ბრიტანეთიშ იმპერია
|
ბრიტანეთიშ იმპერია | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| დევიზი „Dieu et mon droit“ (მარგ. „ღორონთი დო ჩქიმი ნება“) | |||||||||
 ტერიტორიეფი, ნამუეფით ნამდგაინ ბორჯის ბრიტანეთიშ იმპერიაშ ნორთი რდჷნ. ბრიტანეთიშ ზუღაშმელენი ტერიტორიეფი ჭითათ რე ათოღაზილი | |||||||||
| ნანანოღა | ლონდონი | ||||||||
| უდიდაში ნოღეფი | ლონდონი, დელი, კალკუტა, სიდნეი, მონრეალი | ||||||||
| ნინა | ინგლისური | ||||||||
| ფარაშ ართური | ფუნტი სტერლინგი | ||||||||
| ფართობი | 31 878 965 კმ², ანტარქტიკული ტერიტორიეფიშ უმუშო (1913) | ||||||||
| მახორობა | 480 000 000 ადამ. (მოსოფელიშ მახორობაშ დოხოლ. 24% 1922 წანაშო) | ||||||||
| დუდალაშ ფორმა | კონსტიტუციური მონარქია | ||||||||
| მონარქი | |||||||||
| - | ბრიტანეთიშ იმპერიაშ მამართალეფიშ ერკებული | ||||||||
.svg){kind=small}
.svg)
ბრიტანეთიშ იმპერია — დომინიონეფიშ, პროტექტორატეფიშ, კოლონიეფიშ, მანტადეფიშ დო შხვა ტერიტორიეფიშ ართობა, ნამუეფსჷთ გოართოიანაფილი ომაფეშ ხეშუულება იფაჩუდჷნ. იმპერიას გაჭყაფუ მეჩჷ ზუღაშმელენურ ოპალუეფქ დო ოვაჭარე ჭურჭულეფქ, ნამუეფიშ დორსხუაფა ინგლისიქ XVI – XVIII ოშწანურეფს მახუჯჷ. გომორძგვილობაშ კონკაშ ბორჯის ბრიტანეთიშ იმპერია მოსოფელს ფართობიშ მეჯინათ უდიდაში იმპერია რდჷ დო მოსოფელიშ უთარაშ სახენწჷფოს წჷმარინუანდჷ.[1] 1913 წანაშო, ბრიტანეთიშ იმპერიას გოლინა უღუდჷ 412 მილიონ ადამიერშა (თიმ ბორჯიშო მოსოფელიშ მახორობაშ 23%),[2] ტერიტორიაშ ფართობი რდჷ 35,500,000 კვ.კმ[3] (ხმელეთის 24%),[4]მუშ შედეგო გოართოიანაფილ ომაფეშ პოლიტიკური დო კანონმადვალე სისტემა, თეშ მუჭოთ ნინეფიშმენცარობაქ დო კულტურაქ მოსოფელს ფართოთ გიფაჩჷ, არძაშე უმოსო ჸოფილ კოლონიეფს დო დომინიონეფს. იმპერიაშ „ორქოშ ხანს“ თის მიშინუანდეს, მუჭოთ „იმპერიას, ნამუსჷთ ბჟა დღას ვალმურსჷნ“ (ინგლ. The empire on which the sun never sets) — უდიდაში ფართობიშ გეშა, დღაშ არძანერ ბორჯის ბრიტანეთიშ იმპერიაშ ართ ტერიტორიას ბჟა იშენით ბარჩხალანდჷ.
დიდი გეოგრაფიული მეგორაფეფიშ ბორჯის, XV დო XVI ოშწანურეფს ესპანეთიქ დო პორტუგალიაქ, ზუღაშმელენი მეგორაფეფიშ პიონერეფქ, მეგორაფეფიშ პროცესის დიდი ზუღაშმელენი იმპერიეფიშ დორსხუაფა მახუჯეს. მალას თინეფიშ სამანგას ქჷგიჸანეს ინგლისიქ, საფრანგეთიქ დო ნიდერლანდეფქ: სუმ ევროპულ სახენწჷფოქ დორხველური კოლონიეფი ქჷდარსხუეს მუჭოთ ამერიკას, თეშ აზიას.[5] XVII დო XVIII ოშწანურეფს აბანი უღუდჷ მიარე ლჷმას მაჸვენჯი ევროპულ ქიანეფს შქას, ნამუეფიშ შედეგო ინგლისიქ (მოგვიანაფათ 1707 წანაშ ინგლის-შოტლანდიაშ უნიაშ აქტიშ შედეგო წჷმოქიმინელი გოართოიანაფილი ომაფე) დომინანტი კოლონიალური იმპერიათ გჷნირთჷ ამერიკას დო აზიას.
სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ Ferguson 2004b
- ↑ Maddison 2001, pp. 97 "The total population of the Empire was 412 million [in 1913]", 241 "[World population in 1913 (in thousands):] 1 791 020".
- ↑ Rein Taagepera (September 1997). "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia". International Studies Quarterly. 41 (3): 502. doi:10.1111/0020-8833.00053. Retrieved 25 August2016.
- ↑ "The World Factbook — Central Intelligence Agency" Archived 2010-01-05 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine. . www.cia.gov. Retrieved 10 September2016.
land: 148.94 million sq km
- ↑ Ferguson 2004b, p. 3.
|
ათე სტატია მერკე რე. თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ. |