რომანოზ IV დიოგენე
| რომანოზ IV დიოგენე ბერძ. Ῥωμανός Διογένης | ||
 რომანოზ IV დიოგენეშ ვარჩხილიშ მონეტა | ||
| ბიზანტიაშ იმპერატორი | ||
|---|---|---|
| პოსტის გერინაშ ბორჯი | ||
| 1 ღურთუთა, 1068 წანა – 1 გჷმათუთა, 1071 წანა | ||
| წიმოხონი | კონსტანტინე X ევდოკია (რეგენტი) | |
| მონძე | მიხეილ VII | |
| დუნაბადი | დოხოლაფირო 1030 კაპადოკია | |
| ნაღურა | 1072 (42 წანერი) პროტე | |
| მუმა | კონსტანტინე დიოგენე | |
| ნანა | არგიროზა | |
| ალმასქუ | ევდოკია მაკრემბოლიტისა | |
| სქუალეფი | კონსტანტინე დიოგენე ნიკიფორე დიოგენე ლეო დიოგენე | |
რომანოზ IV დიოგენე (ბერძ. Ῥωμανός Διογένης; დ. დოხოლაფირო 1030 ღ. — 1072) — ბიზანტიაშ იმპერატორი 1068-1071 წანეფს.
რომანიზი რდჷ გიშარჩქინელი ბიზანტიარი ოურდუმე მოღალეშ კონსტანტინე დიოგენეშ სქუა. რომანოზი ნინალენდჷ სირიას, უკულ ბიზანტიაშ დუნაიშ სანძღოეფიშ გოხოლუას. 1067 წანას რომანოზი ოჭოფეს, ქეკადვეს არყება იმპერატორი კონსტანტინე X დუკაშ სქუალეფიშ მეხჷ დო ჯიხას ქუდახუნეს. კონსტანტინე X-შ ღურაშ უკულ, მონძეშ მიხეილ VII-შ რეგენტი რდჷ თიში დიდა, კონსტანტინე X-შ ალმასქუ ევდოკია მაკრემბოლიტისა. ევდოკიას ოშქურუდჷ რეგენტობაშ მიდაღალაშა დო ფირქენდჷ ნამდა ოსაჭირუდჷ ნძალიერი დო გოლინიანი ალმასქუ. ჸათეშ გეშათ, ევდოკიაქ რომანოზი, ნამუთ რდჷ ბიზანტიაშ არმიას პოპულარული მანჯღვერთარი, ჯიხაშე გუტუ დო თის ოსურო მიდაჸუნუ. ჸათაშ გინირთჷ რომანიზიქ ბიზანტიაშ იმპერატორო 1068 წანაშ 1 ღურთუთას.
რომანოზ IV დიოგენეშ იმპერატორო გიმოცხადებას ძალამს გლახათ შეხვადეს დუკეფიშ ფანიაშ წჷმმარინაფალეფქ, გიშაკერზაფილო იოანე დუკაქ, თაშნეშე ვარიაგეფიშ გვარდიაქ.
რომანიზიქ, იმპერატორიშ ხვისტას გერინაშ ბორჯიშე დიჭყჷ აქტიური ოურდუმე კამპანიეფი თურქ-სელჩუკეფიშ მეხჷ, ნამუეფქჷთ 1067 წანაშე გემშეჭკირეს შქაწყარმალონაშა, მელითენაშა, სირიაშა, კილიკიაშა, კაპადოკიაშა, გეჭოფეს კესარია დო გორჩვეს წიმინდე ბასილიშ ოხვამე. თურქეფქ დებანაკეს იმპერიაშ ხურგეფიშ გოხოლუას დო აპირენდეს კინ ახალი ოურდუმე კამპანიეფიშ მონწყუალას. რომანოზის ჯერდუ ნამდა ბიზანტიას შეულებუდჷ თურქეფიშ პრობლემაშ ეფექტური გინოჭყვიდუა ლჷმათ. თის თურქეფი სერიოზული ნძალათ ვემიოჩქუდჷ. რომანოზიქ აკოშაყარუ ჯარი, ნამუთ უმოსო იკათუანდჷ სლავონიარეფს, სომეხეფს, ბულგარელეფს დო ფრანკეფს. ჯარიშკოჩეფიშ უმენტაშობა რდჷ დაქირებული დო ორკუდეს დისციპლინა. თაშნეშე არმიაშ სერიოზული პრობლემა რდჷ ართოიანობაშ უღვენობა.
დუდშე რომანოზიქ წჷმოძინეფს მიოჭირინუ. მალას, ფრანკი დაქირებულებქ, ნორმანი რობერტ კრისპინიშ ხემანჯღვერობათ ეარყეს. ართი ვერსიათ რომანოზი ფრანკეფიშ ჯარს ფარას ბორჯულო ვარზენდჷ. რომანოზიქ კრისპინი ოჭოფუ დო აბიდოსიშა გეგნახორუ.
1070 წანას თურქ-სელჩუკეფიშ სულთანქ ალფ-არსლანქ ბიზანტიაშ იმპერიაშ სანძღოეფიშა გემშეჭკირჷ დო გეჭოფუ შანულამი ჯიხაზურგეფი მანასკერტი დო არჯეში. 1071 წანაშ აფუნს, რომანოზიქ ქიდიჭყჷ ოურდუმე კამპანია თურქეფიშ მეხჷ. გინმაჭყვადალი ლჷმაქ მოხვადჷ მანასკერტიშ გოხოლუას, 1071 წანაშ 26 გერგობათუთას. ლჷმაშ მიმალობაშ გოძვენას, ბრელს ხანს ვართ თურქეფს დო ვართ ბიზანტიარეფს ვემიაჭირინეს ძალუაშა. ეკონია ბორჯის, ბიზანტიაშ არმიაშ არიერგარდიშ ხემანჯღვერქ ანდრონიკოს დუკაქ (იოანე დუკაშ სქუა), მუში ნძალეფით (დოხოლაფირო 30,000 ჯარიშკოჩი) ქიდიტუ ლჷმა. ჸათექ გეგნოჭყვიდჷ ლჷმაშ ბედი. თურქეფქ ინძალეს, მოჯალაგეს ბიზანტიარეფიშ დოსქილადირი ჯარი, თაშნეშე ტყვეთ გეჭოფეს იმპერატორი დიოგენე. ალფ-არსლანქ 1,500,000 ნომიზმაშ (ბიზანტიური ორქოშ მონეტა) მეღებაშ პიჯალათ, გადუდშულჷ დიოგენე.
1071 წანაშ 1 გჷმათუთას, რომანოზიშ ოპონენტეფქ იმპერატორიშ ხვისტაშა გეშეჸონეს მიხეილ VII. თაშნეშე, იოანე დუკაქ დო მიხეილ ფსელოსიქ ევდოკია გოუტეს მონასტერშა. რომანოზიშ კონსტანტინოპოლიშა დორთინაშ უკულ, დუკეფქ თინა დამარცხეს, ტყურა დაღორეს, ოჭოფეს დო დაჸვერეს. თეშ უკულ დიოგენეს ბრელს ხანს ვაუცხოვრებჷ დო მალას დოღურჷ, 1072 წანას.