ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკა

ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკა
შილა
ნანანოღა	პრეტორია (ადმინისტრაციული) კეიპტაუნი (კანონიშდუმადვალუშ) ბლუმფონტეინი (სასამართლოშ)
უდიდაში ნოღეფი	იოჰანესბურგი
ოფიციალური ნინეფი	აფრიკაანსი, ინგლისური დო შხვა
თარობა	რესპუბლიკა
პრეზიდენტი	ჯეიკობ ზუმა
ფართობი	1,221,037 კმ²(25-ა)
მახორობა	43.7 მილიონი (25-ა)
ვალუტა	რანდი (ZAR)
ქიანაშ კოდი	ZAF
ოტელეფონე კოდი	+27

ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკა (აფრიკ. Republiek van Suid-Afrika; ინგლ. Republic of South Africa) – სახენწჷფო აფრიკაშ ობჟათე ძგაშ ნორთის. ოორუეშე ომძღჷ ნამიბია, ბოტსვანა დო ზიმბაბვე, ოორუე-ბჟაეიოლშე მოზამბიკი დო სვაზილენდი. ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკაშ დინოხოლენ ტერიტორიას მილარე სახენწჷფო ანკლავი ლესოთო..

ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკაშ გჷმაშხვანერაფალი შანი რე უთანჯე ანდაფერუანობა ირფელს. თაქ 11 ნინა იკოროცხუ ოფიციალურ ნინათ. პოლიტიკოსეფს შქას რენა ტომიშ ბელადეფი, რაბინეფი, რაგბისტეფი დო ემიგრაციაშე დორთელი რევოლუციონერეფი. ართ შოშეს მუშენა ექიმბაშეფი დო ობირჟე ბროკერეფი. ართიანიშ ხასჷლას გედგჷ ქოხეფი დო დოხორეეფი. 1994 წანაშა, აკა თე ქიანას რდჷ დოკანონაფილი აპართეიდი - მახორობაშ დორთუალა ხიტაშ (კანიშ) ფერიშ მეჯინათ.

ჯოხოდვალა

• ოფიციალური: ობჟათე აფრიკაშ რესპუბლიკა.
• ერუანული ნინეფშა:
  • ინგლისური - Republic of South Africa
  • აფრიკაანსი - Republiek van Suid-Afrika
  • ნდებელე - Repabliki we Sewula Afrika
  • კოსა - iRiphabliki ya Mzantsi Afrika
  • ზულუ - Riphabliki yase Ningizumu Afrika
  • პედი - Repabliki ya Afrika-Borwa
  • სესოტო - Repabliki ya Afrika-Borwa
  • სვატი - Riphabliki yase Ningizumu Afrika
  • სეტსვანა - Repabliki ya Afrika-Borwa
  • ჩივენდა - Riphabliki ya Afrika Tschimpembe
  • ტსონგა- Riphabuliki ya Afrika-Dzonga
• ეტიმოლოგია: - ჯოხო აფრიკაშ კონტინენტიშ ჸურე ქიანაშ გეოგრაფიული დვალაფაშ გეშა გიადუ.
• ქიანაშ კოდი: ZA.

გეოგრაფია

ქიანა იდვალუაფუ აფრიკაშ კონტინენტიშ ობჟათე ნორთის.

• ფართობი: 1.221.037 კვ.კმ.
• ორთა: უმაღალაში კონკა – ინჯასუტი 3.446; წყარმალეფი (კმ) – ორანჟი 1.750 (გვალო 2.092), ლიმპოპო 1.600; ტობა - სენტ-ლუსია; კოკეფი - პრინც-ედუარდიშ კოკეფი 310 კვ.კმ; კლიმატი - ზომიერო ტიბუ.
• ორთაშობური რესურსეფი: ორქო, ქრომი, ქიანოშქერი, რკინაშ მადანი, მანგანუმი, ნიკელი, ფოსფატეფი, კალა, ურანი, ალმასი, პლატინა, ლინჯი, ვანადიუმი, ჯიმუ, ორთაშობური აირი.

სახენწჷფო

• სახენწჷფო სისტემა: რესპუბლიკა.
• სახენწჷფოშ მადუდე: პრეზიდენტი ჯეიკობ ზუმა (Jacob Zuma, 2009).
• კანონიშდუმადვალუ ორგანო: ჟირპალატამი პარლამენტი (400+90 მაკათური).

ადმინისტრაციული დორთუალა

ქიანა ადმინისტრაციულო ირთუ 9 რეგიონო.

კეიპტაუნი

• ბჟაეიოლ კაპლანდი
• გაუტენგო
• ბჟადალ კაპლანდი
• დუდიშული შტატი
• კვაზულუ
• ნატალი
• ლიმპოპო
• მპუმალანგა
• ოორუე კაპლანდი
• ოორუე-ბჟადალი

დემოგრაფია

იოჰანესბურგი

• მახორობა: 42,8 მლნ (2003), თენეფშე ¾ უჩაკანამი რე, 20,1% ზულუ, 18,8% კოსა, 9,2% ტსვანა, 8,6% აფრიკანერი.
• ნინეფი: აფრიკაანსი, ინგლისური, ნდებელე, პედი, სოტო, სვაზი, ტსონგა, ტსვანა, ვენდა, ქსოსა, ზულუ.
• ნოღეფი: პრეტორია (1.250; აგლომ. 1.541), იოჰანესბურგი (1.675; აგლომ. 5.102), კეიპტაუნი (2.733; აგლომ. 3.140), დურბანი (2.396), სოუეტო (1.242), პორტ-ელიზაბეთი (848; აგლომ. 1.066).

ეკონომიკა

• ერუანული პროდუქტი: მოცულობა - 130 მლრდ $ (31-ე აბანი); 1 შურშე - 3.210 $; სტრუქტურა (%) - ოფუტეშ მეურნება 5, რეწუა 35, მოინალეობა 60.
• ექსპორტი: ორქო, ლითონი, ალმასი, კვებაშ პროდუქტეფი.
• ბიუჯეტი: 22,600 მლნ $.
• ვალუტა: რანდი (ZAR).

მონძეობა

ჰომინიდეფიშ ნოხორეფი შხვადოშხვა პროვინციეფს; სენტ ლუსიაშ დო დრაკენბერგიშ პარკეფი, მაპუნგუბვეშ კულტურული ლანდშაფტი.

ჩინებული ობჟათე-აფრიკალეფი

• პოლიტიკოსეფი – ნელსონ მანდელა, იან სმიტი, ლუის ბოტა, ფრედერიკ დე კლერკი;
• ჭარუეფი – ჯონ კოცი;
• გამანათლებელეფი – დეზმონდ ტუტუ;
• ექიმეფი – კრისტიან ბარნარდი;
• სპორტსმენეფი – ჯოდი შეკტერი;
• არტისტეფი – შარლიზ თერონი.

რესურსეფი ინტერნეტის

• Government of South Africa
• Chief of State and Cabinet Members Archived 2008-11-22 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.