რუსეთ-საქორთუოშ ლჷმა (2008)

ვიკიპედიაშე
რუსეთ-საქორთუოშ ლჷმა
ქორთულ-ოსური კონფლიქტიშ დო ქორთულ-აფხაზური კონფლიქტიშ ნორთი
რუკა
საქორთუოშ ხეშუულებაშით კონტროლირებაფონ ტერიტორიეფი 2008 წანაშ ლჷმაშახ.
თარიღი 1 მარაშინათუთა - 16 მარაშინათუთა, 2008

1 მარაშინათუთა 2008
(15 წანაშ კინოხ)
 (2008-08-01)

ორენი საქორთუოშ შილა საქორთუო
შედეგი
  • რუსეფიშ/სეპარატისტი ოსეფიშ დო აფხაზეფიშ გომორძგუალა
  • თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ დო აფხაზეთიშ, მუჭოთ ზოხორინელი რესპუბლიკეფიშ, ნორთობური აღიარაფა.[1]
  • დახე არძა ეთნიკური ქორთიშ გინორაჸუა ცხინვალიშ რეგიონშე დო კოდორიშ ლეხერშე.[2][3][4]
კუნთხუეფი
რუსეთიშ შილა რუსეთი
თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ შილა ობჟათე ოსეთი
აფხაზეთიშ შილა აფხაზეთი
საქორთუოშ შილა საქორთუო
მადუდეეფი
რუსეთიშ შილა დ. მედვედევი
რუსეთიშ შილა ა. ხრულიოვი (58-ა არმია)
რუსეთიშ შილა ვ. ბორისოვი (76-ა ოჰავე)
რუსეთიშ შილა მ. კულახმეტოვი (ოთინჩალე)
რუსეთიშ შილა ვ. შამანოვი (აფხაზეთი)
თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ შილა ვ. ლუნევი
აფხაზეთიშ შილა ს. ბაღაფში
საქორთუოშ შილა მ. სააკაშვილი
საქორთუოშ შილა დ. კეზერაშვილი
საქორთუოშ შილა ზ. გოგავა
საქორთუოშ შილა ვ. მერაბიშვილი
ნძალეფი
რუსეთიშ შილა 2 ბატალიონი, 2,500 შხვა ნძალეფი[5]
რუსეთიშ შილა დაუზუსტ. მოხალისე[6]

თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ შილა 1 ბატალიონი, სავარაუდეთ 3,000 ქვიითი[7]
აფხაზეთიშ შილა უჩინებუ მუდანობა კოდორიშ ლეხერს, 1,000 მოხალისე თ.ჯ. ობჟათე ოსეთის აფხაზეთიშ ჩინებათ[8]

საქორთუოშ შილა 1 ბატალიონი აკოანჯარაფილი ნძალეფიშ[9][10] რეზერვისტეფიშ უჩინებუ მუდანობა

აზერბაიჯანიშ შილა მორჩილ მუდანობათ ეთნიკური ქორთუ აზერბაიჯანალეფი, აზერბაიჯანული მედიაშ ჩინებათ.[11]

ნოდინაფეფი
რუსეთიშ შილა 64 ჯარიშკოჩი ჸვილირი, 283 ჭკირილი, 3 დინაფილი, 5 ტყვეთ ჭოფილი[12] დო 283 ჭკირილი[13]
2 ჯარიშკოჩი ჭოფილი[14]
თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ შილა 150 ჸვილირი (მახორობაშამო), 41 ტყვეთ ჭოფილი.
აფხაზეთიშ შილა 1 ჸვილირი, 2 ჭკირილი.
საქორთუოშ შილა 170 ჯარიშკოჩი ჸვილირი, 1964 ჭკირილი, 9 დინაფილი, 42 ტყვეთ ჭოფილი; 14 პოლიციელი ჸვილირი, 22 დინაფილი[15]
ომენოღალე ნოდინაფეფი
:
ოურდუმე ოსეთი: 162 რუსეთიშ ჩინებათ, 365 თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ ჩინებათ.[16]
საქორთუო: საქორთუოშ თარობაშ ტკიცებათ 228 მენოღალე ჸვილირი ვარდა დინაფილი რე.[17]
ართი ურცხოალი მენოღალე ჸვილირი დო 3 ჭკირილი.[18]
ლტოლვილეფი დო გინორაილეფი:
არძაშ უკულაშ 158,000 მენოღალე იძულებათ გინოხორინაფილი[19] (თინეფს შქას 30,000 ოსი, ნამუთ ოორუე ოსეთშა, რუსეთი, გინორთჷ, 56,000 ქორთუ გორიშე დო 15,000 ქაორთუ თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშე UNHCR-იშ ჩინებათ), ნამუთ საქორთუოშ შხვა ტერიტორიაშა გინორთჷ.[20][21] საქორთუოშ ჰუმანიტარულ საქვარეფიშ კოორდინატორიშ ფასება: არძაშ უკულაშ 230,000.[22][23][24]
2008 წანაშ მარაშინათუთაშახ ქორთუეფიშით კონტროლირებული ნორთი ცხინვალიშ რეგიონს
ოურდუმე ქიმინჯეფიშ რუკა. ლენო ეშანილი რე ქორთუ ჯარეფიშ მალობა, ჭითათ — რუსეფიშ.

რუსეთ-საქორთუოშ ლჷმა — თაშნეშე რჩქინელ რე მუჭოთ 2008 წანაშ ცხინვალიშ რეგიონიშ ლჷმა, აკოანჯარაფილი კონფლიქტი 2008 წანაშ მარაშინათუთას, ართჸურე საქორთუოშ დო მაჟირაჸურე რუსეთიშ ფედერაციაშ შქას, ოსეფ დო აფხაზეფწკჷმა ართო.

ლჷმაქ დიჭყჷ ქორთუ ჯარეფს დო რუსი ოურდუმეეფით ხუჯმეჩამილ ცხინვალიშ რეგიონიშ ოს სეპარატისტეფიშ შქას კონფლიქტით ცხინვალიშ რეგიონს. ოსური ოხორუეფშე მუსხირენ დღაშ გოძვენას მიმალი უმუჭყვიდუ საარტილერიო ჸოთამეფიშ უკული, 7 მარაშინათუთას საქორთუოქ ოურდუმე ოპერაცია ქჷდიჭყჷ ნოღა ცხინვალიშ კონტროლშა დართინაფალო. მუმალ დღას რუსეთიქ, ნამუსჷთ რეგიონს საშვიდობოეფი ჸუნდუნ, ქორთუეფიშ იერიშიშ ოგამეთ ცხინვალიშ რეგიონს მუშ ჯარეფიშ გიმენგიმნართი დო მონკა ტექნიკა გემიშეჸონჷ. პარალელურო რუსეთიქ საქორთუოშ შხვა რეგიონეფიშ ოჰეერე დობომბუეფი ხოლო ქჷდიჭყჷ.[25][26][27] რუსეფიშ დო ოსეფიშ ჯარეფი ქორთუეფს ცხინვალიშ ბურჯაფის სუმ დღას ოლიმუდეს, მუთ ლჷმას არძაშე დიდი დო გინმაჭყვიდირელი ბურჯაფი რდჷ. რუსულ ნოშეფქ საქორთუოშ უჩაზუღაშპიჯეთი დობლოკეს დო ოსქირონე ჯარეფი დო პარაშუტისტეფი გეგნიჸონეს ბჟადალ საქორთუოშა. 9 მარაშინათუთას, რუსულ დო აფხაზურ ნძალეფქ მაჟირა ფრონტი გონწყეს კოდორიშ ლეხერშა გენთხაფათ[28] დო ბჟადალ საქორთუოშ დინოხოლენ ტერიტორიეფშა გემშეჭკირეს. ხუთი დღაშ მონკა ლჷმფიშ უკული ქორთული ჯარეფი გეგშარაჸეს ცხინვალიშ რეგიონშე დო აფხაზეთშე. რუსეფს ოკუპირაფილი აფუდეს ფუთი დო გორი, შხვა რაიონეფწკჷმა ართო.[29]

ევრორსხუშ მადუდე საფრანგეთიშ პრეზიდენტიშ შქამალობათ კონფლიქტურ კუნთხუეფქ 12 მარაშინათუთას, დაჩხირიშ მეჭყვიდირიშ აპიჯალას მიოჭირინეს, ნამუსჷთ საქორთუოქ ქართის 15 მარაშინას მაჭარჷ ხე, რუსეთიქ მოსკოვს — 16 მარაშინათუთას. 12 მარაშინათუთას რუსეთიშ პრეზიდენტიქ დიმიტრი მედვედევქ დაჩხირიშ მეჭყვიდირიშ ზოჯუა გჷნოჩჷ,[30] მარა ჩხუპეფი უცფას ვათებე.[31] აპიჯალაშ ხეშმოჭარუაშ უკული რუსეთიქ მუში ჯარეფიშ უმენტაშ ნორთი სამარგალოშ დო დინოხოლენი ქართლიშ რეგიონეფშე გეგშეჸონჷ, მარა თეწკჷმა ართო ბუფერული ზონეფი აკოქიმინჷ აფხაზეთიშ დო ცხივალიშ რეგიონიშ (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ) ხურგეფიშ მანგას დო ოთოლთოლე პუნქტეფი დიტუ ფუთის, სანაკის დო პერევს.

2008 წანაშ 26 მარაშინათუთას რუსეთიქ ცხივალიშ რეგიონიშ (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ) დო აფხაზეთიშ ზოხორინალა იჩინჷ. რუსეთიქ საქორუოშ დოსქილადირ ტერიტორიეფშე ჯარეფიშ გიშაჸონაფა გათუ 8 გჷმათუთას, მარა 2009 წანაშ დგომარობათ რუსული ჯარეფიშ გომანგარაფილი გარნიზონეფი სქიდუ აფხაზეთის დო ცხივალიშ რეგიონს (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთის) (თინეფ შქას თი ტერიტორიეფს ხოლო, ნამუსჷთ ლჷმაშახ საქორთუო აკონტროლენდჷნ).[32][33][34] მუსხირენ ინციდენტი ჟირხოლო კონფლიქტურ ზონას ირო მუთმოხვადუდჷ ლჷმაშ თებაშე მუსხირენ თუთაშ უკული. 2009 წანაშ დგომარობათ ლჷმაშ მაკათურ კუნთხუეფს შქას ურთიართობა ასე ხოლო უკიდაშო დოძაბული რე.

პრობლემაშ საშვიდობო გინაჭყვიდირალო დახე არძა ართო მუჭანუანს, ნატოშ დო რუსეთიშ შქას ბონი კონფლიქტიშ დუდშე ეჩილითაფაშ მოხ, ოერეფოშქაშე რეაქცია, ნამუსჷთ ევრორსხუ დო ააშ დომინირენდესჷნ, ღოზგოსუმალირო ალურენა საქორთუოშ ტერიტორიულ ნთელუანობას, ვაჩინებული ტერიტორიეფი - სოლიდარობას უცხადენა ცხივალიშ რეგიონს (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთის) დო აფხაზეთის.

თაშნეშე ქოძირით[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

რესურსეფი ინტერნეტის[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

ვიკიოწკარუეს? რე ხასჷლა თემაშენ:

(რუსული) ეჟედნევნი ჟურნალიშ სტატია-ანალიზი ცხივალიშ რეგიონიშ (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ) მოლინეფშე დო წჷმიპირობეფშე

სქოლიო[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]

  1. რუსეთიშ პრეზიდენტი დიმიტრი მედვედევიშ გჷნაცხადი. რუსეთიშ პრეზიდენტიშ ვებსაიტი (2008-08-26). კითხირიშ თარიღი: 2008-08-26.
  2. ხირუა დო 'ეთნიკური წიმინდუა' თ.ჯ. ობჟათე ოსეთის ჯარიშკოჩეფიშ მოჟანუეფწკჷმა ართო. Theage.com.au (2008-08-16). კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10.
  3. რუსეთისგან მხარმომაგრებული არაფორმალური შეიარაღებული ბანდები 'ეთნიკურ წმენდას ატარებენ სოფლებში'“, Times Online. კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10. 
  4. 00:49. RIA Novosti — World — სამხრეთ ოსეთი აცხადებს, რომ ქართველი ლტოლვილები რეგიონში ვერ დაბრუნდებიან. En.rian.ru. კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10.
  5. Barnard, Anne, Schwirtz, Michael; Chivers, C.J.. “Georgia and Russia Nearing All-Out War“, ნიუ-იორკ ტაიმზი, 9 აგვისტო 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-10. 
  6. Hundreds of ‘Volunteers’ Head for S.Ossetia – N.Ossetian Leader“, Civil.ge, 8 აგვისტო 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-09. 
  7. Krasnogir, Sergey. “Расстановка сил“, Lenta.Ru, 8 მარაშინათუთა 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-10. 
  8. (რუსული)Ночной совет в Абхазии“, როსიისკაია გაზეტა, 9 მარაშინათუთა 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-09. 
  9. Missiles confiscated by Georgia in South Ossetia to be handed back to Russia“, RIA Novosti via Russia in Global Affairs, 25 კვირკვე 2004. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-10. 
  10. South Ossetia: Georgia rotates peacekeepers, reopens road“, Civil.ge, 21 ფურთუთა 2006. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-10. 
  11. Azerbaijani Georgians not to keep out of war with Ossetians“, Today.az, 2008-08-09. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-10. 
  12. [1] bbc.co.uk 9 მარაშინათუთა 2008 რსხუ კითხირებული რე 09/08/08
  13. "
    1. კოროცხუაფონი ერკებულიშ ელემენტი
    {{ქიანაშ მუნაჩემეფი {{{1}}} | country flaglink2 | variant = | size = | name = | altlink = მორაგბეეფიშ ერუანული ნაკორობა | altvar = rugby }} “В операции в Южной Осетии погибли 64 российских солдата“, Vesti, 9 მარაშინათუთა 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-10. 
  14. news.yahoo.com/s/ap/20080809/ap_on_re_eu/georgia_south_ossetia.
  15. http://rustavi2.com/news/video.php?fr=video&id_news=27865&ftp1=1&ftp2=0&ftp3=0.
  16. პროკურატურაშ საგამოძიებო კომიტეტიშ დასკვნა #1476, 3 კვირკვე 2009
  17. http://uk.reuters.com/article/gc07/idUKTRE51K1B820090221
  18. August 13, 2008 (2008-08-13). სააკაშვილი: რუსეფიშ მიშაკათინი. YouTube. კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10.
  19. რუსეთი მუშ რაკეტეფს ცადენს ქართიშა, AFP, 19 მარაშინათუთა 2008
  20. UNHCR secures safe passage for Georgians fearing further fighting, UNHCR, 15 აგვისტო 2008
  21. (პოლონური) 100 tys. przemieszczonych z powodu konfliktu w Gruzji, Polska Agencja Prasowa, 12.08.2008
  22. Despair among Georgia's displaced, BBC News, 20 მარაშინათუთ 2008
  23. "Human Rights Watch Counts South Ossetian Casualties, Displaced“, Deutsche Welle, 11 მარაშინათუთა 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-08-11. 
  24. Roots of Georgia-Russia clash run deep, The Christian Science Monitor, 12 მარაშინათუთა 2008
  25. Putin vows retaliation for Georgian action in South Ossetia[ღურელი რსხილი]. AFP. 8 მარაშინათუთა 2008.
  26. http://www.heritage.org/research/RussiaandEurasia/wm2017.cfm. Heritage.org. დოარქივაფილი რე ორიგინალშე 2009-05-28-ს. კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10.
  27. http://www.nytimes.com/2008/08/13/world/europe/13georgia.html?_r=1&oref=slogin
  28. აფხაზეთი ოპერაციას იჭყანს ქორთულ ჯარეფიშ გიშარაჸალო. Thaindian.com. დოარქივაფილი რე ორიგინალშე 2009-05-28-ს. კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10.
  29. Day-by-day: Georgia-Russia crisis“, BBC News, 2008-08-21. კითხირიშ თარიღი: 2009-05-10. 
  30. Russian President Orders Halt To Military Operations In Georgia. GlobalSecurity.org (2008-08-12). კითხირიშ თარიღი: 2008-10-06.
  31. ქორთული ოფუტეეფი იჭუნა დო გითმიხირუ რუსეფიშ მიშულაწკჷმა ართო", The Guardian, 14 მარაშინათუთა 2008
  32. " რუსეთი ურაგადუ ააშ-ს, ნამჷ-და თინა ქიდიტენს ჯარეფს ცხივალიშ რეგიონს (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთის), აფხაზეთის" სივილ ჯორჯია, 12 ეკენია 2008.
  33. http://www.publications.parliament.uk/pa/ld200809/ldselect/ldeucom/26/26.pdf
  34. რუსეთიქ გათუ ცხივალიშ რეგიონიშ (თ.ჯ. ობჟათე ოსეთიშ) ბუფერულ ზონაშე ჯარეფიშ გიშაჸონაფა“, RIA ნოვოსტი, 8 October 2008. კითხირიშ თარიღი: 2008-10-10.