ნეპალი
ნეპალიშ ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
დევიზი: जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी „ნანა დო ოდაბადე ჟიცაშ ომაფეშე ანდაღებული რე“ |
||||||
ჰიმნი: Sayaun Thunga Phool Ka |
||||||
ნანანოღა (დო უკაბეტაში ნოღა) | კატმანდუ / | |||||
ოფიციალური ნინა(ეფი) | ნეპალური | |||||
რელიგია | ინდუიზმი | |||||
თარობა | ფედერაციული საპარლამენტო რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | ბიდჰია დევი ბჰანდარი | ||||
- | პრემიერ-მინისტრი | პრაჩანდა | ||||
- | ვიცე-პრეზიდენტი | ნანდა კიშორ პუნი | ||||
ფართობი | ||||||
- | გვალო | 147,181 კმ2 (93-ა) | ||||
- | წყარი (%) | 2.8 | ||||
მახორობა | ||||||
- | 2022 ფასებათ | 30,666,598[1] (41-ა) | ||||
- | მეჭედალა | 199 ად/კმ2 | ||||
ედპ (ჸუპ) | 2008 ფასებათ | |||||
- | გვალო | 31,634 მილიარდი[2] (83*ა) | ||||
- | ართ მახორუშე | 1144[2] | ||||
აგი (2013) | 0,463 (დაბალი) (157-ა) | |||||
ვალუტა | ნეპალური რუპია (NPR ) |
|||||
ბორჯიშ ორტყაფუ | (UTC +5:45) [3] | |||||
ქიანაშ კოდი | NPL | |||||
Internet TLD | .np | |||||
ოტელეფონე კოდი | +977 |
ნეპალი, ედომუშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა ნეპალიშ ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა (ნეპ. नेपाल) — სახენწჷფო ჰიმალაეფს, ობჟათე აზიას. უხურგანს ინდოეთის დო ჩინეთიშ ოკათე რესპუბლიკას. ქიანაშ ნანანოღა — ნოღა კატმანდუ.
ჯოხოდვალა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ოფიციალური: ნეპალიშ ფედერაციული დემოკრატიული რესპუბლიკა
- ერუანული: ნეპ. नेपाल, Sri Nepala Sarkar.
- ეტიმოლოგია: ქიანაშ ჯოხოდვალა ჯვეშინდურ ნინაშა შანენს „გვალაშ ოსხირს მადვალუს“.
გეოგრაფია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ქიანა ჰიმალაიშ გვალონას. ქიანაშ ტერიტორიას იდვალუაფუ 14-შე 8 ვითოშიანი კონკა, თინეფს შქასიე გვალა ევერესტი (ნეპალურო - საგარმათჰა, ტიბეტურო - ჯომოლუნგმა). მოხურგე ქიანეფიე: ჩინეთი, ინდოეთი. ფართობი: 140.797 კვ.კმ.
დვალაფა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ნეპალიშ რესპუბლიკა იდვალუაფუ ობჟათე აზიას.
ნეპალი იდვალუაფუ, მოსოფელიშ არძაშე უმოსო დოხორელი ქიანეფს შქას. ქიანას ოორუეშე უხურგანს ტიბეტი — ჩინეთიშ ავტონომიური რეგიონი, ობჟათე ხურგას, ბჟადალშე ბჟაეიოლშა, ნეპალი უხურგანს ინდოეთიშ გეჸვენჯი შტატეფს: უტარაკჰანდი, უტარ-პრადეში, ბიჰარი, ბენგალი დო სიკიმი.
ნეპალი ოორუეშე გოხურგელიე დიდი ჰიმალაიშ ქჷნდჷრით, ნამუთ რჩქინელიე მუსხირენ 8 000 მეტრაშე უმოსი სიმაღალეეფით, ნამუეფსჷთ შქასიე ევერესტი (8848 მ) — დიხაუჩაშ უმაღალაში გვალა.
ნეპალიშ უდაბალაში ჭურჭული ზუღაშ დონეშე 70 მეტრას იდვალუაფუ. ნეპალიშ ტერიტორიაშ 40%-შე უმოსი 3000 მ სიმაღალას იდვალუაფუ, თაშ ნამჷ-და ნეპალი არძაშე მაღალგვალამი ქიანა რე მოსოფელს.
სახენწჷფო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- სახენწჷფო სისტემა : რესპუბლიკა.
- სახენწჷფოშ მადუდე : პრეზიდენტი .
- კანონმადვალუ ორგანო : ჟირპალატიანი პარლამენტი (60+205 მაკათური).
- ადმინისტრაციული დორთულა : 14 ზონა (anchal).
მახორობა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- მახორობაშ მუდანობა — 28 875 140 ადმ.
- წანმოწანური ძინა — 1,4 % (მოკათალა — 2,5 ჩქჷჩქჷ 1 ოსურშა)
- თელარაშ ოშქაშე ხანგჷრძალა — 64,6 წანა კომოლკოჩეფს, 67 წანა ოსურკათას
- აივ ვირუსით დოინფიცირაფა — 0,5 % (2007 წანაშ ფასებათ)
- ონოღე ძინა — 17 %
- ჭარუა-კითხირიშ რჩქინა — 62,7 % ქომოლკათა, 34,9 % ოსურკათა (2001 წანაშ ეჭარუათ)
ეკონომიკა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- რესურსეფი: წყარი, აკაგაფალი ჯა-ტყა, ჰიდროენერგია, ლინჯი, კობალტი, რკინაშ მადანი.
- ექსპორტი: კაკალურობა, ჯუთი, ჯა-ტყა, ოდიარეეფი.
- ერუანული მუშნაველი ართ შურშა : 230 $.
- ვალუტა: ნეპალური რუპია (NPR).
ადმინისტრაციული დორთუალა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ნეპალი დორთილიე 14 ზონათ დო 75 რაიონო, ნამუთ აკობუნელიე 5 რაიონს. ირ რაიონი იმართუაფუ სახენწჷფო მოხელეთ.
№ | ზონა | ცენტრი | ფართობი, კმ² | მახორობა (202 312), ადმ. |
---|---|---|---|---|
1 | ბაგმატი | კატმანდუ | 9 428 | 3 008 487 |
2 | ბჰერი | ნეპალგანჯი | 10 545 | 1 417 085 |
4 | განდაკი | პოქხარა | 12 275 | 1 487 954 |
12 | კოსი | დჰარანი | 9 669 | 2 110 664 |
8 | ლუმბინი | ბუტვალი | 8 975 | 2 526 868 |
9 | მაჰაკალი | მაჰენდრანაგარი | 6 989 | 860 475 |
10 | მეჩი | ილამი | 8 196 | 1 307 669 |
11 | ნარაიანი | ჰეტუადა | 8 313 | 2 466 138 |
12 | რაპტი | ტულსიპური | 10 482 | 1 286 806 |
13 | საგარმათჰა | რაჯბირაჯი | 10 591 | 1 926 143 |
14 | სეთჰი | დჰანაგადჰი | 12 550 | 1 330 855 |
ოქინაფუეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]საგარმათაშ ერუანული პარკი, კატმანდუშ ლეხერი, ჩიტვანიშ ომაფე პარკი, ლუმბინი (ბუდაშ დაბადებაშ აკანი).
-
Kathmandu
-
Swayambhunath
-
Patan
-
Bhaktapur
-
Himalaya
-
Himalaya
-
Kaski District
-
Mustang
-
Mustang
სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ Census.gov (2022). Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2022. U.S. Department of Commerce. დოარქივაფილი რე ორიგინალშე 2013-05-09-ს. კითხირიშ თარიღი: 2013-05-09.
- ↑ 2.0 2.1 Nepal. International Monetary Fund. დოარქივაფილი რე ორიგინალშე 2011-08-22-ს. კითხირიშ თარიღი: 2009-10-01.
- ↑ ქიანაშ ტერიტორიას ქჷმინჯენს ნეპალური ბორჯი.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- მასალეფი ნეპალიშ უახალაში ისტორიაშ გეშა Archived 2014-04-07 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
- Glacial Lakes and Glacial Lake Outburst Floods in Nepal. — International Centre for Integrated Mountain Development, Kathmandu, March 2011 Archived 2011-09-01 ვებ-ხასჷლას Wayback Machine.
|