა
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა
გერბი
შილა
ქიანა საქორთუოშ შილა საქორთუო
სტატუსი ავტონომიური რესპუბლიკა
ფორჷნს ბათუმი, ქედაშ მუნიციპალიტეტი, ქობულეთიშ მუნიციპალიტეტი, ხელვაჩაურიშ მუნიციპალიტეტი, ხულოშ მუნიციპალიტეტი დო შუახევიშ მუნიციპალიტეტი
ადმინ. ცენტრი ბათუმი
შხუ ნოღეფი ბათუმი, ქობულეთი
დორსხუაფაშ თარიღი 1991
მადუდე თარობაშ
მადუდე:
თორნიკე რიჟვაძე
ოფიც. ნინა ქორთული
მახორობა (2016) 337 000
ფართობი 2899 კმ² კმ²
აჭარაშ ავტონომიური რესპუბლიკა რუკას
ბორჯიშ ორტყაფუ UTC+4
კოდი ISO 3166-2 GE-AJ
ოფიციალური ვებ-ხასჷლა

აჭარაშ ავტონომიური რესპუბლიკა — ავტონომიური რესპუბლიკა საქორთუოშ აკოდგინალუას. რეგიონიშ საირქიანო კოდი რე GE-AJ. იკათუანს ისტორიულ–გეოგრაფიული პროვინციეფიშ აჭარაშ დო ლაზეთიშ (ნორთობურო) ტერიტორიას. რესპუბლიკას აპალუ დორხველი შილა დო გერბი. აჭარაშ ავტონომიურ რესპუბლიკაშა მიშურს გეჸვენჯი ადმინისტრაციულ–ტერიტორიული ართურეფი:

  1. ბათუმი;
  2. ქედაშ მუნიციპალიტეტი;
  3. ქობულეთიშ მუნიციპალიტეტი;
  4. ხელვაჩაურიშ მუნიციპალიტეტი;
  5. შუახევიშ მუნიციპალიტეტი;
  6. ხულოშ მუნიციპალიტეტი.

ზოგადი ჩინებეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

აჭარა მილარე საქორთუოშ ობჟათე-ბჟადალ ნორთის, უჩა ზუღაშ ოძგაშე ზოლს, ობჟათეშე ომძღჷ თურქეთიშ რესპუბლიკა. ფართობი აკმადგინანს 2900 კვ.კმ–ს, მახორობა – მეხოლაფირო 333 953 კოჩი (2014), მახორობაშ მეჭედალა — 115 კოჩის. ავტონომიაშ ადმინისტრაციული ცენტრი რე ნოღა ბათუმი. ავტონომიაშ ტერიტორიას 342 დოხორელილი პუნქტი რე, თენეფ შქას:

მართუალა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ავტონომიური რესპუბლიკაშ კონსტიტუციათ კანონიშდუმადვალუ ორგანო რე აჭარაშ ავტონომიური რესპუბლიკაშ უმაღალაში სხუნუ (30 მაკათური), ნამუთ ეშმესხუნუ 5 წანაშ ვადათ. ემაჸონაფალი ორგანო რე მინისტრეფიშ სხუნუ.

  • აჭარაშ ავტონომიაშ მადუდე
    • 2001-2004 — ასლან აბაშიძე
    • 2004-2012 ლევან ვარშალომიძე
    • 2012-ამდღარშახ არჩილ ხაბაძე
  • უმაღალაში სხუნუშ დუდმახვენჯეფი:
    • 1991-2001 - ასლან აბაშიძე;
    • ???? - გიორგი ცინცქილაძე
    • 2004-2012 - მიხეილ მახარაძე;
    • 2012- შე ავთანდილ ბერიძე.
  • მინისტრეფიშ სხუნუშ დუდმახვენჯეფი:
    • ვახტანგ აბაშიძე
    • რევაზ შამილიშვილი
    • როსტომ ჯაფარიძე
    • 2004-2012 ლევან ვარშალომიძე
    • 2012-არჩილ ხაბაძე

აჭარაშ ავტონომიაშ ადმინისტრაციული ართულეფი რე: ნოღაშ მერია — 1, მუნიციპალიტეტიშ გამგეობა — 5, სადაბო ოკათუ (საკრებულო) — 3, ოფუტეშ ოკათუ — 56.

ეკონომიკა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

აჭარა აგრარული რეგიონი რე, სოდეთ მეთხოზჷნა სუბტროპიკული კულტურეფიშ (ჩაი, ციტრუსეფი) მოჸუნაფას. შანულამი დარგეფი რე ხოლო: ნაფთობიშ რეწუა, მანქანაშკიდანჯალა დო ტურიზმი. ნაფთობი მოურს ბათუმშე, ნამუთ წჷმარინუანს გაზსადენიშ ეკონია პუნქტის. ბათუმიშ, მუჭოთ ოპორტე ნოღაშ შანულობაქ მირდჷ თურქეთ-საქორთუოშ თანჯაშ გონწყჷმაშ უკული სარფიწკჷმა.

კულტურული მონძეობეფი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ავტონომიური რესპუბლიკაშ ტერიტორიას იდვალუაფუ ორთაშ, არქიტექტურაშ დო კულტურაშ მიარე ობიექტი:

ისტორია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

1877–78 წანეფიშ რუსეთ–ოსმალეთიშ ლჷმაშ უკული აჭარაშ ტერიტორიაქ რუსეთიშ იმპერიაშ ფარგალეფშა მიშელჷ ბათუმიშ ოლქიშ ჯოხოთ. 1918-20 წანეფს ოკუპირაფილი რდჷ დიო თურქეფშე, უკული ინგლისარეფშე. საქორთუოს სხუნუეფიშ რეჟიმიშ მოულაშ უკული, 1921 წანას დირსხუ აჭარაშ ავტონომიურ რესუბლიკაქ საქორთუოშ აკოდგინალუას. 1990 წანაშ ლიაშე ჯოხო აჭარაშ ავტონომიური რესპუბლიკა.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]