სირია
სირიაშ არაბული რესპუბლიკა | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
ჰიმნი: Homat el Diyar |
||||||
ნანანოღა | დამასკო / | |||||
უკაბეტაში ნოღა | დამასკო, ალეპო, ჰომსი | |||||
ოფიციალური ნინა(ეფი) | არაბული | |||||
რელიგია | მუსლიმეფი | |||||
თარობა | საპრეზიდენტო რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | ბაშარ ალ-ასადი | ||||
- | პრემიერ მინისტრი | რიად ჰიჯაბი | ||||
ფართობი | ||||||
- | გვალო | 186,475 კმ2 (89-ა) | ||||
- | წყარი (%) | 1,1 | ||||
მახორობა | ||||||
- | 2012 ფასებათ | 22,530,746 (54-ა) | ||||
- | მეჭედალა | 118.3 ად/კმ2 (101-ა) | ||||
ედპ (ჸუპ) | 2012 ფასებათ | |||||
- | გვალო | $107.831 მილიარდი[1] | ||||
- | ართ მახორუშე | $5,100 | ||||
აგი (2013) | 0.648[2] (ოშქაშე) (116-ა) | |||||
ვალუტა | სირიული ფუნტი (SYP ) |
|||||
ბორჯიშ ორტყაფუ | EET (UTC +2სთ.) | |||||
- | ზარხულიშ (DST) | EET (UTC +3სთ.) (UTC) | ||||
ქიანაშ კოდი | SYR | |||||
Internet TLD | .sy | |||||
ოტელეფონე კოდი | +963 |
სირია (არაბ.: سورية; სირიული: ܣܘܪܝܐ), ედომიშამი ოფიციალური ჯოხოდვალა სირიაშ არაბული რესპუბლიკა (არაბ.: الجمهورية العربية السورية) — ქიანა ბჟადალ აზიას. ბჟადალშე უხურგანს ლიბანი დ სქირონაშქა ზუღა, ოორუეშე თურქეთი, ბჟაეიოლშე ერაყი, ობჟათეშე იორდანია დო ობჟათე-ბჟადალშე ისრაელი.
ჯოხოდვალა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ოფიციალური: სირიაშ არაბული რესპუბლიკა.
- ერუანული: سورية; Al Jumhuriyah al Arabiyah as Suriyah.
გეოგრაფია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სირია იდვალუაფუ ობჟათე-ბჟადალ აზიას, სქირონაშქა ზუღაშ ბჟაეიოლ წყარპიჯის. თენა რე ჸოფიერ ველეფიშ, გვალეფიშ დო ტიოზეფიშ ქიანა. სირიაშ მახურგე ქიანეფიე: თურქეთი, ერაყი, იორდანია, ისრაელი, ლიბანი. ქიანაშ ფართობი აკმადგინანს 185.180 კვ.კმ-ს.
სახენწჷფო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- სახენწჷფო სისტემა - ართპარტიული სოციალისტური რესპუბლიკა.
- სახენწჷფოშ მადუდე - პრეზიდენტი ბაშარ ალ-ასადი (2000).
- კანონმადვალუ ორგანო - ართპალატიანი პარლამენტი (250 მაკათური).
- ადმინისტრაციული დორთუალა - 14 რეგიონი (mufazah).
ადმინისტრაციული დორთუალა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სირია ირთუ 14 მუჰაფაზათ. ირ მუჰაფაზას გჷშმეგორუაფუ მუში პარლამენტი.
ნომერი რუკას |
მარგალური ჯოხოდვალა |
არაბული ჯოხოდვალა |
მახორობა | ნოღა |
---|---|---|---|---|
1. | დამასკო | دمشق | 4,500,000 | დამასკო |
2. | რიფ დამასკო | ریف دمشق | 2,235,000 | დამასკო |
13. | დეირ-ეზ-ზორი | دير الزور | 1,040,000 | დეირ-ეზ-ზორი |
4. | დერაა | درعا | 858,000 | დერაა |
10. | იდლიბი | ادلب | 1,288,000 | იდლიბი |
8. | ლატაკია | اللاذقية | 891,000 | ლატაკია |
12. | რაქა | الرقة | 811,000 | რაქა |
7. | ტარტუსი | طرطوس | 720,000 | ტარტუსი |
11. | ჰალები (ალეპო) | حلب | 4,120,000 | ჰალები (ალეპო) |
9. | ჰამა | حماه | 1,416,000 | ჰამა |
14. | ჰასეკე | الحسكة | 1,225,926 | ჰასეკე |
6. | ჰომსი | حمص | 1,561,000 | ჰომსი |
3. | ელ-კუნეიტრა | القنيطرة | 69,000 | ელ-კუნეიტრა |
5. | ეს-სუვეიდა | السويداء | 304,000 | ეს-სუვეიდა |
ტრანსპორტი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ოავტომობილე შარეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სირიას, ავტოშარეფიშ ედომუშამი სიგჷრძა აკმადგინანს 36 377 კმ-ს. თაჸურეშე:
- მოასფალტაფირიე — 26 299 კმ.
- მოხრეშილიე — 10 078 კმ.
რკინაშ შარეფი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სირიაშ რკინაშ შარეფიშ ედომუშამი სიგჷრძა — 2 750 კმ. სირიას გიმირჷნუაფუ 2 ტიპიშ ლიანდაგი. რკინაშ შარაშ 2423 კმ სტანდარტული ლიანდაგი რე 1435 მმ, დო 327 კმ — 1050 მმ ლიანდაგით. 1050 მმ-იანი ლიანდაგი, დიო ხოლო XX ოშწანურაშ დაჭყაფუს, ოსმალეთიშ იმპერიაშ ბორჯის რდჷ დოგაფილი, ნამუთ დამასკო დო მედინა ართიანს მითმიარსხუდჷნ. ასე თე გეზი ვაფუნქციონირენს. სირიას ორკინაშარე რსხუეფი უღჷ 3 მეძობელ სახენწჷფოწკჷმა: თურქეთი, ერაყი დო იორდანია. ალმახანურო დითმიგაფუაფუ რკინაშ შარა ტარტუსი — ლატაკია; იგეგმუ რკინაშ შარაშ დოგაფა დამასკო — დარა დო დეირ-ეზ-ზორი — აბუ-ქემალი.
ოჰავე ტრანსპორტი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სირიას აეროპორტეფიშ მუდანიბა რე — 104 (1999), თაჸურეშე ბეტონით დოგაფილი ეიოფურინალ-დაფურინალი საროტიე — 24. თაჸურეშე 3-ს ოერეფოშქაშე სტატუსი უღჷ. სახენწჷფო ავიაკომპანია — Syrianair, ასრულენს რეისეფს 50 ნოღაშე უმოსიშახ.
სვიროულარი მაგისტრალი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სვიროულარი მაგისტრალიშ ედომუშამი სიგჷრძა აკმადგინანს 1304 კმ-ს, თაურშე 515 კმ — ნავთობოულარიე.
ოზუღე ტრანსპორტი
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]ქიანაშ თარი ონიშოლეფი იდვაუაფუ სქირონაშქა ზუღას: ტარტუსი, ლატაკია, ბანიასი[3].
დემოგრაფია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- მახორობა - 22,530,746 (2012)[1], ქიანას ოხორანს შხვადოშხვა ეთნიკური დო რელიგიური ბუნაშ წჷმმარინაფალი, თინეფს შქასიე - სუნიტი არაბეფი (თინეფი მახორობაშ უმენტაშობას აკმადგინანა - 90%), ქურთეფი (5%), სომეხეფი, ასურალეფი, ალავიტეფი (შიიტი მუსლიმეფი).
- სახენწჷფო ნინა - არაბული. თაშნეშე გოფაჩილიე - ქურთული, სომხური, არამეული, ფრანგული, ინგლისური.
- რელიგია - მუსლიმი 85%, ქირსიანი 15%.
- ნანანოღა - დამასკო (1.862 ვითოში).
- უდიდაში ნოღეფი - დამასკო, ალეპო (1.934), ჰომსი (752), ლატაკია (417), ჰამა (380).
ეკონომიკა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- რესურსეფი - ნავთი, ფოსფატეფი, ქრომი დო მანგანუმი, ასფალტი, რკინაშ მადანი, ჯიმუშ ქუა, მარმარილო, თაბაშირი, ჰიდროენერგია.
- ექსპორტი - ნავთობპროდუქტეფი, ბამბე, ფოსფატები, ხილ-ორტვინობა.
- ერუანული მიშნაველი ართ მახორუშო - 1.130 $.
- ვალუტა - სირიული ფუნტი (SYP);
მონძეობა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- კრაკ-დე-შევალიე (ჯვაროსანეფიშ ართართი უუჯგუშაში ჯიხა),
- პალმირა (რომაული ბორჯიშ მაბარჩხალე ნანოღარი),
- ალეპო (ჯიხა-სიმანგარე, მეჩეთეფი, მუზეუმეფი, სუკეფი).
ისტორია
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]1946 წანას, სირიაქ საფრანგეთშე ედომუშამი ზოხორინალა მიღჷ. 1958-1961 წანეს ეგვიპტეწკჷმა ართო მიშმეშჷ არაბეფიშ გოართოიანაფილ რესპუბლიკაშ ეკოდგინალუაშა. ამშვდღამი ლჷმაშ უკული (1967) მიოდინუ გოლანიშ სუკფი, ნამუსჷთ ასე ხოლო ისრაელი აკონტროლენს. 1981-82 წანებს ოურდუმე კონფლიქტი უღუდჷ ლიბანწკჷმა. 1991 წანას სპარსეთიშ ჸუჯიშ ლჷმას ოკათუდჷ ერაყიშ სააწმარენჯოთ. ჰაფეზ ასადიშ ღურაშ უკული ადამიერიშ ნებეფიშ თხილუაშჸურე სირიას დგომარობაქ ონდეთ გეუჯგუშჷ.
გალერეა
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]-
წიმინდე ანანიაშ ჯოხოშ ოხვამე, ჯვეში დამასკოშ ქირსიანულ სექტორს.
-
ნურ ალ-დინის მეჩეთიშ მინარეთი ჰამას.
რესურსეფი ინტერნეტის
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]სქოლიო
[რედაქტირაფა | წყუშ რედაქტირაფა]- ↑ 1.0 1.1 Syria. International Monetary Fund. კითხირიშ თარიღი: 22 April 2012.
- ↑ Human Development Index and its components. Human Development Report 2011 (PDF). კითხირიშ თარიღი: 2013-01-25.
- ↑ Россия выходит в Средиземноморье
|