დინორეშა გინულა

ომანი

რსხილეფიშ რედაქტირაფა
ვიკიპედიაშე
ომანიშ სასულთანო
არაბ. سلطنة عُمان‎‎
Salṭanat ʿUmān
ომანი
ომანიშ
ჰიმნი: არაბ. نشيد السلام السلطاني‎‎
"ას-სალამ ას-სულთანი"
"სულთანური სალამი"
ომანიშ ორენი
ნანანოღა
(დო უკაბეტაში ნოღა) 		მასკატი

20°14′ ოორ. გ. 55°58′ ელ. გ. / 

ოფიციალური ნინა(ეფი) თეხანური სტანდარტული არაბული[1]
რელიგია
თარობა უნიტარული ისლამური აბსოლუტური მონარქია (სასულთანო)
 -  სულთანი ჰაითამ ბინ თარიქ ალ საიდი
 -  მონძე მაფასქირი თეიაზინ ბინ ჰაითამ ალ საიდი
ფართობი
 -  გვალო 309,500 კმ2 (70-ა)
 -  წყარი (%) უნიშული
მახორობა
 -  2021 ფასებათ 4,520,471[3][4] (125-ა)
 -  მეჭედალა 15 ად/კმ2 (177-ა)
ედპ (ჸუპ) 2023 ფასებათ
 -  გვალო $$200.295 მილიარდი[5] (78-ო)
 -  ართ მახორუშე $39,336[5] (71-ა)
აგი (2022) 0.819[6] (ძალამი მაღალი) (59-ა)
ვალუტა რიალი (OMR)
ბორჯიშ ორტყაფუ CET+4:00
 -  ზარხულიშ (DST) ვარე (UTC)
ქიანაშ კოდი OMN
Internet TLD .om, عمان.
ოტელეფონე კოდი +968

ომანი (არაბ. عُمان; ოფიციალური ჯოხოდვალა — ომანიშ სასულთანო[კომ. 2]) — სახენწჷფო ობჟათე-ბჟადალ აზიას, არაბეთიშ ჩქონიშ ოორუე-ბჟაეიოლ ნორთის, არაბეთიშ ზუღაშ წყარპიჯის. ქიანაშ მოხურგე სახენწჷფოეფი: საუდიშ არაბეთი, არაბეფიშ გოართოიანაფილი საამიროეფი დო იემენი. ნანანოღა დო უკაბეტაში ნოღა რე მასკატი. 2024 წანაშ მუნაჩემეფით, ქიანაშ მახორობა დოხოლაფირო 5.28 მილიონ ადამიერს აკმადგინანს, ნამუქჷთ 2023 წანაშე 4.60%-ით მიძინჷ.[7] დო თე მაძირაფალით, მოსოფელიშ 123-ა ქიანა რე. ობჟათე-ბჟაეიოლშე ომძღჷ არაბეთიშ ზუღა დო ოორუე-ბჟაეიოლშე ომანიშ ჸუჯი. მადჰაშ დო მუსანდამიშ ექსკლავეფი გოღობილი რე არაბეფიშ გოართოიანაფილი საამიროეფიშ სქირონი ტერიტორიეფით, ჰორმუზიშ სატორით (ნამუსჷთ გითმირთჷნს ირანსწკჷმა) დო ომანიშ ჸუჯით მუსანდამიშ წყარპიჯიშ ხურგეფს აკმოკათჷნა.

17-ა ოშწანურაშე, ომანიშ სასულთანო რდჷ იმპერია, ნამუთ ობურჯუდჷ პორტუგალიაშ დო ბრიტანეთიშ იმპერიეფს სპარსეთიშ ჸუჯიშა დო ინდოეთიშ ოკიანეშა გაულაშ მოპალუაშო. 19-ა ოშწანურაშ კონკას, ომანიშ გაულა დო კონტროლი ონჭუდჷ ჰორმუზიშ საროტის ირანშახ დო პაკისტანშახ, ობჟათეშე — ზანზიბარშახ.[8] 20-ა ოშწანურას, სასულთანოქ გოართოიანაფილი ომაფეშ გაულას ქათაჸუნჷ. 300 წანაშე უმოსი განწეხანს, ჟირი იმპერიაშ შკას გოჭყაფილი ურთიართობეფი ურთიართრგებულობას გერსხჷ. გოართოიანაფილი ომაფექ აღიარჷ ომანიშ გეოგრაფიული შანულობა მუჭოთ ოვაჭრე ნოსქვი, ნამუთ სპარსეთიშ ჸუჯის დო ინდოეთიშ ოკიანეს უნარღელჸუენს ბრიტანული ოვაჭრე რზეფიშ უშქურანჯობას დო თხილანს ლონდონიშ ინტერესეფს ინდოეთიშ სუბკონტინენტის. ომანი რე აბსოლუტური მონარქია, ნამუსჷთ დუდენს სულთანი, ნამუშ ხემანჭუაფა მონძეობათ გინმაჩამუ ქომოლი ღოზის. ქაბუს ბინ საიდ ალ საიდი ქიანაშ სულთანი რდჷ 1970 წანაშე ღურაშახ, 2020 წანაშ 10 ღურთუთაშახ. ქაბუსიქ, ნამუქჷთ უსქუეთ დოღურჷნ, მუში ბიძისქუა, ჰაითამ ბინ თარიქ ალ საიდი, დუნაჩინას მუში მონძეთ მიშინჷ, შედეგო მაზოჯუ ფანიაქ თინა დანტკიცჷ ომანიშ ახალი სულთანო.[9]

ჸოფირი ოზუღე იმპერია, ომანი რე უჯვეშაში იროიანი ზოხორინელი სახენწჷფო არაბულ ოქიანუს.[10][11] ქიანა გეჸვენჯი ერეფოშქაშე ორგანიზაციეფიშ მაკათური რე: გოერო, არაბული ქიანეფიშ ლიგა, სპარსეთიშ ჸუჯიშ არაბული ქიანეფიშ წოროხანდაშ სხუნუ, უგინობირაფუობაშ ყარაფი დო ისლამური წოროხანდაშ ორგანიზაცია. ქიანას ნაფთობიშ ოზირუეშ მეჯინათ, მოსოფელს 22-ა აბანი უკებჷ.[10][12] 2010 წანას, გოეროშ გოვითარაფაშ პროგრამაქ ომანი აღიარ ქიანათ, ნამუქთ ეკონია 40 წანაშ განწეხანს გოვიტარაფაშ არძაშე უმოსი პროგრესის მიოჭირინჷნ.[13] ქიანაშ ეკონომიკაშ ნორთი იკათუანს ტურიზმის დო ჩხომით ვაჭრუას, ფინიკის დო შხვა ოფუტე-ომეურნე პროდუქციას. მოსოფელიშ ბანკი ომანს მიშინუანს, მუჭოთ მაღალმიშნაველამი ეკონოიკათ დო 2024 წანაშ მუნაჩემეფით, ომანი მოსოფელიშ 37-ა უთინჩალაში ქიანა რე გლობალური თინჩალაშ ინდექსიშ მეჯინათ.[14]

რესურსეფი ინტერნეტის

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

სქოლიო

[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]
  1. ↑ მუჭოთ ომანიშ, თეშ შხვაში თური მენმოღალეეფშო.
  2. ↑ არაბ. سلْطنة عُمانi‎‎.
  1. ↑ Basic Statute of the State promulgated by Royal Decree 101/96. კითხირიშ თარიღი: 31 August 2020.
  2. ↑ OMAN 2023 INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM REPORT.
  3. ↑ World Population Prospects 2022. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. კითხირიშ თარიღი: July 17, 2022.
  4. ↑ World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100 (XSLX). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. კითხირიშ თარიღი: July 17, 2022.
  5. ↑ 5.0 5.1 World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Oman). International Monetary Fund (10 October 2023). კითხირიშ თარიღი: 13 October 2023.
  6. ↑ Human Development Report 2023/24 (en). United Nations Development Programme (13 March 2024). კითხირიშ თარიღი: 13 March 2024.
  7. ↑ Oman Population (2024) (en). Worldometer. კითხირიშ თარიღი: 2024-08-22.
  8. ↑ (2012) „The ethnic label Zinjibari: Politics and language choice implications among Swahili speakers in Oman“. Ethnicities 12 (3): ხს. 335–353. DOI:10.1177/1468796811432681. ISSN 1468-7968. 
  9. ↑ “Haitham bin Tariq sworn in as Oman's new sultan“, Al Jazeera, 12 January 2020. კითხირიშ თარიღი: 12 January 2020. 
  10. ↑ 10.0 10.1 “Oman profile – Overview“, BBC News, 11 September 2012. კითხირიშ თარიღი: 18 January 2013. 
  11. ↑ Royal Air Force Museum, A History of Oman. Retrieved 19 November 2020
  12. ↑ Private sector gets Omanisation targets. Gulf News (13 February 2011). კითხირიშ თარიღი: 18 January 2013.
  13. ↑ Five Arab states among top leaders in long-term development gains. Hdr.undp.org (4 November 2010). კითხირიშ თარიღი: 29 October 2011.
  14. ↑ Global Peace Index: 2021. Global Peace Index and Institute for Economics and Peace. კითხირიშ თარიღი: 6 April 2022.


wikistub ათე სტატია მერკე რე.
თქვა შეგილებუნა ქიმეხვარათ ვიკიპედიას დო გაგშათინათ დო გახვეიანათინ.
გორილი რე "https://xmf.wikipedia.org/w/index.php?title=ომანი&oldid=235193"-შე