პოლონეთი
პოლონეთიშ რესპუბლიკა | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
ჰიმნი: პოლ. Mazurek Dąbrowskiego "პოლონეთი ვადინაფე" |
||||||
ნანანოღა (დო უკაბეტაში ნოღა) | ვარშავა / | |||||
ოფიციალური ნინა(ეფი) | პოლონური | |||||
რელიგია | ქირსიანობა (კათოლიციზმი) | |||||
თარობა | უნიტარული საპარლამენტე რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | ანჯეი დუდა | ||||
- | პრემიერ-მინისტრი | დონალდ ტუსკი | ||||
ფართობი | ||||||
- | გვალო | 312,696 კმ2 (69-ა) | ||||
- | წყარი (%) | 1.48 (2015) | ||||
მახორობა | ||||||
- | 2022 ფასებათ | 37,796,000 (38-ო) | ||||
- | მეჭედალა | 122 ად/კმ2 (98-ო) | ||||
ედპ (ჸუპ) | 2022 ფასებათ | |||||
- | გვალო | $1.599 ტრილიონი (22-ა) | ||||
- | ართ მახორუშე | $42,466 (41-ა) | ||||
აგი (2021) | 0.876 (34-ა) | |||||
ვალუტა | ზლოტი (PLN ) |
|||||
ბორჯიშ ორტყაფუ | 1 | |||||
- | ზარხულიშ (DST) | ქო (UTC) | ||||
ქიანაშ კოდი | PL | |||||
Internet TLD | .pl | |||||
ოტელეფონე კოდი | +48 |
პოლონეთი (პოლ. Polska), ოფიციალურო პოლონეთიშ რესპუბლიკა (პოლ. Rzeczpospolita Polska) — ქიანა ცენტრალურ ევროპას. გჷნოზინდილი რე ოორუეშე, ბალტიაშ ზუღაშე ობჟათეშა, სუდეტეფიშ დო კარპატეფიშ გვალეფშახ, ოორუე-ბჟაეიოლშე უხურგანს ლიეტუვა დო რუსეთი, ბჟაეიოლშე — ბელარუსი დო უკრაინა, ობჟათეშე — სლოვაკეთი დო ჩეხეთი, ბჟადალშე — გერმანია. ტერიტორია იხასიათებუ ანდანერი ლანდშაფტით, ეკოსისტემათ დო ზჷმიერი-გინმალი კლიმატით. პოლონეთი აკმოდირთუ ვითაამშვი სავოევოდეშე დო მახორობაშ მუდანობაშ მეჯინათ მახუთა ევროპაშ რსხუშ აკათური ქიანა რე 38 მილიონი ადამიერშე უმოსით, ტაშნეშე ევრორსხუშ მახუთა ქიანა რე სქირონიშ ფართობიშ მეჯინათ, ნამუთ აკმადგინანს 312 696 კმ2. ნანანოღა დო უშხუაში ნოღა — ვარშავა; შხვა კაბეტი ნოღა რე: კრაკოვი, ვროცლავი, ლოძი, პოზნანი, გდანსკი დო შჩეცინი.
პოლონურდიხას ადამიერიშ ისტორიაშახიანი საქვარუა ორხველუ თუდოლენი პალეოლითის, იროიანი დოხორუაქ დიჭყჷ ეკონია გოჸინუაშ პერიოდიშ თებაშ უკული. გვიანი ანტიკური პერიოდის, რეგიონი გიშეგორუაფუდჷ კულტურული ანდაკორობამობათ, ორდოიანი შქაოშწანურეფს თე ტერიტორიას ოხორანდეს ბჟადალსლავური პოლანეფიშ თური, ნამუშეთ ჯოხოთ გიადჷ პოლონეთის. სახენწჷფობურობაშ გჷმოქიმინუაშ პროცესიქ აკუხვადჷ 966 წანას რომიშ კათოლიკური ოხვამეშ დუდალათ, პოლანეფიშ აჯამი მამართალიშ ქირსიანობაშა მორთაქ. 1025 წანას გიჭყჷ პოლონეთიშ ომაფექ, 1569 წანას გამანგარჷ მუში განწეხანიშ რსხუ ლიეტუვაწკჷმა დო გაჭყჷ რეჩ პოსპოლიტა. თიმ ბორჯის თე წორომაჸალობა ევროპაშ ართ-ართი უკაბეტაში ჟისახენწჷფო რდჷ გიშაგორიაფონი მონარქიათ დო უნიკალური ლიბერალური პოლიტიკური სისტემათ, ნამუქჷთ 1791 წანას მიღჷ ევროპას პირველი თეხანური კონსტიტუცია.
ჯოხოდვალა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ოფიციალური: პოლონეთიშ რესპუბლიკა.
- ოდაბადური: Rzeczpospolita Polska.
- ეტიმოლოგია: დორხველი ჯოხო Polska მეღებული რე სლავური თური პოლანიეშე, მუთ „ველეფიშ მახორუეფს“ ჯოხო.
გეოგრაფია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ქიანა იდვალუაფუ ცენტრალურ ევროპას. ომძღჷ ქიანეფი: გერმანია, ჩეხეთი, სლოვაკეთი, უკრაინა, ბელარუსი, ლიეტუვა, რუსეთი (კალინინგრადიშ ოლქი). ფართობი - 312.700 კვ.კმ.
სახენწჷფო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- მახორობა: 38,485,779 მლნ (2014), თენეფშე 97,6% პოლონარეფი, 1,3% გერმანალეფი, 0,6% უკრაინალეფი.
- ოფიციალური ნინა: პოლონური.
- რელიგია: კათოლიციზმი.
- ნანანოღა: ვარშავა (1.608 ვითოშ)
- ნოღეფი: ლოძი (778), კრაკოვი (733), ვროცლავი (632), პოზნანი (581), გდანსკი (457), შჩეცინი (416), ბიდგოშჩი (385), ლუბლინი (356), ტორუნი (208), რადომი (227).
ეკონომიკა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- რესურსეფი - ქუანოშქერი, წურწუფა, ლინჯი, ორთაშობური აირი, ვარჩხილი, ტყვია, ჯიმუ, ოფუტეშ მეურნეობაშ დიხეფი.
- ვალუტა - ზლოტი (PLZ).
- ექსპორტი - ლინჯი, ქუანოშქერი, ავტომობილეფი, ჩაფლეფი.
მონძეობა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ოშვიენჩიმიშ საკონცენტრაციე კარე
- ტევტონეფიშ ორდენიშ ოხვამე მალბორკის
- შქა ოშწანურეფიშ ნოღეფი ტორუნი დო ზამოშჩი
- კრაკოვიშ ისტორიული ცენტრი
- ვარშავაშ ჯვეში ნოღა
- ბიაუოვიეჟიშ ერუანული პარკი
- ნოვა-ჰუტაშ ინდუსტრიული კომპლექსი
|
|