ყარაყუმი

ვიკიპედიაშე
ყარაყუმი
თურქმ. Garagum
ორენი აზია
ტიპი ქვიშამი
ქიანეფი თურქმენეთიშ შილა თურქმენეთი
ფართობი 350 000 კმ²
კოორდინატეფი 40°30′00″ ოორ. გ. 60°00′00″ ელ. გ. / 
კლიმატური ორტყაფუ კონტინენტური
ჩანარობა ეფემერეფი, ეფემერიოდეფი, ქვიშაშ ისირი, ქვიშაშ ლაკაცია, გლერძი, საქსაული
ჩხოლარეფიშ ოქიანუ სკერი, კორსაკი, გერი, ქვიშაშ კატუ, სტეპიშ კატუ, მაღირღონალეფი, ხვილარი, გვერეფი, სოლფუგეფი, მორიალეეფი, სტეპიშ კუ
ყარაყუმიშ ორენი
ყარაყუმიშ ალმაშარული სურათი
ყარაყუმი

ყარაყუმი (თურქმენ. Garagum, უჩა ქვიშა) — ტიოზი ცენტრალურ აზიას. ტიოზი გჷნოზინდილი რე 350,000 კმ²-ის დო იკათუანს თეხანური თურქმენეთიშ ტერიტორიაშ 70%-ის.[1] მახორობა ძალამ ოშა-გოშათ რე დოხორელი, ართი ადამიერი 6.5 კმ²-შა. ტიოზის ნოლექეფი ძალამ ოშა-გოშა რე.

ორენი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ტიოზი იდვალუაფჷ კასპიაშ ზუღაშ ბჟაეიოლშე, არალიშ ზუღაშ ოორუეშე, ოორუე-ბჟაეიოლშე წყარმალუ ამუდარიაშ დო ყიზილყუმიშ ტიოზშახ. არალიშ ზუღაშ ესქირაფაწკჷმა ართო, ტიოზიშ ფართობი იძინანს.[2]

ჰიდროგრაფია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ტიოზის გინმურს მოსოფელს სიდიდაშ მეჯინათ მაჟირა ოირიგაციე არხი - ყარაყუმიშ არხი, ნამუქჷთ 1954 წანას აკიგჷ დონამუშ სიგჷნძა 1,375 კმ. რე. თექ ირწანას 13-20 კმ³ წყარი მეურს.

არქეოლოგია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ყარაყუმსმადვალი დიდი ბალკანიშ გვალეფს, არქეოლოგეფქ მიოგორეს ქუაშ ხანაშ ადამიერიშ ნოხორეფი.

ეკონომიკა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ტიოზის მადვალი მარიშ დო ტეჯებიშ ოაზისეფს მოჸუნა ბამბე.

ტრანსპორტი[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ყარაყუმიშ ტიოზის გინმურს ტრანს-კასპიური ორკინაშარე მაგისტრალი.

გეოლოგია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ყარაყუმიშ ტერიტორიას იდვალუაფუ ნაფთობიშ დო ორთაშობური გაზიშ უდიდაში ოზირუეფი.

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]


40°15′08.4″ ოორ. გ. 58°26′23.1″ ელ. გ. / 

სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  1. Karakum Desert -- Britannica Online Encyclopedia. www.britannica.com. კითხირიშ თარიღი: 2008-02-22.
  2. Aral Sea Archived 2006-09-27 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.