ინდოეთიშ ნინეფიშ ერკებული
ინდოეთის 447 შხვადოშხვა ნინაშა დო 2000 დიალექტშა რაგადანა. ინდოეთიშ კონსტიტუციას ჭარჷ, ნამჷ-და ჰინდი დო ინგლისური ნაციონალური თარობაშ ჟირი ოხანდე ნინა რე, ანუ სახენწჷფო ნინეფი რე. თეშ მოხ, ოფიციალური სტატუსი ხოლო უღჷ 22 ნინას (scheduled languages), ნამუსჷთ გჷმირინუანა ინდოეთიშ შტატეფიშ თარობეფი, შხვადოშხვა ადმინისტრაციულ ღანკეფშო.
დოგეგმილი რდჷ, ნამჷ-და 1965 წანას, ინგლისურ ნინას სახენწჷფო ნინაშ სტატუსი ვაღვენუდჷ დო "გეძინელი სახენწჷფო ნინაშ" სტატუსი აღვენუაფუდჷ თიმ ბორჯიშა, სოიშახ ჰინდიშა გინულა ედომუშამასშტაბურო ვეთებუდუნჷ. მარა კანკალე შტატიშ პროტესტიშ გეშა, თექ სოდე ჰინდი ვეგჷმირინუაფუდუ, სიტუაცია ვათირელე, დო კინე ჟირი ნინაქ ქჷდოსქიდჷ სახენწჷფო ნინათ. მალასიანი ინდუსტრიალიზაციაშ დო ეკონომიკას მიარენაციონალური გოლინაშ გეშა, ინგლისური ნინა სახენწჷფო მართუალას დო ბიზნესის პოპულარულ დო გოლინამი ოურთიართობე საშვალებათ დუთმოსქჷდუ.
სახენწჷფო ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ოფიციალურო აღიარაფილი ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ნაციონალური ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ორხველჷ ხუთი ნინაშობურ ფანიას:
- ინდოევროპული ნინეფი:
- ინდოარიული ნინეფი
- ასამური (შტატი ასამიშ ოფიციალური ნინა)
- ბენგალური (ბჟადალი ბენგალი, ტრიპურა)
- გუჯარათული (დადრა დო ნაგარ-ჰაველი, დამანი დო დიუ, გუჯარათი)
- დოგრი (ჯამუ დო ქაშმირი)
- კონკანი (გოა)
- მაიტჰილი (ბიჰარი)
- მარათჰი (მაჰარაშტრა, გოა, დამანი დო დიუ)
- ნეპალური (სიკიმი)
- ორია (ორისა)
- პენჯაბური (პენჯაბი, ჩანდიგარჰი, ჰარიანა, ჰიმაჩალ-პრადეში)
- სანსკრიტი (ღურელი ნინა, ასქილადირი რე მუჭოთ საკულტო ნინა)
- სინდჰი
- ურდუ (ჯამუ დო ქაშმირი)
- ჰინდი (ანდამანიშ დო ნიკობარიშ კოკეფი, ბიჰარი, ჩანდიგარჰი, ჩატისგარჰი, დელი, ჰარიანა, ჰიმაჩალ-პრადეში, ჯარხანდი, მადჰია-პრადეში, რაჯასტანი, უტარ-პრადეში, უტარაკჰანდი)
- ინდოარიული ნინეფი
- დარდული ნინეფი
- ქაშმირული (ჯამუ დო ქაშმირი)
- დარდული ნინეფი
- დრავიდული ნინეფი:
- კანადა (კარნატაკა)
- მალაიალამური (კერალა, ლაქშადვიპი, პუდუჩერი)
- ტამილური (ტამილნადუ, პუდუჩერი)
- ტელუგუ (ანდჰრა-პრადეში, პუდუჩერი)
- მუნდაშ ნინეფი:
- სანტალი (ბიჰარი, ჯარხანდი, ორისა, ბჟადალი ბენგალი)
შტატეფი დო მორსხუე ტერიტორიეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]შტატეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]მორსხუე ტერიტორიეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]No. | მორსხუე ტერიტორია | ოფიციალური ნინა | შხვა ოფიციალურო აღიარაფილი ნინეფი |
---|---|---|---|
1. | ანდამანიშ დო ნიკობარიშ კოკეფი | ჰინდი, ინგლისური[46] | |
2. | ჩანდიგარჰი | პენჯაბური, ჰინდი, ინგლისური | |
3. | დადრა დო ნაგარ-ჰაველი | მარათჰი, გუჯარათული | |
4. | დამანი დო დიუ | გუჯარათული, ინგლისური | მარათჰი[12] |
5. | დელი | ჰინდი, ინგლისური | ურდუ,[47] პენჯაბური[47] |
6. | ლაქშადვიპი | მალაიალმური | |
7. | პუდუჩერი | ფრანგული, ტამილური დო ინგლისური[48][49] | მალაიალამი (მაჰეშო), ტელუგუ (ნ. იანამშო))[48] |
შხვა პოპულარული ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ნინეფი, ნამუსჷთ ოფიციალური ნაციონალური ნინაშ სტატუსი ვაუღუნა, მარა მორაგადეეფიშ მუდანობა 5 მილიონშე მეტი რე. თინეფშე კანკალე შტატის მიშაღალირი რე მუჭოთ ნინა, მარა ინდოეთიშ თარობაშე ვარე აღიარაფილი.
ბიჰარიშ ნინეფი ( მაიტჰილიშ მოხ)
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]რაჯასტანიშ ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ჰინდიშ ორტყაფუშ ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ავადჰი (შხირას ჰინდიშ დიალექტო იკოროცხუ)
- ბუნდელი (შხირას ჰინდიშ დიალექტო იკოროცხუ)
- ბაგჰელი (შხირას ჰინდიშ დიალექტო იკოროცხუ)
- კანაუჯი (შხირას ჰინდიშ დიალექტო იკოროცხუ)
- ჰარიანი (შხირას ჰინდიშ დიალექტო იკოროცხუ)
- ჰინდუსტანური (ურდუშ დო ჰინდიშ ესვარილი)
- ცატისგარჰი (შხირას ჰინდიშ დიალექტო იკოროცხუ)
- ჰინგლიში (ინგლისურიშ დო ჰინდიშ ესვარილი)
შხვა ნინეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]მორჩილმუდანობაშ ნინეფი, ნამუთ ჟილემოჸონაფილი ბუნას ვარხველჷ
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ანდამანური ნინეფი
- ნიჰალი
- კუსუნდა
- ნიკობარული ნინეფი
- შომპენური ნინეფი
- ტიბეტური ნინეფი, ნამუშათ უმენტაშო ტიბეტარი ბერეფი რაგადანა.
სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ The Andhra Pradesh Official Language Act, 1966, declares Telugu to be the official language. This enactment was implemented by GO Ms No 420 in 2005. Rao, M. Malleswara (September 18, 2005), "Telugu declared official language", The Hindu (Online edition), http://www.hindu.com/2005/09/18/stories/2005091803740600.htm, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Urdu is used as a second official language in certain districts for certain specific purposes. Fatihi, A.R. (April 2003), "Urdu in Andhra Pradesh", Language in India 3 (4), ISSN: 1930-2940, http://www.languageinindia.com/april2003/urduinap.html, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 2.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ The official language of the state is English and Hindi is taught as a second language in school.Das, Varsha. Production of Literacy Materials in Minor Languages. National Book Trust of India. დოარქივაფილი რე ორიგინალშე 2011-08-25-ს. კითხირიშ თარიღი: 21 May 2011.
- ↑ Five languages spoken by the principal tribes in Arunachal Pradesh - ადი, აპატანი, ბჰოტი, ხამტი დო ნიში are offered to students in state schools, however English is the language of administration and recruitment. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 2.3–2.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Assamese is the official language of the State. Bodo is used as an associate official language for specific purposes in the districts of Kokrajhar and Nalbari and in the Udalguri sub division. Bengali is used for administrative and other official purposes in the districts of the Barak valley.Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 3.5, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-06-06. See also Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 3.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ In three districts of ბარაკიშ ლეხერი in Assam
- ↑ Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 20.5, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Urdu is recognised as an additional official language for seven specific purposes, namely, receiving and replying to representations from the public; receiving documents in government offices; publishing rules, regulations and notices; issuing important letters and orders; publishing important advertisements; publishing government gazettes; and signboards at important places and offices.Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 20.5, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ The The Chhattisgarh Official Language (Amendment) Act, 2007 added "Chhattisgarhi" as an official language of the state, in addition to Hindi.The Chhattisgarh Official Language (Amendment) Act, 2007. Government of India. დოარქივაფილი რე ორიგინალშე 2011-08-25-ს. კითხირიშ თარიღი: 21 May 2011.
- ↑ 11.0 11.1 Commissioner Linguistic Minorities, 39th report: July 2000 - June 2001, p. section 6, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113648/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/4.zip, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ 12.0 12.1 The Goa, Daman and Diu Official Language Act, 1987 makes Konkani the sole official language, but provides that Marathi may also be used for "for all or any of the official purposes". The Government also has a policy of replying in Marathi to correspondence received in Marathi. Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 11.3, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-06-06 A petition is pending before the Supreme Court demanding official language status to Marathi as well. UNI (May 30, 2007), Marathi vs Konkani debate continues in Goa, http://www.rediff.com/news/2007/may/30goa.htm, წაკითხულია: 2007-06-06
- ↑ Fatihi, A.R. (September 9, 2003), "Urdu in Gujarat", Language in India 3, http://www.languageinindia.com/sep2003/urduingujarat.html, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ 14.0 14.1 Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 28.3, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Punjabi is officially designated as the "second language" of Haryana in March 2010. Before that, Tamil was the official second language.Punjabi edges out Tamil in Haryana
- ↑ Himachal Pradesh adopted Hindi as the sole official language in 2008.Hindi to be official language of H.P. Archived 2011-09-24 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- ↑ 17.0 17.1 Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 29.7, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Article 145 of the Constitution of Jammu and Kashmir makes Urdu the official language of the state, but provides for the continued use of English for all official purposes.
- ↑ Article 146 of the ჯამუ დო ქაშმირიშ კონსტიტუცია, read together with the sixth schedule thereto, requires the government of the state to establish an academy to develop eight regional languages, namely ქაშმირული, დოგრი, ბალტი, დარდი, პენჯაბური, პაჰარი, ლადახი დო გოჯრი. None of these, however, are official.
- ↑ 20.0 20.1 Commissioner Linguistic Minorities, 41st report: July 2002 - June 2003, p. para 15.3, Archived from the original on 2007-02-24, http://web.archive.org/web/20070224124226/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/23.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ (PDF)The Karnataka Official Language Act, 1963, Government of Karnataka, http://dpal.kar.nic.in/26%20of%201963%20(E).pdf, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ (PDF)The Karnataka Local Authorities (Official Language) Act, 1981, Government of Karnataka, http://dpal.kar.nic.in/30%20of%201981%20(E).pdf, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Commissioner Linguistic Minorities, 41st report: July 2002 - June 2003, p. para 9.5, http://nclm.nic.in/shared/linkimages/23.htm, წაკითხულია: 2009-10-14 [ღურელი რსხილი].
- ↑ 24.0 24.1 Malayalam, How to Arrest its Withering Away?, Central Institute of Indian Languages,Mysore, http://www.languageinindia.com/feb2005/malayalamdevelopmentchandraj1.html, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Language and Literature, Government of Madhya Pradesh, http://www.mpgovt.nic.in/culture/language.htm, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Maharashtra Tourism: Trivia, Government of Maharashtra, http://www.maharashtratourism.gov.in/MTDC/HTML/MaharashtraTourism/Trivia.html, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Palkar, A.B (2007) (PDF), Report of One Man Commission Justice A.B.Palkar: Shri Bhaurao Dagadu Paralkar & Others V/s State of Maharashtra, I, pp. 41, http://www.maharashtra.gov.in/pdf/VOLUME-I.pdf, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ Section 2(f) of the Manipur Official Language Act, 1979 states that the official language of Manipur is the Manipuri language (an older English name for the Meitei language) written in the ბენგალური ნინა. The Sangai Express, Mayek body threatens to stall proceeding, http://www.e-pao.net/epRelatedNews.asp?heading=9&src=290703, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Nine tribal languages are recognised for the purpose of education, but have no other official status. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, p. para 22.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 25.5, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-07-16
- ↑ The 43rd report of the National Commission of Linguistic Minorities reports that, from a date to be determined, ხასი will have the status of an associate official language in the districts of the East Khasi Hills, West Khasi Hills, Jaintia Hills and Ri Bhoi. გარო will have a similar status in the districts of the East Garo Hills, West Garo Hills and South Garo Hills. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, p. para 25.1, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16. On the 21st of March 2006, the Chief Minister of Meghalaya stated in the State Assembly that a notification to this effect had been issued. Meghalaya Legislative Assembly, Budget session: Starred Questions and Answers - Tuesday, the 21st March 2006., http://megassembly.gov.in/questions/2006/21-03-2006s.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ 32.0 32.1 Mizo is the sole official language under the Official Languages Act. However, this statute does not apply to autonomous regions of Mizoram.Commissioner Linguistic Minorities, 41st report: July 2002 - June 2003, p. paras 28.4, 28.9, Archived from the original on 2007-02-24, http://web.archive.org/web/20070224124226/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/23.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ 33.0 33.1 Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, p. para 17.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ 34.0 34.1 Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 5.4, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ 35.0 35.1 Punjabi is the official language of the state. Section 8 of Punjab's Official Language Act requires the state Government to "take suitable steps to develop the Hindi language in the State" but does not give Hindi any official status. Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 19.6, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-06-06.
- ↑ 36.0 36.1 Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 26.4, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 27.3, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Government of Sikkim, Introduction to Sikkim, http://sikkim.nic.in/sws/home_int.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Eleven other languages — Bhutia, Lepcha, Limboo, Newari, Gurung, Mangar, Mukhia, Rai, Sherpa and Tamang - are termed "official", but only for the purposes of the preservation of culture and tradition. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. paras 27.3–27.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16. See also Commissioner Linguistic Minorities, 41st report: July 2002 - June 2003, p. paras 28.4, 28.9, Archived from the original on 2007-02-24, http://web.archive.org/web/20070224124226/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/23.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Whilst Tamil is the only official language, important communications are published in minority languages, and electoral rolls are published in Telugu, Kannada and Malayalam in areas where they are widely used. Commissioner Linguistic Minorities, 42nd report: July 2003 - June 2004, p. para 15.4, Archived from the original on 2007-10-08, http://web.archive.org/web/20071008113359/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ 41.0 41.1 Commissioner Linguistic Minorities, 41st report: July 2002 - June 2003, p. para 17.3, Archived from the original on 2007-02-24, http://web.archive.org/web/20070224124226/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/23.htm, წაკითხულია: 2007-06-16.
- ↑ 42.0 42.1 English, Hindi, and Urdu are the official languages of the state, although the purposes for which Urdu is used have not been fully described. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 7.3, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ Sanskrit to be promoted with priority: Nishank Nishank, Sanskrit made official language, http://www.garhwalpost.com/index.php?mod=article&cat=Uttarakhand&article=5051, წაკითხულია: 2009-12-28
- ↑ 44.0 44.1 Hindi is the official language, and Urdu is used for seven specific purposes, similar to those for which it is used in Bihar. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. paras 6.1–6.2, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ 45.0 45.1 Bengali is the official language of West Bengal. Nepali is recognised as an additional official language in Darjeeling district. In addition, the government has a policy of replying to representations received in minority languages in those languages. Commissioner Linguistic Minorities, 43rd report: July 2004 - June 2005, pp. para 18.4, http://nclm.nic.in/index1.asp?linkid=203, წაკითხულია: 2007-07-16.
- ↑ "Most of Indian languages are spoken in Andaman and Nicobar Islands because of its cosmopolitan nature. The common language is Hindi whereas English and Hindi are used in official correspondence." Andaman District Administration, Profile, http://andamandt.nic.in/profile.htm, წაკითხულია: 2007-06-06
- ↑ 47.0 47.1 Urdu and Punjabi are the second official languages of Delhi under the Delhi Official Language Bill, 2000 Punjabi, Urdu made official languages in Delhi, The Times of India, 2003-06-25, http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/43388.cms, წაკითხულია: 2007-07-17
- ↑ 48.0 48.1 Three languages are used for official purposes - Tamil, Telugu, and Malayalam. However, English and French are also reorganized for official purpose as per the official language policy. The official language policy of the union territory states that the Tamil language should be used for all or any of the official purposes of the union territory. In case of Mahe and Yanam, Malayalam and Telugu may be respectively used for official purpose. The English language may also be used for all or any of the official purposes. The French language shall remain the official language of the establishments so long as the elected representatives of the people shall not decide otherwise (ACT 28, Gazetteer, Pondicherry Vol. 1, P. II)Multilingualism and second language acquisition and learning in Pondicherry
- ↑ Office of the Chief Electoral Officer, Puducherry, General Information on Puducherry, http://www.ceopondicherry.nic.in/Bkground/GeneralInfo.htm, წაკითხულია: 2007-06-06 [ღურელი რსხილი]