ახალსოფელი (ყულიშ შარა, ზუგდიდიშ მუნიციპალიტეტი)

ვიკიპედიაშე
ოფუტე
ახალსოფელი
ყულიშ შარა
ქიანა საქორთუო
აკანი სამარგალო-ჟიმოლენი შონე
მუნიციპალიტეტი ზუგდიდიშ მუნიციპალიტეტი
ზუღაშ დონეშე 120
მახორობა 1488 კოჩი 2014

ახალსოფელი, ყულიშ შარაოფუტე საქორთუოს, სამარგალო-ჟიმოლენი შონეშ აკანიშ ზუგდიდიშ მუნიციპალიტეტის, ოდიშ–გურიაშ დჷკი–რზენს. წყარმალუ ჯუმიშ კვარჩხანი ოძგაშე, ზუღაშ დონეშე 120 მეტრა, ზუგდიდიშე 3 კმ. 2014 წანაშ[1] ეჭარუაშ მუნაჩემეფით ოფუტეს ოხორანს 1488 ადამიერი.

ისტორია[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ახალსოფელიშ თემი სუმი ოფუტეშე აკმოდირთუ: ოფაჩხაფუ, უჩაშონა და ჯუმი. თემშა მიშმალი ოფუტეეფს არძოშე უმოსი გოფაჩილი გვარეფიე: ჯაბუა, როგავა, დარასელია, ღუბელაძე, ჭურღულია, ჯოჯუა, შეროზია, ჯიქია. არძო თე გვარეფც თე თემიშ დინოხ დოკვირდაფას მუში ლეგენდა უღჷ. ინტერესუანიე ჯაბუეფიშ გვარიშ გოჭყაფაშ ისტორია. თრუმე თინეფიშ კჷნოხონეფი რენა ჯაფარიძეეფი შონეშე. თე ლეგენდაშ თახმობუას ანტკიცენა თით, ნამდა ამდღარი ჯუმიშ ტერიტორიას ოჯინუშა გულირი დადიანს მოწონებჷ წყურგილი დო უზოჯჷ კინ თი ქუალეფით გეშუკიდუდესკო წყურგილი მუდგათ დადიანეფიშ დოხორე რე ნაკიდან (ამდღათ რჩქუ წყურგილიშ ქუას მუში ეშაკიდუაშ თარიღი 1881 წ.) ირწანურო 6 მესის ჯვ. სტილით 23 პირელს წიმინდე გერგიშ დღას ჯაბუეფი მუნეფიშ გიმნაჭყანეფით აკმიკორობუნა წყურგილწკჷმა, გიოჸვილანა ხოჯის დო თინეფს ხვამანს გვარიშ ურჩინუაში წჷმმარინაფალი. ანაწირი თანხა, სანთელ-ოკუმაფუ 23 გერგობათუთას ეშმუღუნა მესტიაშა წიმინდე გერგიშ ოხვამეშა დო თექ წირუნა.

ინტერესუანიე ახალსოფელიშ (ყულიშ შარა) თემიშ ცენტრიშ დორსხუაფაშ ისტორია. 1931 წანას ოფუტექ ნოღაშ ტერიტორიას გაგმერთჷ. უჩაშონას მახორუ იპოლიტე სარიას დო თიშ მოხუჯეეფს თემიშ ცენტრიშ მონწყუალა ოფუტე უჩაშონას ნოკობუენა, მაჟირა ბუნას მიხა შეროზიაშ ხემანჯღვერალათ ოფუტე ჯუმს, ფილიპე მაქაცარიას (პედაგოგი) დავით ფონიას, კვილიკე ჭურღულიას ოფ. ახალსოფელც სოდეთ დოგეგმელი აფუდეს სკოლაშ ნოდგჷმიშ ეგაფან. იპოლიტე სარიაქ, ლადი როგავაქ, ლევუშა როგავაქ ოსხჷრი ქენურღვეს სკოლაშ კიდუას, თეიშახ 1911 წანაშე ოფუტე ჯუმს უკვე რდჷ ჟირკლასამი დაჭყაფური სკოლა.

თემიშ ცენტრიშ საბოლოთ დადგინალო სუმხოლო ბუნაშ წჷმმარინაფალი აკოხვალამჷ ზუგდიდიშ მაზრას თარობაშ წჷმმარინაფალს – იუსტინე გვასალიას. სუმხოლო ბუნას მუში არგუმენტი გარჩქუდჷ. ხანშა მიშულირი კვილიკე ჭურღულიას, იუსტინე გვასალიაშა უკითხირჷ, თე ნოთე თაქ მუშენ გითოიბუნანია, გვასალიას უგამებჷ თოლიშ ცენტრიე დო თოლიშ არძო კუნთხუს ანათენსია. ეჰეჸ, მათ ათეს რე იბჩიებუქჷნ, ჩქიმი დო თი პედაგოგეფიშ არზით მიდგასჷთ ოფუტეს სკოლაშ კიდუა აფუ გინოჭყვადილინ, ცენტრო ოფაჩხაფუ მიმორჩქჷნანია. გაგშართუმჷ ოფუტეშ წჷმმარინაფალეფს იუსტინე გვასალია, დუთოლიერებჷ უჩაშონა, ჯუმი, ოფაჩხაფუ და გჷშაკერძაფილო მოწონებჷ თი აბანი სოდეთ ამდღა თემიშ ცენტრი ორენ. თე აბანი მუში ბორჯის კოსტა ჯოჯუას ჟინოჯ ჩიჩუეფშა გიწუჸიდირჷ. თაჸურეშე ზუგდიდშა მიმალი კუჩხიშ შარა, ოურემე შარა ,,ყულიშ შარა” უჩაშონეშა მიშჷ. უკუნტაშ ბორჯის გეუკიდჷნა ჟირთოლამი სხუნუშ ნოდგჷმი. ართი თოლი სკოლაშა დუთმებუნა, სოდეთ გურაფა სუმ გუათ მითმეურდჷ.

1931 წანას შქვითწანამი სკოლაშო ახალი დგჷმილი გეიოგეს. უჩაშონას დო ჯუმს ჟირწანამი სკოლეფი ფუნქციონირენდჷ.

1950 წანაშე ახალსოფელს ომბოლ დო მასქერეფიშ მუკოლუაფას მორკებული ბაღანეფშო სკოლა-ინტერნატი რდჷ გონწყჷმილი.

1965 წანაშე ოფუტეს ფუნქციონირენს ჟირი ობაღანე ბაღი, ჟირი ომედიცინე ამბულატორია. 1964 წანას თემიშ ცენტრის დიკიდჷ კულტურაშ ჸუდექ. ოფუტე ჯუმს მოქმენდალას იჭყანს ოფუტეშ კლუბი.

წანეფიშ გოძვენას ოფუტეს ხემანჯღვერენდეს თიშნერი ჩინებული ადამიერეფი, მუნერითიე ჟირშახ სოციალისტური ხანდაშ გერგეზი ანთიმოზ როგავა, შუდული გაბედავა, რაჟდენ ბოხუა, აბელ ჭეჟია, გალაქტიონ ნანავა, კლიმენტი კიკალიშვილი. თემც ჸუნდჷ 51 ხანდაშ გერგეზი, თაჸურეშე ჟირი ჟირშახიანი სოციალისტური ხანდაშ გერგეზი – ანთიმოზ როგავა დო თამარ ყუფუნია, ნამუეფიშ ბრონზეშ ბიუსტი მუნეფიშ შურდგჷმას დოდგეს თემიშ ცენტრის.

ოფუტე ამდღა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ამდღარშო ოფუტეშ ტერიტორია ფორჷნს 3000 ჰ. დიხას, სოდეთ გოკიდილიე ციტრუსი, ჩაი, ხილი. აბანობური ხეშუულობაშ მოხვარათ დო ალარინათ დღაშე დღაშა ისქვამებუ ახალსოფელიშ თემშა მიშმალი ოფუტეეფი. აკანწყის დო გასქვამეს ახალსოფელიშ და ჯუმიშ ოჯარე სკოლეფი, მაასვალტეს ნოღაშა მიმარსხუაფალი შარა, აკანწყის ოფუტეშ დინოხოლენი შარეფი. წყარმალუ ჯუმს დო ყულიშწყარს გოკიდეს ბრუო კინა - ბეტონიშ ხინჯი.

გჷმორინაფილი ლიტერატურა[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ზუგდიდიშ მუნიციპალიტეტიშ გამგეობაშ ვებ-ხასჷლა Archived 2013-04-11 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.

სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  1. მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). კითხირიშ თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.