ლუის ალვარესი
| ლუის უოლტერ ალვარესი | |
| ინგლ. Luis Walter Alvarez | |
 ალვარესი მაგნიტური მონოპოლიშ დეტექტორიწკჷმა ართო, 1969 წანა | |
| დაბადებაშ თარიღი: | |
|---|---|
| დაბადებაშ აბანი: | |
| ღურაშ თარიღი: |
ეკენია 1, 1988 (77 წანერი) |
| ღურაშ აბანი: |
ბერკლი, კალიფორნია, ააშ |
| მენოღალობა: | |
| ომენცარე სფერო: | |
| სამუშაშ აბანი : | |
| ალმა-მატერი: | |
| ომენცარე ხემანჯღვერი: | |
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი: |
კოლიერიშ კულა (1945) |
| ხეშმოჭარუა: |
|
ლუის უოლტერ ალვარესი (ინგლ. Luis Walter Alvarez; დ. 13 მანგი, 1911 — ღ. 1 ეკენია, 1988) — ამერიკალი ექსპერიმენტული ფიზიკოსი დო გჷმმაგონებელი. რეზონანსული წილაკეფიშ რკვიებაშ გეშა გინოჩეს ნობელიშ პრემია ფიზიკაშ დარგის 1968 წანას.
გურაფულენდჷ ფიზიკას ჩიკაგოშ უნივერსიტეტის, სოდეთ თხილუ ოდოქტორე დისერტაცია 1936 წანას. გურაფაშ თებაშ უკულ მუშენდჷ კალიფორნიაშ უნივერსიტეტიშ რადიაციული ლაბორატორიას. ექსპერიმენტეფიშ გიმორინაფათ, ალვარესიქ მიოგორუ კა-ხვამილაფაშ მექანიზმის ბეტა-დოხუალაშ პროცესის. ალვარესიქ წჷმოქიმინუ ტრიტიუმი ციკლოტრონით დო ფელიქს ბლოხიწკჷმა ართო ზიმუ ნეიტრონიშ მაგნიტური მომენტი. 1940 წანას, მუშობა ქიდიჭყჷ მტი-შ რადიაციული ლაბორატორიას სოდეთ ალვარესი რადარეფიშ პროექტეფიშ გოვითარაფას მონაწილენდჷ. მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ მიმალობას, ალვარესი ოკათუდჷ მანჰეტენიშ პროექტის დო მოღალენდჷ ლოს-ალამოსიშ ერუანული ლაბორატორიას, რობერტ ოპენჰაიმერიშ ხემანჯღვერობათ. მუჭოთ პროექტი ალბერტაშ მაკათური, ალვარესი რდჷ გვირზილური ანჯარიშ გჷმოცადებაშ დო ჰიროსიმაშ ბომბუაშ ართ-ართი მეთოლჸუჯე.
მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმაშ უკულ, ალვარესიქ მიშეღჷ კაბეტი თია ქვანთური წყარბადიშ ბუშტოვანი კამერაშ გოვითარაფაშა. ჸათე მონწყილობაშ გიმორინაფათ, მენცარეფქ გიმირკვიეს წილაკეფიშ ურთიართქიმინჯალა (ინტერაქცია), აკიმუშუეს კომპლექსური კომპიუტერული სისტემეფი ჸათე ინტერაქციეფიშ ანალიზიშო. მენცარეფქ თაშნეშე მიოგორეს ახალი რეზონანსული წილაკეფს. ჸათე რკვიებეფიშ გეშა, ალვარესიქ მიპალუ ნობელიშ პრემია ფიზიკას, 1968 წანას.
ლუის ალვარესიქ, მუში სქუა, შინელი გეოლოგი უოლტერ ალვარესიწკჷმა ართო, წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუთ ეთმონწყუნს ცარცულ-პალეოგენური ეშალაფას. ალვარესეფქ, დანტკიცეს ნამდა ცარცულ-პალეოგენური სანძღოშ პერიოდიშ ტკილიშ (თიხა) ფინა იკათუანს დიდი მუდანობათ ირიდიუმს. ირიდიუმს ფხვადუთ ასტეროიდეფიშ აკოდგინალუას. მენცარეფიშ აზრით, დოხოლაფირო 66 მილიონი წანაშ წოხოლე, ასტეროიდიქ ქარაგუ დიხაუჩას დო გიმიჭანუ კატასტროფული მოლინა, გოჭყვიდჷ თელი ორგანიზმეფიშ 75 %, დო თინეფწკჷმა ართო დინოზავრეფი.
ნობელიშ პრემიაშ მოხ, ლუის ალვარესი რდჷ შხვადოშხვა პრესტიჟული ჯილდოეფიშ დო პრემიეფიშ ლაურეატი. ფიზიკაშ მოხ, ალვარესი წჷმოძინელო მოღალენდჷ ავიაციას. შანულამი მეჭირინაფეფიშ გეშა, თიქ 1945 წანას მიპალუ ართ-ართი პრესტიჟული ჯილდო ავიაციაშ დარგის - კოლიერიშ კულა.
ფიზიკაშ ამერიკული ჟურნალიშ სიტყვეფით: "ლუის ალვარესი რდჷ მაეჩა ოშწანურაშ ართ-ართი დიდებუანი დო პროდუქტიული ექსპერიმენტული ფიზიკოსი".
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ენციკლოპედია ბრიტანიკა
- ალვარესი Nobelprize.org-ის