არაბული ჭარალუა
| არაბული ჭარალუა | ||
|---|---|---|
| ტიპი: | კონსონანტური | |
| ნინეფი: | არაბული, ქურთული, სპარსული(ფარსი), პუშტუ, დარი, ურდუ დო შხვა | |
| ბორჯიშ პერიოდი: | 400-შე ასეშა | |
| წიმოხონი ჭარალუეფი: | ქანაანური ჭარალუა ფინიკიური ჭარალუა] არამეული ჭარალუა] სირიული ჭარალუა] არაბული ჭარალუა | |
| ISO 15924 კოდი: | Arab | |
| ||
არაბული ჭარალუა (არაბ. الأبجدية العربي „ალ–აბჯადიჲა ალ-არაბიჲა“) — ართ-ართი არძაშე გოფაჩილი ჭარალუა მოსოფელს. თის თარო გჷმირინუანა არაბულ ქიანეფს, თაშნეშე ირანს, ავღანეთის დო პაკისტანს. ისტორიულო არაბული ანბანიშ არსებობა იდასურებუ თიჯგურა ევროპულ ქიანეფს, მუჭომით რე ბელარუსი, ვარდა ბოსნია. თე ეკონიას არაბული ანბანიშ ბოსნიურ, დიაკრიტიკულო გოფაჩილ ნერგვარობას „არებიცას“ უძახჷნა.
ანბანი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]არაბული ანბანი აკმოდირთუ 28 ასოშე დო იჭარუ მორძგვიშე კვარჩხიშა. ასოეფიშ დიდ ნორთის ოთხი შხვადოშხვა სახე უღუ, თიშ მეჯინათ, თუ მუ აბანი უკებჷ ასოს ზიტყვასჷნ. არაბულ ანბანს ვა რე ხონარიელეფი. თინეფიშ ეიოშანალო გჷმორინაფილი რე დიაკრიტიკული შანეფი. ჭარუაშ ბორჯის ასოეფი ართიანშა რე გჷნობუნაფილი, გიმნარკი რე 6 ასო, ნამუეფით კვარჩხანშე ვეგჷნმაბუნუნან თე ასოეფი რე: ( ا )-ალიჶ,( د )- დალ,( ذ )- ზალ,( ر )- რა, ( ز )-ზაინ, ( و )-ვავ. გჷნობუნაფილი ჭარუა უციო მოთხირი რე არაბულშო. ქორთულს დო მარგალურს გჷნობუნაფილ ჭარუას გიმიბრინუანთ ხვალე ხეშნაჭარას დო სავარაუდე რე, ნამჷ-და არაბულიშ გოლინა ოკო რდას.
| ზიტყვაშ დუდს | ზიტყვაშ ოშქაშეს | ზიტყვაშ ბოლოს | დუდიშული | ჯოხოდვალა (არაბულო) |
ჯოხოდვალა (მარგალურო) |
მარგალური შანულობა |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ﺍ | ﺎ | ﺎ | ﺍ | أَلِف | ʾალიჶ | ʾ |
| ﺑ | ﺒ | ﺐ | ﺏ | بَاء | ბა | ბ |
| ﺗ | ﺘ | ﺖ | ﺕ | تَاء | თა | თ |
| ﺛ | ﺜ | ﺚ | ﺙ | ثَاء | სა | ს |
| ﺟ | ﺠ | ﺞ | ﺝ | جِيم | ჯიმ | ჯ |
| ﺣ | ﺤ | ﺢ | ﺡ | حَاء | ჰა | ჰ |
| ﺧ | ﺨ | ﺦ | ﺥ | خَاء | ხა | ხ |
| ﺩ | ﺪ | ﺪ | ﺩ | دَال | დალ | დ |
| ﺫ | ﺬ | ﺬ | ﺩ | ذَال | ზალ | ზ |
| ﺭ | ﺮ | ﺮ | ﺭ | رَاء | რა | რ |
| ﺯ | ﺰ | ﺰ | ﺯ | زَاي | ზაჲნ | ზ |
| ﺳ | ﺴ | ﺲ | ﺱ | سِين | სინ | ს |
| ﺷ | ﺸ | ﺶ | ﺵ | شِين | შინ | შ |
| ﺻ | ﺼ | ﺺ | ﺹ | صَاد | სად | ს |
| ﺿ | ﻀ | ﺾ | ﺽ | ضَاد | დად | დ |
| ﻃ | ﻂ | ﻄ | ﻁ | طَاء | ტა | ტ |
| ﻇ | ﻆ | ﻈ | ﻅ | ظَاء | ზა | ზ |
| ﻋ | ﻌ | ﻊ | ﻉ | عَيْن | ʻაჲნ | ʻ, ჸ |
| ﻏ | ﻐ | ﻎ | ﻍ | غَيْن | ღაჲნ | ღ |
| ﻓ | ﻔ | ﻒ | ﻑ | فَاء | ჶა | ჶ |
| ﻗ | ﻘ | ﻖ | ﻕ | قَاف | კაჶ | ჭყანიერი კ (არხოს რე ყ-წკჷმა) |
| ﻛ | ﻜ | ﻚ | ﻙ | كَاف | ქაჶ | ქ |
| ﻟ | ﻠ | ﻞ | ﻝ | لاَم | ლამ | ლ |
| ﻣ | ﻤ | ﻢ | ﻡ | مِيم | მიმ | მ |
| ﻧ | ﻨ | ﻦ | ﻥ | نُون | ნუნ | ნ |
| ﻫ | ﻬ | ﻪ | ﻩ | هَاء | ჰა | ჰ |
| ﻭ | ﻮ | ﻮ | ﻭ | وَاو | ვავ | ვ |
| ﻳ | ﻴ | ﻲ | ﻱ | يَاء | ჲეჰ | ჲ |
არაბული ცირფეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
თარი სტატია: არაბული ცირფეფი.არაბეფი გჷმირინუანა ინდურ ცირფეფს. თე ცირფეფი მოგვიაფათ ევროპალეფქ გეგნიღეს დო ასეშა არაბულს უძახჷნა, მარა ევროპას გჷმორინაფილი ცირფეფი შანულამო გინორთელი რე არაბულ ქიანეფს გჷმორინაფილი ცირფეფშე:
ბჟაეიოლ არაბულ ქიანეფს, ირანს, პაკისტანს, ინდოეთს გჷმირინუანა ბჟაეილურ არაბულ ცირფეფს:
ლიტერატურა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- «Арабское письмо», Советский энциклопедический словарь. ред. А. М. Прохоров. М. Советская Энциклопедия. 1987 г., გვ. 70
