დუდხასჷლა

მოზოჯით ვიკიპედიაშა! ვიკიმედიაშ დუდიშული ანდანინამი ენციკლოპედია 20,911 სტატია მარგალურო  გეოგრაფია      ისტორია       საქორთუო       რელიგია      მენცარობა      ჯარალუა      სპორტი      ტექნიკა      ხელუანობა ანბანური ოგორუ · მარგალურ ვიკიპედიაშე · ოჩ@იე

გიშნაგორა სტატია დიხაუჩაშ რუკა გეოგრაფია (ბერძენ. γεωγραφία < ბერძენ. gē — დიხა დო graphō — ეჭარუა) — ორთაშ დო ოჯარალე მენცარობეფიშ აკოკათელი კომპლექსი, ნამუთ გურაფულენს დიხაუჩაშ გეოგრაფიული დაცხიშ გოვითარაფაშ კანონზჷმიერაფეფს, სტრუქტურას, ორთაშობური დო სოციალურ-ეკონომიკურ სისტემეფიშ ფუნქციონირაფას დო ურთიართრსხუს, ნამუთ ამუშენს რაციონალური ორთაშხეირიშ პრინციპეფს, ჯარალუაშ ოპტიმალურ ტერიტორიულ ორგანიზაციას დო ეკოლოგიურო გერინელი ჩხოლარქიმინუაშ ელმოლიშ ფორმირაფას. მიშეგურუანს დიხაუჩას რინელი ობიექტეფიშ დო სისტემეფიშ ორგანიზაციაშ დო ფუნქციონირაფაშ განულ-ბორჯულ ასპექტეფს. გეოგრაფიაშ გურაფაშ ზოგადი ობიექტი შილებე რდას ნამდგაიჸინ მოლინა, პროცესი დო სისტემა, ნამუსჷთ აპალუ ვარ-და შილებე პოტენციურო აპალუდას განული სტრუქტურა. ორთაშრაგადუაშ დო ჯარალობურ გეოგრაფიულ დისციპლინეფიშ გოართოიანაფა მენცარობეფიშ ართ სისტემას გოპიჯალერი რე თინეფიშ ორკვიაფალი ობიექტეფიშ აკონჭირელი რსხუეფიშ დო მენცარობეფიშ ეშაჩინებეფიშ ართობათ. გეოგრაფიაშ თარი ღანკი რე ჯარალუაშ ჭკვერული ტერიტორიული ორგანიზაციაშ დო ორთაშგჷმორინაფაშ მეშქაშალეფიშ რკუალა, ჯარალუაშ ეკოლოგიურო უშქურანჯი გოვითარაფაშ სტრატეგიაშ ოსხირიშ აკოქიმინუა. გეოგრაფიული რკვიაფაშ თარი ობიექტი რე ადამიერიშ დო ორთაშ ურთიართგაულა, გეოგრაფიული ელმოლიშ კომპონენტეფიშ რთუალა დო ურთიათრგაულაშ კანონეფი ლოკალურ, რეგიონულ, ერუანულ, კონტინენტურ, ოკიანურ დ გლობალურ დონეეფს. ედომუშამო... კანდიდატეფი შხვა გიშნაგორა სტატიეფი გიჩქუდესო, ნამჷ-და... ვიკიპედიაშ ახალი მასალეფშე: აშშ-იშ სახენწჷფო დეპარტამენტიშ მარწკინდი ... ააშ-ს ედომუშამი ისტორიაშ გოძვენას, 67 სახენწჷფო მელამოსე ჸუნდჷ, ნამუეფშეთ ხვალე სუმი რდჷ ოსურინ? ...კალიმანტანი აკა კოკი რე, ნამუსჷთ სუმი სახენწჷფო ირთუნს: ინდონეზია, მალაიზია დო ბრუნეინ? ...აფხაზეთიშ ოფუტე აძუბჟას უჩაკანამი აფხაზეფი ოხორანან? ...წალენჯიხაშ ოკათედრე ოხიდა მოხანტილი რე XII-XIV ოო. ბიზანტიური პალეოლოგიური ხელუანობაშ ფრესკეფითინ? ... ერაყის მაართა სტამბა 1829 წანას ქორთული გამნარყიშ მამლუქიქ დაუდ-ფაშა გურჯიქ (დავით მანველაშვილი) დარსხუნ? ...დადიანეფიშ დოხორეს, ნამუთ XIX ო-აშ 80-ამ წანეფს რე ეგაფილი რუსი არქიტექტორიშ ლეონიდ ვასილიევიშითინ, საქორთუოს წჷმოსქილადირ დოხორეეფშე არძოშე დიდი ომეჯლისე დარბაზი უღუნ? ...ასოეფიშ — ჷ დო ჸ-შ ეკოროფუა ქორთულ კლავიატურას მარძგვანი Alt დო J დო მარძგვანი Alt დო Y კონჭეფიშ გენჭირათ შილებენ?. გიშნაგორა ფოტოსურათი ოჯალეში — ქორთული აბორიგენული ჭითაჸურძენამი საღვინო ბინეხიშ ჯიში სამარგალოშე. ოჯალეში სამარგალოშ ართ-ართი უჯვეაშაში ჯიში რე. ჸურზენიშ თე გვარობაშ ნარგეფი უმოსო მარტვილიშ დო ზუგდიდიშ მუნიციპალიტეტეფს ჩანს. სტატია შხვა გიშნაგორა ფოტოეფი...

ახალი ამბეეფი რაკეტეფი იერუსალიმს დამასკოს მადვალი ირანიშ საკონსულეშა ისრაელიშით ბობმუაშ ოგამეთ, ირანქ რაკეტეფით დო დრონეფით ქემიანტჷ ისრაელს (ვიდეოს). ობჟათე კორეაშ საპარლამენტე გიშაგორუეფიშ შედეგო, დემოკრატიულ პარტიაშ ნადუდა ოპოზიციურ პარტიაქ გიმორძგჷ. საქორთუოშ ოკუჩხბურთე ნაკორობაქ საბერძნეთის გიორჯგინჷ დო ევროპაშ ჩემპიონატიშ ორზალე ისტორიას პირველაშე მიპალჷ. შვედეთიქ ნატოშ 32-ა მაკათურო გჷნირთუ. რუსეთიშ ოპოზიციაშ ლიდერი, ალექსეი ნავალნიქ, 47 წანაშ ხანს დოღურჷ გიშანწყუალ კოლონიას, ხარპის, რუსეთის. ალექსანდრ სტუბი ფინეთიშ პრეზიდენტო გეგშაგორეს. მიმალი: რუსეთიშ მინოკათუა უკრაინაშა (2022-ა. შ.)  • მიანმარიშ ომენოღალე ლჷმა  • სუდანიშ კონფლიქტი  • ისრაელ-ჰამასიშ ლჷმა ამდღანერი დღა ისტორიას 12 მესი — თე დღას... კონრად ცუზე 1361 : პოლონეთიშ უჯვეშაში, იაგელონიშ უნივერსიტეტიქ დირსხჷ კრაკოვს. 1551 : ამერიკაშ კონტინენტეფს უჯვეშაში — სან-მარკოსიშ ერუანული უნივერსიტეტიქ დირსხჷ ლიმას (პერუ). 1881 : ტუნისიქ საფრანგეთიშ პროტექტორატო გჷნირთუ. 1926 : პოლონეთის იუზეფ პილსუდსკიშ რეჟიმქ გეპატჷნ. 1941 : გერმანალ ინჟინერ კონრად ცუზექ (სურათის) ბერლინს წჷმარინუ Z3, მოსოფელიშ პირველი მოქიმინჯე, პროგრამირებაფონი, ედომუშამო ავტომატური კომპიუტერი. 1944 : მაჟირა მოსოფელიშ ლჷმა — სხუნუეფიშ ჯარეფქ ყირიმიშ ოპერაციას გიმორძგუეს. 1949 : რგილი ლჷმა — სხუნუეფიშ რსხუქ მონწყჷ ბერლინიშ ბლოკადა. 1965 : სხუნუეფიშ ხვამარდი „ლუნა-5-ქ“ თუთაშ ჟინპიჯის ქიგეხინკოლჷ. 1967 : ინგლისის პინკ ფლოიდიქ პირველ ქვადროფონულ როკ კონცერტი მანჯჷ. 1997 : ხექ მიჭარინჷ ხასავიურტიშ ოთინჩალე აპიჯალაშა რუსეთიშ დო ჩეჩნეთიშ შქას. 1999 : ქორთუ ალპინისტეფქ ევერესტშა გეშართეს. 2000 : თეხანური ხელუანობაშ გალერეა ტეიტ მოდერნიქ გინწყჷ ლონდონს. 2002 : ააშ-იშ ჸოფირი პრეზიდენტი ჯიმი კარტერქ კუბას ესურჷ, ნამუთ პირველი შვანი რდჷ კასტროშ 1959 წანაშ რევოლუციაშ უკული. შხვა მოლინეფი ახალი სტატიეფი რიჩარდ ფილიპს ფეინმანი (ინგლ. Richard Philips Feynman [ˈfaɪnmən]; დ. 11 მესი, 1918, ნიუ-იორქი ― ღ. 15 ფურთუთა, 1988, ლოს-ანჯელესი) — ამერიკალი ფიზიკოსი, ნობელიშ პრემიაშ ლაურეატი ფიზიკას (1965). 1943-1945 ბირთვული ანჯარიშ ქიმინუაშე მომუშე, მანჰეთენიშ პროექტიშ აქტიური მაკათური ლოს-ალამოსის, თაშნეშე რდჷ კოსმოსური შატლ „ჩელენჯერიშ“ კატასტროფაშ კჷლმაგორალი პანელიშ მაკათური. (ქიგნაჯინით სტატიას) ჭიჭე მაფასქირი (ფრანგ. Le Petit Prince) — ალეგორიული ნოველა; ფრანგი არისტოკრატიშ, ჭარუშ, პოეტიშ დო მაფურინეშ ანტუან დე სენტ-ეგზიუპერიშ არძოშე უმოსო ჩინებული ნახანდი. მაართათ გჷშეშქვინჷ 1943 წანას ნიუ-იორკის. ჭიჭე მაფასქირი ირიშენ უმოსი კითხირებული დო ირიშენ უმოსი თანგილი ფრანგულნინამი წინგი რე. საფრანგეთის თინა XX ოშწანურაშ საუჯგუშო წინგო აკირჩქინეს. გინოთანგილი რე 250-შე უმოსი ნინაშა დო დიალექტშა (თინეფ შქას ბრაილშა), მოსოფელიშ მასშტაბით გიმოჩამილი რე 140-შე უმოსი ეგზემპლარი დო წჷმარინუანს ირი ბორჯიშ ართ-ართი წჷმოძინელ ბესთსელერს. (ქიგნაჯინით სტატიას) ერნესტო რაფაელ გევარა დე ლა სერნა (დ. 14 მანგი, 1928 — ღ. 9 გჷმათუთა, 1967) — ოირკოჩეთ ჩინებული, მუჭოთ „ჩე გევარა“, ვარა „ელ ჩე“ რდჷ არგენტინალი ექიმი, მარქსისტი რევოლუციონერი, პოლიტიკოსი, კუბაშ პარტიზანული ლიდერი. (ქიგნაჯინით სტატიას) ფრიდრიხ ავგუსტ ფონ ჰაიეკი (დ. 8 მესი. 1899, ვენა — ღ. 23 მელახი. 1992, ფრაიბურგი, ბადენ-ვიურტემბერგიშ აკანს) ავსტრიალი ეკონომისტი. გათუ ვენაშ უნივერსიტეტი (1921). რდჷ ავსტრიაშ ეკონომიური რკვიეფიშ ინსტიტუტიშ დირექტორი (1927-1931), ლონდონიშ (1931-1950), ჩიქაგოს (1950-1962), ფრაიბურგიშ (1962-1969) უნივერსიტეტეფიშ პროფესორი, 1970-შე ზალცბურგიშ (ავსტრია) უნივერსიტეტიშ პროფესორ-კონსულტანტი. (ქიგნაჯინით სტატიას)

ვიკიპედიაშ და პროექტეფი ქორთულო  Meta-Wiki – კოორდინაცია      Commons – მედია      Wiktionary – ლექსიკონი      Wikibooks – ოხემანჯღვერეეფი      Wikisource – წყუეფი      Wikiquote – ციტატეფი     Wikinews – სიახალეეფი  Wikispecies – ვიკისახეობეფი      Wikiversity – ვიკივერსიტეტი         ქიგნაჯინით ქორთულ ვიკიპედიას